Vì sao dự án PPP chưa hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài?

Ảnh minh họa

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8/2019 chiều 4/9, trả lời báo giới từ dự án Dầu Giây-Phan Thiết, cho đến việc xây dựng dự án Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư PPP để trình Quốc hội kỳ họp tới, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Đức Trung cho biết, dự án đường cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết, trước đây là dự án thí điểm đầu tư theo hình thức PPP có sự hỗ trợ của Nhà nước. Khi đó Dự án này có tổng mức đầu tư khá lớn, khoảng 750 triệu đô la. Nhà nước hỗ trợ khoảng 250 triệu đô la từ phần vốn bảo lãnh của Ngân hàng Thế giới. Nhà đầu tư gồm Bitexco và nhà đầu tư thứ hai sẽ bỏ ra 500 triệu đô la, trong đó riêng Bitexco phải bố trí 60%, khoảng 300 triệu đô la, để thực hiện dự án.

“Tuy nhiên quá trình đàm phán thực hiện dự án này đã không thành công và đến tháng 3/2018, Thủ tướng Chính phủ quyết định chấm dứt việc thí điểm dự án theo cơ chế này”, ông Trung nhấn mạnh.

Nói về dự án Luật Đầu tư theo hình thức PPP, Thứ trưởng Nguyễn Đức Trung cho biết, hiện nay Chính phủ đang trình Quốc hội để thông qua dự án Luật này. Theo đó, Quốc hội sẽ cho ý kiến vào kỳ họp thứ 8 vào tháng 10/2019 và dự kiến sẽ thông qua vào kỳ họp thứ 9, tháng 5/2020.

Dự luật Luật Đầu tư theo hình thức PPP trên cơ sở kế thừa các quy định hiện nay chúng ta đang có để thực hiện các dự án PPP, trước đây là Nghị định 108, sau đó là Nghị định 15, Nghị định 63/2018/NĐ-CP. Các nghị định này là khuôn khổ pháp lý để thực hiện các dự án PPP trong suốt thời gian qua, đã thực hiện được 336 dự án PPP, trong đó có 140 dự án BOT.

Cũng theo ông Trung, mặc dù còn những vấn đề tồn tại nhưng các dự án PPP trong thời gian qua đã góp phần hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ cho sự phát triển của đất nước cũng như nhu cầu cuộc sống của nhân dân. Tuy nhiên, để hoàn thiện khung pháp lý, Chính phủ nhận thấy hiện khung pháp lý chỉ dừng ở các nghị định nên chưa đảm bảo khung pháp lý cao nhất để điều chỉnh các hoạt động PPP. Thêm nữa các dự án PPP hiện nay chưa có sức hấp dẫn để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài nên trong dự luật PPP có đưa ra các cơ chế bảo lãnh như bảo lãnh việc chuyển đổi ngoại tệ, bảo lãnh cơ chế chia sẻ rủi ro.

“Đây là cơ chế thực sự cần thiết để thu hút được các nhà đầu tư thực hiện các dự án PPP vì bản chất của dự án PPP là dự án có tính chất đầu tư công nhưng do chúng ta chưa có nguồn lực nên kêu gọi các nhà đầu tư tư nhân thực hiện và trong tất cả các dự án Chính phủ đều tham gia để đảm bảo khả năng thực hiện dự án hiệu quả”, ông Trung thông tin thêm và cho rằng, với dự án Dầu Giây - Phan Thiết sau khi dừng thí điểm đã được đưa vào một trong 8 dự án thành phần theo hình thức BOT thuộc dự án đường cao tốc Bắc Nam theo Nghị quyết 52 của Quốc hội với tổng mức đầu tư là 14.300 tỷ và Nhà nước tham gia khoảng 2.500 tỷ để đảm bảo phương án tài chính cho dự án.