Cần nhiều biện pháp hơn để bảo vệ sức khỏe nền kinh tế

	Ngân hàng mạnh mới giúp được nền kinh tế
	Nới room tín dụng: Thêm cơ hội hỗ trợ doanh nghiệp

Các ngành bị tác động mạnh có thể mất tới 5 năm để phục hồi

Mỗi tháng có hơn 9.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường

Mặc dù cũng có một số điểm sáng như xuất khẩu tăng nhẹ 1,6% so với cùng kỳ và xuất siêu 11,9 tỷ USD; giải ngân đầu tư công được gần 50% kế hoạch…; thế nhưng bức tranh kinh tế vẫn khá ảm đạm với nhiều chỉ số kinh tế vẫn ở mức thấp. Đặc biệt như Bộ trưởng Dũng lưu ý, tỷ lệ DN tạm ngừng kinh doanh có thời hạn cao kỷ lục, tăng tới 70,8% so với cùng kỳ năm trước. Cục Quản lý đăng ký kinh doanh - Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết trung bình mỗi tháng có 9.249 DN rút lui khỏi thị trường và tổng số DN rút lui khỏi thị trường trong 8 tháng lên tới 68.856 DN; trong đó, hơn 10.000 DN đã giải thể, 24.215 DN đang làm thủ tục giải thể.

Mức độ khó khăn của nền kinh tế, của DN được thể hiện rõ qua kết quả cuộc khảo sát về tác động của làn sóng dịch Covid-19 thứ 2 tới DN của Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV). Theo khảo sát này, chỉ có 2% số DN cho biết tạm thời chưa bị ảnh hưởng, trong khi có tới 76% số DN vẫn hoạt động nhưng không cân đối được thu - chi, đặc biệt 20% số DN được hỏi đã dừng hoạt động và có 2% số DN đã giải thể.

Với tình hình này việc duy trì sức sống cho cộng đồng DN là một khó khăn, thách thức lớn. Nhưng đáng lo hơn, đó là cuộc khảo sát của Ban IV cho thấy sự suy giảm niềm tin của nhiều DN. Bà Phạm Thị Ngọc Thủy - Phó giám đốc thường trực Văn phòng Ban IV cho biết, trong 2 lần khảo sát trước, DN hoàn toàn tin tưởng và đánh giá cao sự chỉ đạo quyết liệt và các chính sách ngăn chặn dịch bệnh hỗ trợ sản xuất kinh doanh. Lúc đó các DN cũng nhiệt tình suy nghĩ và đóng góp vào chính sách, đề xuất với Chính phủ các giải pháp chống suy thoái kinh tế và hỗ trợ DN để hạn chế tối đa sự đổ vỡ vì đại dịch.

Nhưng ở lần khảo sát thứ 3 này, niềm tin suy giảm rõ rệt, vì họ thấy chính sách hỗ trợ thiếu thực thi, kém hiệu quả. DN và hiệp hội DN không còn hào hứng đề xuất, kiến nghị giải pháp và chính sách thậm chí còn bày tỏ sự thất vọng vì “kiến nghị nhiều lần nhưng gần như không có sự thay đổi”.

Thực tế vẫn còn nhiều DN không đụng tới được gói chính sách ứng phó với đại dịch Covid-19. Một số chủ trương, chính sách đến nay đã hết hạn hoặc chưa phát huy tác dụng trên thực tế do chậm thể chế hóa, chưa được tổ chức triển khai kịp thời, quyết liệt; điều kiện, thủ tục khá phức tạp khiến rất nhiều DN không tiếp cận được gói hỗ trợ.

Vì thế đến nay, gói hỗ trợ giãn, giảm thuế 180.000 tỷ đồng, nhưng số tiền thuế được đề nghị gia hạn chỉ khoảng 67.000 tỷ đồng cho khoảng 130.000 DN, vì nhiều DN đã rời khỏi thị trường không được hưởng chính sách này. Gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng cũng mới giải ngân được 11.000 tỷ đồng.

