Cần thêm lực hấp dẫn vốn ngoại trên thị trường chứng khoán

Dấu hiệu tốt cho vốn ngoại trở lại

Có thể thấy, chỉ trong thời gian ngắn các quỹ đầu tư nước ngoài đã tăng mạnh tỷ lệ nắm giữ cổ phiếu Việt Nam. Đơn cử, trong 1 tháng qua, Quỹ VanEck Vietnam đã huy động được hơn 2.000 tỷ đồng và dự kiến sẽ mua ròng hơn 110 triệu USD trong kỳ tái cơ cấu danh mục tháng 3/2023. Cũng trong thời điểm này, các NĐT nước ngoài đã mua ròng ba tháng liên tiếp, với giá trị 160 triệu USD và trải rộng khắp các ngành, chủ yếu là chứng khoán, bất động sản và nguyên vật liệu.

Đánh giá chung về thị trường, Công ty Chứng khoán ACB phân tích, các NĐT nước ngoài vẫn có xu hướng rót vốn vào Việt Nam và một số thị trường khác như Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan… vì đây là những thị trường được hưởng lợi từ lo ngại về suy thoái kinh tế tại Mỹ, châu Âu. Bên cạnh đó các NĐT cũng kỳ vọng việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ có tác động tích cực đến kinh tế nước láng giềng, trong đó có Việt Nam. Thêm vào đó, việc điều hành tỷ giá linh hoạt của NHNN, giữ cho VND không mất giá quá nhiều khi Fed liên tục tăng mạnh lãi suất thời gian qua, đã tăng thêm niềm tin cho các NĐT ngoại khi đến Việt Nam.

TTCK Việt Nam được đánh giá là có triển vọng tăng trưởng rất tốt

Cùng chung những đánh giá tích cực về thị trường, đại diện quỹ đầu tư AFC Vietnam Fund cho rằng, Việt Nam đang là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới, đó sẽ là “bệ đở” để thị trường chứng khoán sẽ phục hồi tốt trong năm nay. Hơn nữa đà giảm của thị trường chứng khoán trong vài phiên gần đây tiếp tục đưa định giá xuống mức cực kỳ hấp dẫn với P/E dự phòng năm 2023 chỉ khoảng 10 lần. Bên cạnh đó, nếu nhìn kỹ lại lịch sử, sau mỗi giai đoạn giảm mạnh thì thị trường sẽ hồi rất mạnh ngay năm sau. Điều này đã tạo cơ hội mua vào cổ phiếu giá rẻ đối với NĐT dài hạn.

Nói về cơ hội đầu tư cổ phiếu Việt Nam trong thời gian tới, ông Vicente Nguyen - Giám đốc đầu tư, quỹ AFC Vietnam Fund cho rằng, nếu thích sự an toàn, NĐT có thể cân nhắc chọn các cổ phiếu không bị ảnh hưởng bởi các sự vụ trên thị trường trái phiếu; hoặc các ngân hàng dư nợ cho vay bất động sản ở mức thấp. Nếu có khẩu vị rủi ro cao hơn, thích những cổ phiếu có khả năng sẽ bật tăng mạnh trong tương lai, NĐT có thể tìm kiếm những cổ phiếu đã được chiết khấu sâu và định giá thấp. “Trong năm 2023, chúng tôi chú ý đến ngành ngân hàng bởi đây là ngành đang bị định giá siêu thấp và siêu hấp dẫn khi P/E chỉ khoảng 5-7 lần, P/B chỉ loanh quanh 1.0 lần. Ngoài ngân hàng, chúng tôi cho rằng du lịch sẽ tiếp tục khởi sắc và phục hồi mạnh mẽ, đặc biệt khi Trung Quốc (TQ) đã bắt đầu mở cửa biên giới và người dân họ tự do đi lại”, ông Vicente Nguyen nói.

