Ứng dụng IoT trong ngân hàng: Sự chuẩn bị là cần thiết
Tiềm năng ứng dụng thành tựu CMCN 4.0 | |
Tiềm năng ứng dụng CMCN 4.0 với dịch vụ ngân hàng còn rất lớn | |
Để không bị bỏ lại trong cuộc CMCN 4.0 |
Gia tăng trải nghiệm khách hàng
Vạn vật kết nối internet (Internet of Things - IoT) là một phần cấu tạo nên cuộc CMCN 4.0. IoT là sự kết nối của tất cả các thiết bị với internet để giao tiếp, thu thập và trao đổi dữ liệu với nhau (Ernst&Young, 2016). IoT gia tăng cũng có nghĩa là việc truyền tải dữ liệu và giao tiếp qua internet tăng lên. Nhằm đón đầu làn sóng công nghệ trong cuộc CMCN 4.0, các ngân hàng nước ngoài cũng như tại Việt Nam hiện nay đã và đang chủ động nghiên cứu, đầu tư phát triển nhiều ứng dụng công nghệ trong hoạt động dịch vụ, vận hành. Nổi bật trong đó là việc ứng dụng giải pháp IoT và trí tuệ nhân tạo với mục đích tận dụng các điểm tương tác với khách hàng và cải thiện hiệu quả vận hành.
Hãng Gartner ước tính các thiết bị kết nối sẽ đạt gần 30 tỷ đơn vị vào năm 2020 |
Theo ông Nguyễn Hưng - Tổng Giám đốc TPBank, với công nghệ IoT, ngân hàng có khả năng thu thập hàng ngàn đầu dữ liệu đặc trưng về từng khách hàng thông qua các điểm tiếp xúc như máy quét thẻ, các loại đầu đọc dữ liệu, smartphone... giúp xây dựng bức tranh toàn cảnh và cập nhật tức thời về nhu cầu khách hàng. Kết hợp với giải pháp trí tuệ nhân tạo, ngân hàng có thể chủ động tiếp cận hoặc phản hồi tức thời với những thay đổi nhu cầu của khách hàng một cách tự động với sự hỗ trợ của trợ lý ảo (chatbot).
Theo đó, ngay từ đầu hành trình sử dụng dịch vụ ngân hàng, nhu cầu của khách hàng sẽ được ghi nhận từ những tiếp xúc đầu tiên tại điểm đỗ xe, phòng chờ hoặc máy rút tiền tự động thông qua các thiết bị cảm ứng, cung cấp các dữ liệu thời gian, địa điểm, cũng như hành vi của khách hàng. Qua đó, tư vấn viên hoặc chatbot có thể dễ dàng xác thực khách hàng và hỗ trợ đúng thời điểm, đúng nhu cầu.
“Bởi thế, nhờ tiềm năng mang lại lợi ích to lớn, IoT dự báo là một trong những công nghệ được chú ý khai thác bởi các ngân hàng, trở thành nền tảng để phát triển nhiều ứng dụng công nghệ khác nhau hỗ trợ cho hoạt động dịch vụ, vận hành”, ông Hưng cho hay. Dự kiến năm 2020, số lượng loại thiết bị cảm ứng phục vụ công nghệ IoT tại các ngân hàng trên toàn cầu sẽ đạt gần 30 tỷ thiết bị, tăng trưởng bình quân 34% mỗi năm.
Nhấn mạnh lợi thế của IoT, đại diện của Techcombank cũng nêu ví dụ về việc một khách hàng bước vào một chi nhánh và một ngân hàng có thể sử dụng đèn hiệu hoặc cảm biến để xác thực một khách hàng thông qua sinh trắc học của họ. Sau đó, tín hiệu được gửi đến máy ATM để thực hiện rút tiền mặt dựa trên tuỳ chọn của khách hàng. Ngay sau khi khách hàng nhập số PIN, tiền sẽ được đẩy ra cửa rút tiền cho họ. “Một giao dịch nhanh gọn như vậy có thể nâng cao khả năng trải nghiệm của ngân hàng và khiến họ đánh giá cao về IoT. Các nhà sản xuất ATM đang đưa những tính năng này vào các sản phẩm mới trong tương lai gần”, vị này cho biết.