Cần chính sách để củng cố niềm tin

Không chỉ tăng trưởng sụt giảm, lực lượng DN yếu dần với nhiều khó khăn thách thức còn tiếp diễn, mà bên cạnh đó nền kinh tế vẫn còn những hạn chế tích tụ trong quá trình phát triển. Việc cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh còn chậm. Kinh tế tư nhân chưa thực sự mạnh, kết nối với các DN có vốn đầu tư nước ngoài, tham gia chuỗi giá trị và mạng sản xuất khu vực và toàn cầu còn hạn chế.

Vì vậy theo người đứng đầu ngành Kế hoạch và Đầu tư “nếu không tiếp tục triển khai quyết liệt và xây dựng các giải pháp mới mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn thì rất khó đạt được mục tiêu tăng trưởng dương”. Nếu có được các giải pháp mạnh hơn, trong đó có gói hỗ trợ thứ 2 thì ước tính kịch bản tăng trưởng kinh tế cả năm 2020 có thể đạt khoảng 2,12%.

Góp ý kiến cho giải pháp mạnh các DN đề nghị nên giảm thuế thu nhập DN 30% cho tất cả DN trong năm 2020 thay vì chỉ áp dụng với trường hợp DN có tổng doanh thu không quá 200 tỷ đồng năm nay, vì mọi DN đều chịu tác động tiêu cực của Covid-19 không phân biệt quy mô doanh thu. Bên cạnh đó, cần đưa ra những chính sách giúp DN tiết giảm dòng tiền chi ra để giúp DN cân đối, sử dụng dòng vốn còn rất mỏng cho các khoản chi tối thiểu nhằm duy trì hoạt động của DN, giữ việc làm và thu nhập cho người lao động tối thiểu là được 6-12 tháng.

DN cũng đề nghị Chính phủ xem xét, trình Quốc hội giảm 50% thuế giá trị gia tăng (VAT), giảm chi phí cho người tiêu dùng nhằm kịch cầu tiêu dùng sau dịch. Hiện các DN rất cần vốn lưu động duy trì sản xuất kinh doanh, lao động. Đồng thời giảm tối thiểu 50% các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trong năm 2020 và năm 2021, vì đây là dòng tiền rất lớn trong cơ cấu chi của DN. “Miễn đóng phí công đoàn năm 2020 và 2021 thay vì chỉ hoãn đóng một số tháng là biện pháp hỗ trợ lớn cho DN duy trì dòng vốn, giảm thời gian với quy trình thủ tục hành chính và sẽ củng cố tinh thần DN”, bà Phạm Thị Ngọc Thủy phát biểu.

Thay mặt các DN, Ban IV bày tỏ “rất mong Chính phủ xây dựng các chính sách tới đây, hướng tới việc củng cố niềm tin và tạo động lực nhiều hơn cho DN với cơ chế thực thi chính sách phải nhanh, minh bạch, thuận tiện. Thủ tướng cần chỉ đạo rà soát các chính sách đã ban hành trong gói hỗ trợ lần 1 để điều chỉnh, giảm tải các quy định, điều kiện, thủ tục còn rườm rà, bất hợp lý để gia tăng hiệu quả chính sách đề nghị áp dụng chế tài mạnh với các khâu thực thi đi ngược chủ trương “tạo thuận lợi” của Chính phủ.

Ủng hộ tư duy cần giải pháp mạnh và quyết liệt hơn nữa, các chuyên gia kinh tế cho rằng bên cạnh bài toán tăng trưởng, thì cần tính toán lại những cân đối lớn của nền kinh tế và các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô như nợ công, tăng trưởng tín dụng, CPI... để điều chỉnh lại các chỉ tiêu liên quan để có cơ sở đưa ra chính sách, giải pháp mới, không chỉ liên quan đến ứng phó với đại dịch xử lý những vấn đề ngắn hạn mà còn phải tính tới những giải pháp có tính chiến lược, dài hơi hơn.