Săn quỹ đất làm bất động sản
TP.HCM: Kiến nghị đổi đất để thanh toán hợp đồng BT | |
Chọn bất động sản nào để đầu tư cuối năm? | |
Sức hấp dẫn từ dự án Homeland Central Park |
Tích cực sáp nhập và đầu tư dự án BT
Giữa tháng 6 vừa qua, Tập đoàn Novaland quyết định chi 5.500 tỷ đồng góp vốn vào Công ty Nova Mỹ Đình. Động thái này của Novaland nhằm mục tiêu săn lùng và mở rộng quỹ đất tại khu vực phía Bắc để cạnh tranh trực tiếp với những tên tuổi khác ở khu vực Hà Nội như công ty Hải Phát, Văn Phú, CEN Land…
Thị trường không còn nhiều quỹ đất vàng như các dự án Vinhome |
Thực tế, ngay từ đầu năm nay những thương vụ mua bán sáp nhập (M&A) “bom tấn” trong lĩnh vực bất động sản như: thương vụ thâu tóm An Khánh JVC của Công ty cổ phần địa ốc Phú Long, thương vụ đầu tư 1,3 tỷ USD của Quỹ GIC vào Vinhome, thương vụ hợp tác giữa Tập đoàn Nam Long với các đối tác Nhật Bản… đã mở màn cho cuộc cạnh tranh thâu tóm các quỹ đất ở khu vực Hà Nội, TP.HCM và các đô thị lớn.
Diễn biến trong suốt nửa đầu năm nay cũng cho thấy, không chỉ dừng lại ở việc góp vốn và thâu tóm, sáp nhập, trong bối cảnh quỹ đất sạch ở các đô thị ngày càng chật hẹp và trở nên quá đắt đỏ. Hầu như các công ty bất động sản có tiềm lực tài chính lớn đều mở rộng tìm kiếm đất sạch bằng các hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT).
Tại khu vực phía Bắc, đại gia Hải Phát sau khi thâu tóm xong hàng loạt khu vực đất vàng tại Hà Nội, đang đặt kế hoạch bành trướng quỹ đất sang các khu vực lân cận như Bắc Ninh, Hải Phòng thậm chí vươn mạnh vào thị trường miền Trung Đà Nẵng và Nha Trang. Công ty này còn có tham vọng, trong năm 2019 với việc thực hiện các dự án BT, số quỹ đất được các địa phương thanh toán lại sẽ đạt khoảng 450 ha và trong vòng 5 năm tới con số quỹ đất có thể lên tới 10.000 ha.
Tại khu vực phía Nam, các công ty Đất Xanh, Hưng Thịnh, Phát Đạt… cũng không chịu kém cạnh. Bằng việc thực hiện các hợp đồng BT, hiện Phát Đạt đang sở hữu hàng ngàn ha đất dự án tại các quận trung tâm TP.HCM. Công ty này kỳ vọng, trong vòng hai năm tới quỹ đất của họ sẽ đạt mức 10.000 ha nhờ việc thực hiện các dự án BT quy mô vừa và nhỏ tại các khu vực ngoại ô TP.HCM.
Trong khi đó, những công ty Hưng Thịnh và Đất Xanh sau đổi lại được hàng trăm ha quỹ đất từ các công ty nhà nước ở TP.HCM từ việc thực hiện các dự án BT, hiện cũng đang đẩy mạnh chiến lược “đổi đất lấy hạ tầng” ở các tỉnh, thành lân cận. Được biết, Hưng Thịnh hiện đã dồn vốn chủ lực về thành phố biển khi mạnh tay chi hàng ngàn tỷ đồng để sở hữu 4 dự án đô thị lớn nhất tại trung tâm Vũng Tàu. Trong lúc đó, Đất Xanh mới đây đã xuống tiền thành lập Công ty cổ phần Đất Xanh Long An với tham vọng vươn về khu vực Đồng bằng sông Cửu Long…
Cơ hội liên kết dự án hạ tầng
Theo phân tích của Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) việc các DN mở rộng tìm kiếm quỹ đất bằng cách tham gia đầu tư các dự án BT là một cơ hội tốt để các địa phương lựa chọn nhà đầu tư có tiềm lực nhằm đẩy nhanh tốc độ thực hiện các dự án hạ tầng lớn quy mô cấp tỉnh và cấp vùng.
Đơn cử tại khu vực TP.HCM, thời gian vừa qua, bằng việc hợp tác với các công ty bất động sản lớn nhiều dự án hạ tầng tại TP.HCM như: dự án chống ngập khu vực trung tâm, dự án cầu Phú Mỹ, dự án mở rộng các đường vanh đai vùng ven… đã có nhà đầu tư tham gia bỏ vốn và thực hiện. Khi các công ty bất động sản vươn dài cánh tay về các tỉnh miền Đông và Tây Nam bộ thì các dự án quy mô cấp tỉnh và liên tỉnh như dự án cầu Mỹ Lợi (nối Tiền Giang và Long An), dự án cầu Cao Lãnh nối An Giang và Đồng Tháp và các tuyến đường nối giữa TP.HCM và Đồng Nai, Bình Dương cũng đã tìm được nguồn vốn để triển khai.
Thực tế, hiện nay hình thức đổi đất lấy hạ tầng thông qua việc thực hiện các dự án BT đang không được khuyến khích mở rộng, bởi những lỗ hổng pháp lý liên quan đến cơ chế chỉ định thầu tạo ra cơ hội cho tham nhũng và lợi ích nhóm cục bộ. Tuy nhiên, theo ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA, trong bối cảnh nhu cầu nguồn vốn để đầu tư các dự án hạ tầng của các địa phương đều thiếu hụt lớn như hiện nay thì việc tiếp tục thực hiện các dự án BT theo cách thức đổi đất lấy hạ tầng vẫn nên duy trì. Bởi bản thân hợp đồng BT là hợp đồng “đôi bên cùng có lợi” chỉ khi bị biến tướng do cơ chế chỉ định thầu thì mới tạo ra rủi ro lợi ích nhóm.
Bên cạnh đó, theo ông Châu, hiện nay TP.HCM đã xây dựng và sẽ công khai danh mục quỹ đất để thanh toán cho các hợp đồng BT. Do vậy, thời gian tới việc đấu giá các quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư sẽ được tiến hành một cách công khai và minh bạch hơn. Từ đó địa phương sẽ huy động được vốn tư nhân để thực hiện được các dự án hạ tầng lớn, trong khi đó hạn chế được sự thất thoát nguồn vốn Nhà nước khi định giá sát các quỹ đất thanh toán sát với giá thị trường.