Cách mạng hoá phân tích dữ liệu
IoT còn có thể được sử dụng vào phương thức thanh toán, giúp giảm chi phí, tăng tốc độ, số lần giao dịch và tiện ích cho khách hàng, bất kỳ một thiết bị thông minh nào có kết nối internet cũng sẽ có thể kích hoạt các hoạt động thương mại điện tử.
ThS. Phạm Anh Tuấn - Uỷ viên HĐQT Vietcombank đơn cử như ứng dụng thanh toán tự động giữa các ô tô tự lái có kết nối internet và các đơn vị cung cấp dịch vụ khi khách hàng (ô tô) sử dụng các dịch vụ như đi qua các trạm thu phí, đỗ xe, đổ xăng... Khi đó, khách hàng có thể sử dụng các dịch vụ của ngân hàng không chỉ từ điện thoại thông minh mà có thể từ bất kỳ thiết bị nào của khách hàng có kết nối.
“Một ví dụ thực tế là Samsung và MasterCard đã cho ra đời ứng dụng Groceries sử dụng trên tủ lạnh thông minh. Samsung cho phép khách hàng thực hiện các giao dịch và thanh toán ngay tại chiếc tủ lạnh của mình. Cách thức giao dịch và thanh toán mới này sẽ giúp các ngân hàng tiếp cận được với nhu cầu thanh toán của khách hàng một cách nhanh chóng theo thời gian thực”, ông Tuấn cho biết.
Tuy nhiên, chuyên gia cũng lưu ý rằng, để thực hiện mô hình thanh toán này đòi hỏi các ngân hàng và công ty tài chính phải có đủ công nghệ hỗ trợ hiện đại để thực hiện được lệnh thanh toán từ bất kỳ một thiết bị nào, bất kỳ địa điểm nào một cách nhanh chóng dù thanh toán có giá trị thấp hay cao. Điều này đòi hỏi khả năng kết nối, tích hợp với các kênh thanh toán trực tuyến của ngân hàng thông qua các API dễ dàng mở rộng khả năng kết nối, tích hợp với các bên cung cấp dịch vụ.
Việc khai thác IoT trong dịch vụ tài chính ngân hàng không chỉ đơn giản là sử dụng các thiết bị kết nối internet cung cấp các sản phẩm dịch vụ mà còn là một cách thức để thu thập dữ liệu khách hàng sử dụng một loạt các thiết bị kết nối internet với nhau. Ông Lê Nhân Tâm - Giám đốc công nghệ IBM Việt Nam nhấn mạnh về việc ngân hàng phải xem xét lại cách quản lý dữ liệu để có thể quản lý được các loại hình dữ liệu mới.
Bên cạnh đó, việc phát triển giải pháp phân tích dữ liệu lớn trên nền tảng IoT cũng được nhiều ngân hàng quan tâm nhằm phát triển mô hình đánh giá tín dụng nhanh chóng, chính xác. Chuyên gia chỉ ra rằng, khác với mô hình cho điểm tín dụng truyền thống sử dụng lịch sử tài chính của khách hàng, mô hình đánh giá tín dụng trong thời đại công nghệ mới sẽ đồng thời phân tích khả năng trả nợ của khách hàng thông qua lịch sử giao dịch mua sắm, hành vi trên mạng xã hội, thói quen... Điều này đồng nghĩa với việc số lượng dữ liệu thu thập đối với một khách hàng có thể lên đến hàng ngàn mục - gấp nhiều lần so với sử dụng phương pháp truyền thống.
“Mô hình đánh giá tín dụng qua phân tích dữ liệu lớn cho kết quả điểm tín dụng toàn diện hơn về khách hàng, với đầy đủ thông tin về hành vi, thói quen của khách hàng. Hơn nữa, đây là lời giải cho bài toán tiếp cận khách hàng ngoài khu vực thành thị, hoặc khách hàng có nguồn thu nhập phi truyền thống”, vị này nhận định.