Cần nhanh chóng nâng hạng thị trường

Việt Nam hiện nhiều chính sách khuyến khích, tạo điều kiện tối đa cho các NĐT nước ngoài đầu tư vào TTCK. Theo quy định tại Điều 139 Nghị định 155/2020/NĐ-CP về các hoạt động đầu tư chứng khoán của NĐT nước ngoài, tỷ lệ sở hữu nước ngoài trên TTCK Việt Nam khá cao và tiệm cận theo quy định quốc tế.

Đơn cử, tỷ lệ sở hữu nước ngoài trên TTCK Việt Nam tối đa tại công ty đại chúng được xác định như sau: Công ty đại chúng hoạt động trong ngành, nghề đầu tư kinh doanh mà điều ước quốc tế có Việt Nam là thành viên quy định về sở hữu nước ngoài thì thực hiện theo điều ước quốc tế. Công ty đại chúng hoạt động trong ngành, nghề đầu tư kinh doanh mà pháp luật liên quan có quy định về sở hữu nước ngoài thì thực hiện theo quy định tại pháp luật đó. Nếu công ty đại chúng hoạt động trong ngành, nghề đầu tư kinh doanh thuộc danh mục ngành, nghề hạn chế tiếp cận thị trường đối với NĐT nước ngoài thì thực hiện theo quy định về sở hữu nước ngoài tại danh mục.

Trường hợp ngành, nghề tiếp cận thị trường có điều kiện tại danh mục không quy định cụ thể điều kiện tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ của NĐT nước ngoài trong tổ chức kinh tế thì tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa tại công ty là 50% vốn điều lệ... Trong một số trường hợp, Việt Nam không giới hạn tỷ lệ sở hữu của NĐT nước ngoài tại một số công ty đại chúng.

Và theo khoản 3, Điều 139, NĐT nước ngoài được đầu tư không hạn chế vào công cụ nợ của Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương, trái phiếu doanh nghiệp, chứng chỉ quỹ, cổ phiếu của công ty đầu tư chứng khoán, chứng khoán phái sinh, chứng chỉ lưu ký, chứng quyền có bảo đảm, trừ trường hợp pháp luật có liên quan quy định khác...

Các quy định hiện hành rất "rộng cửa" đón vốn ngoại, nhưng thị trường lại thiếu sản phẩm tiềm năng để họ rót vốn. Đơn cử, hiện chỉ có số ít cổ phiếu trong nhóm VN30, VN50 đáp ứng yêu cầu về tính thanh khoản tốt; một số NĐT nước ngoài khác lại đang chờ danh mục thị trường mới nổi để có sự phân bổ vốn.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cho rằng, Việt Nam cần sớm khắc phục những yếu tố bất lợi để thị trường chứng khoán Việt Nam được công nhận là thị trường mới nổi là giải pháp cần triển khai ngay. Về vấn đề này, bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Uỷ ban chứng khoán Nhà nước cho biết, đơn vị sẽ tiếp tục phối hợp với các tổ chức quốc tế và chủ động đề xuất Bộ Tài chính trao đổi với các bộ, ngành liên quan để TTCK Việt Nam sớm được nâng hạng từ cận biên lên mới nổi theo kế hoạch đã đặt ra. Ngoài ra, đơn vị sẽ tiếp tục tham mưu, trình các cấp có thẩm quyền hoàn thiện khung pháp lý và các chính sách phát triển thị trường, đảm bảo phù hợp với thực tế phát triển của TTCK hiện nay và trong thời gian tới.

“Chúng tôi đang tiến hành đẩy mạnh công tác tái cấu trúc và hoàn thiện các hệ thống nền tảng cho hoạt động tổ chức và vận hành thị trường; tăng cường công tác giám sát, thanh kiểm tra, xử lý các vi phạm nhằm tăng cường kỷ luật trên thị trường; tăng cường thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời tới công chúng đầu tư, giúp các doanh nghiệp, NĐT an tâm tham gia huy động và đầu tư trên thị trường vốn...”, bà Vũ Thị Chân Phương thông tin thêm.