Xóa nghèo bền vững bằng vốn dự án

Đồng vốn “nở hoa”

Agribank được Ngân hàng Thế giới (WB) và BIDV tin tưởng lựa chọn tham gia thực hiện Dự án TCNT III từ năm 2010. Đây là sự tiếp nối những thành quả đã đạt được từ các Dự án TCNT I, II mà Agribank triển khai trước đó. Ngân hàng liên tục được đánh giá là một trong số các định chế tài chính tham gia (PFIs) tích cực nhất trong việc khai thác và triển khai có hiệu quả nguồn vốn Dự án. Với hạn mức ban đầu WB cấp cho Agribank là 475 tỷ đồng, nhưng đến thời điểm kết thúc Dự án đã lên tới 1.315 tỷ đồng (chiếm 35% tổng hạn mức của cả Dự án). Nhờ được “tiếp sức” từ những đồng vốn vay của dự án TCNT III, nhiều nông dân đã thoát được đói nghèo.

Đến thăm gia đình anh Mai Văn Đảng (đội 12, xã Liêm Hải, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định), chúng tôi được chứng kiến niềm vui của người vay vốn Dự án. Anh Đảng cho biết: Nhờ được tiếp cận 50 triệu đồng nguồn vốn của Dự án, gia đình đã đầu tư vào chăn nuôi lợn mang lại hiệu quả kinh tế cao, cải thiện được đời sống. Còn anh Cao Văn Công (tiểu khu Chè Đen I, thị trấn Nông trường Mộc Châu, tỉnh Sơn La), với dư nợ hiện nay là 1 tỷ đồng tại Agribank chi nhánh Mộc Châu từ nguồn vốn của Dự án, gia đình đầu tư vào trồng cây ăn quả trên diện tích 7 ha với 800 cây xoài, 500 cây bơ, 700 cây nhãn, 200 cây mắc-ca. Số cây ăn quả này mới cho thu hoạch, trung bình đã thu được 1 tỷ đồng/năm.

“Mộc Châu là vùng cao nguyên, có khí hậu ôn đới gió mùa bởi vậy trái cây thường ra trái vụ, cây ít sâu bệnh do vậy giá bán thường cao hơn 10 nghìn đồng/kg. Hầu hết trái cây, đều đã được các thương lái ở Hà Nội đặt hàng mua hết”, ông Công vui vẻ cho biết.

Dự án TCNT III do WB tài trợ nằm trong chuỗi dự án TCNT được Chính phủ Việt Nam triển khai từ năm 1996 đến nay. Trong đó dự án TCNT I triển khai từ năm 1996 - 2002, tiếp nối là dự án TCNT II triển khai từ năm 2002 - 2009, và dự án TCNT III triển khai từ năm 2009 - 2014. Chuỗi 3 dự án TCNT có tổng trị giá 548 triệu USD, trong đó riêng dự án TCNT III là 200 triệu USD. NHNN là cơ quan chủ quản và BIDV là ngân hàng đầu mối bán buôn.

Nguồn vốn của dự án nhằm thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia của Việt Nam như xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo và hỗ trợ thực hiện các chương trình có mục tiêu tạo việc làm và tăng thêm thu nhập cho người nghèo, đặc biệt là người nghèo nông thôn. Dự án cũng góp phần thực hiện Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD của Chính phủ.

Bắt đầu triển khai từ năm 2009, đến 31/12/2013, toàn bộ khoản tín dụng 200 triệu USD của dự án TCNT III đã được giải ngân. Nguồn vốn dự án đã tạo ra tổng mức đầu tư tại khu vực nông thôn lên đến 487 triệu USD, trong đó khoảng 90% là đầu tư trung và dài hạn. Qua đó, hơn 135 nghìn hộ dân và DN khu vực nông thôn, trong đó có hơn 70 nghìn hộ gia đình nghèo đã tiếp cận được với nguồn vốn của dự án. Cũng từ dự án này, trên 140 nghìn việc làm mới đã được tạo ra. Bình quân khoảng 65 triệu đồng đầu tư tạo ra một việc làm mới, cho thấy nguồn vốn dự án được đầu tư vào phân khúc thị trường có hệ số việc làm cao...

