ARF và EAS góp phần ổn định khu vực

Tại Diễn đàn, các bộ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của ARF là diễn đàn đối thoại về các vấn đề chính trị-an ninh thuộc quan tâm và lợi ích chung ở châu Á - Thái Bình Dương, thúc đẩy xây dựng lòng tin, hợp tác vì hòa bình, ổn định ở khu vực.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và các bộ trưởng tham dự ghi nhận các kết quả triển khai Kế hoạch Hành động thực hiện Tuyên bố Tầm nhìn ARF giúp nâng cao hiệu quả xử lý các thách thức ngày càng phức tạp ở khu vực, nhấn mạnh cần triển khai toàn diện các dòng hành động để thúc đẩy tiến trình ARF.

Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao lần thứ 6 tại Lào

Tăng cường hợp tác khu vực

Hội nghị đã rà soát việc thực hiện các biện pháp xây dựng lòng tin và ngoại giao phòng ngừa trong năm giữa kỳ 2015-2016, đánh giá cao các hoạt động của các Nhóm hỗ trợ giữa kỳ ARF về giảm nhẹ thiên tai, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh hàng hải, không phổ biến và giải trừ vũ khí hạt nhân.

Hội nghị đã thông qua danh mục các hoạt động cho năm giữa kỳ tiếp theo 2016-2017, trong đó Việt Nam sẽ đồng chủ trì Nhóm Hỗ trợ giữa kỳ ARF về an ninh hàng hải cùng với Australia và Liên minh châu Âu trong nhiệm kỳ 2017-2020.

Về định hướng tương lai, các bộ trưởng tái khẳng định cam kết tiếp tục thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin, đồng thời phát triển các biện pháp ngoại giao phòng ngừa phù hợp với các nhu cầu của khu vực; nhấn mạnh tầm quan trọng của Tuyên bố Hà Nội thực hiện Tuyên bố Tầm nhìn ARF để định hướng ARF là diễn đàn thiết thực và có tính hành động, tăng cường phối hợp đồng bộ và tính bổ trợ giữa ARF với các cơ chế khác do ASEAN dẫn dắt.

Hội nghị đã thông qua một số tuyên bố các bộ trưởng ARF, trong đó đáng chú ý nhất là Tuyên bố về thúc đẩy hợp tác giữa các cơ quan thực thi pháp luật trên biển theo đề xuất của ViệtNam.

Cùng ngày, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Lào cũng đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các nước tham gia cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 6. Hội nghị bàn về cấu trúc khu vực đang định hình và vai trò của EAS, triển khai Tuyên bố kỷ niệm 10 năm thành lập EAS đã được các lãnh đạo thông qua vào tháng 11/2015.

Các Bộ trưởng đánh giá trong thời gian qua, EAS đã đạt tiến triển trong sáu lĩnh vực ưu tiên như năng lượng, giáo dục, tài chính, y tế toàn cầu, quản lý thảm họa và môi trường, sự kết nối ASEAN, nhấn mạnh các nước tham gia Cấp cao Đông Á phải tiếp tục thực hiện hiệu quả kế hoạch hành động 2016-2017 trong tuyên bố Phnom Penh về Sáng kiến phát triển EAS, nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường hợp tác EAS để giải quyết các thách thức liên quan đến hòa bình, ổn định và an ninh khu vực.

Về vấn đề an ninh, các Bộ trưởng công nhận sự đóng góp quan trọng của EAS trong việc duy trì và tăng cường hòa bình, an ninh ổn định và thịnh vượng trong khu vực. Hội nghị tái khẳng định cam kết tăng cường hơn nữa cơ chế EAS như một diễn đàn giúp tăng cường hợp tác và đối thoại vì lợi ích chung, với ASEAN đóng vai trò trung tâm, phù hợp với tuyên bố Kuala Lumpur kỷ niệm 10 năm EAS được các lãnh đạo thông qua tháng 11/2015.

Các Bộ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác hàng hải để quản lý hiệu quả những vấn đề liên quan đến hàng hải trong khu vực như an ninh hàng hải, kết nối hàng hải, tự do hàng hải trên biển và trên không, tìm kiếm và cứu hộ, bảo vệ môi trường biển, hoạt động đánh bắt cá, an ninh năng lượng và lương thực.

Chung tay giải quyết thách thức

Các Bộ trưởng mong muốn thúc đẩy việc thực hiện Tuyên bố EAS về hợp tác hàng hải khu vực được thông qua tại Hội nghị cấp cao Đông Á vào tháng 11 năm ngoái; hoan nghênh đề xuất triệu tập một cuộc hội thảo khu vực EAS về đối phó với bạo lực cực đoan tại Indonesia trong năm nay - một trong những hành động cụ thể để thực hiện tuyên bố EAS về đối phó với bạo lực cực đoan được thông qua tại Hội nghị cấp cao Đông Á năm ngoái.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 lần thứ 17, các bộ trưởng hoan nghênh những tiến triển thực chất trong khuôn khổ hợp tác giữa ASEAN với ba nước Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc và tái khẳng định cam kết củng cố hơn nữa hợp tác ASEAN+3, coi ASEAN+3 là khuôn khổ chính hướng tới mục tiêu dài hạn về Cộng đồng Đông Á; nhất trí hợp tác ASEAN+3 cần tiếp tục hỗ trợ triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, góp phần thúc đẩy liên kết Đông Á.

Các bộ trưởng đề nghị đẩy nhanh tiến độ triển khai các biện pháp còn lại trong Kế hoạch Công tác ASEAN+3 giai đoạn 2013-2017, nhất là hợp tác xử lý tác động của biến đổi khí hậu, thu hẹp khoảng cách phát triển, kết nối, tài chính và an ninh lương thực, và nhất trí giao các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch công tác mới để trình các lãnh đạo ASEAN+3 thông qua trong năm 2017; ghi nhận các kết quả đạt được trong việc triển khai các kế hoạch hành động theo khuyến nghị của Nhóm Tầm nhìn Đông Á, đưa hợp tác ASEAN+3 vào thực tiễn và đáp ứng các yêu cầu mới.

Hội nghị cũng nhất trí tăng cường hợp tác chính trị-an ninh, tập trung xử lý các thách thức đang nổi lên như khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh, mạng, an ninh hàng hải, biến đổi khí hậu, quản lý nguồn nước, an ninh lương thực, an ninh năng lượng và bệnh truyền nhiễm.

Về kinh tế, Hội nghị nhấn mạnh tầm quan trọng của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), đề nghị các bên nỗ lực để hoàn tất đàm phán RCEP trong năm 2016; đánh giá cao vai trò Sáng kiến Đa phương Chiang Mai trong duy trì ổn định tài chính, hoan nghênh việc chuyển đổi Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Vĩ mô ASEAN+3 (AMRO) thành một tổ chức quốc tế và việc hoàn tất Lộ trình trung hạn cho Sáng kiến thị trường trái phiếu châu Á (ABMI).

Hội nghị cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, quản lý và giảm thiểu nguy cơ thảm họa, phát triển nông thôn và xóa đói giảm nghèo, du lịch, thúc đẩy kết nối con người ở Đông Á, giáo dục, y tế.