Vai trò chủ đạo của Agribank

Trong các PFIs, Agribank là đơn vị sử dụng vốn lớn nhất. Sau 5 năm triển khai dự án, Agribank đã thực hiện cho vay quay vòng hơn 4.550 tỷ đồng tới trên 82.500 khách hàng vay là cá nhân, hộ gia đình, DN hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Đặc biệt, Quỹ cho vay tài chính vi mô (MLF III) của dự án đã thu hút khoảng 37.500 khách hàng vay là các cá nhân, hộ gia đình và DN vi mô…

Đại diện Agribank (đứng thứ ba bên trái) nhận Cúp tôn vinh là một trong số các định chế tài chính tham gia tích cực trong việc khai thác và triển khai có hiệu quả nguồn vốn của dự án

Phó tổng giám đốc Agribank Lê Thị Thanh Hằng cho biết, Agribank luôn chủ động triển khai, ưu tiên thông qua nguồn vốn Dự án. Đồng thời, Agribank đã thực hiện vốn Dự án TCNT III đảm bảo chất lượng tín dụng, nợ xấu vốn Dự án WB chỉ ở mức 0,3%.

Quỹ MLF III được WB quan tâm và đặt nhiều kỳ vọng vì trên thực tế, việc cho vay tài chính vi mô tại Việt Nam hiện nay còn nhiều khó khăn, quy mô món vay quá nhỏ và ưu tiên cho khách hàng mới tiếp cận lần đầu. Tuy nhiên, với sự nỗ lực không ngừng của Agribank, cùng với lợi thế về mạng lưới chi nhánh rộng khắp và có nhiều kinh nghiệm trong cho vay lĩnh vực nông nghiệp nông thôn, Agribank đã thực hiện giải ngân được hơn 100 tỷ đồng, chiếm 50% tổng hạn mức của Quỹ MLF III.

Thông qua nguồn vốn Dự án, Agribank đã thực hiện phân bổ tới hơn 41 chi nhánh trong hệ thống trên khắp cả nước. Nguồn vốn Dự án đã góp phần gia tăng lợi ích kinh tế cho các DN thuộc khu vực kinh tế tư nhân và các cá nhân/hộ gia đình ở khu vực nông thôn, nâng cao khả năng tiếp cận tới các dịch vụ tài chính một cách bền vững, từ đó giúp làm tăng thu nhập, tạo việc làm cho khu vực nông thôn, góp phần chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ổn định và phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn tại các tỉnh thực hiện Dự án.

“Nguồn vốn Dự án ổn định đã giúp Agribank xây dựng và hướng tới các tiểu dự án/nhóm đối tượng đầu tư trung, dài hạn, tạo được sự ổn định trong việc cấp tín dụng. Bên cạnh đó, nguồn vốn Dự án góp phần giúp Agribank duy trì được nguồn lực để thực hiện cho vay nông nghiệp, nông thôn phù hợp theo định hướng của Chính phủ về phát triển tam nông”, bà Hằng nói.

Một tác động không nhỏ mà Dự án đem lại là cấu phần tăng cường năng lực thể chế cho Agribank. Thông qua cấu phần này, Agribank đã xây dựng và triển khai hệ thống quản trị rủi ro toàn diện và thí điểm mô hình nâng cao hiệu quả hoạt động các chi nhánh trong hệ thống. Đặc biệt thông qua Chương trình đào tạo trong khuôn khổ Dự án TCNT III, Agribank đã tận dụng hiệu quả nguồn vốn này để tổ chức 29 khóa đào tạo cho gần 1.000 cán bộ phụ trách Dự án trong hệ thống.

Phó tổng giám đốc Lê Thị Thanh Hằng cho biết thêm, trong thời gian tới, chiến lược phát triển của Agribank vẫn là tập trung cho vay trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Do đó, Agribank mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, ủng hộ từ phía nhà tài trợ WB, NHNN, BIDV trong việc thực hiện các dự án hỗ trợ nông nghiệp nông thôn. “Agribank hy vọng rằng, một dự án tương tự sẽ nhanh chóng được đi vào khảo sát thiết kế và xây dựng trong thời gian tới nhằm tăng thêm lượng vốn đáp ứng nhu cầu đầu tư cho phát triển nông nghiệp, nông thôn”, bà Hằng chia sẻ.

Dự án TCNT III nói riêng và chuỗi Dự án TCNT nói chung đã kết thúc giai đoạn rút vốn giải ngân vào cuối năm 2013, song nguồn vốn sẽ tiếp tục được cho vay đến năm 2033, tạo ra tổng mức đầu tư toàn xã hội ước dự kiến lên gần 5 tỷ USD từ các quỹ quay vòng do BIDV quản lý. Như vậy, trong hàng chục năm tiếp theo, lợi ích của dự án sẽ vẫn tiếp tục được gia tăng mạnh mẽ cả về mặt kinh tế, xã hội và môi trường.

Bài và ảnh Ngọc Quyết