Chấn chỉnh kinh doanh đa cấp: hướng tới quản lý chặt chẽ và bền vững

Tăng cường quản lý và hoàn thiện pháp luật

Bộ Công Thương nhấn mạnh yêu cầu các đơn vị trực thuộc và Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai quyết liệt các nhiệm vụ nhằm quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh đa cấp. Trong đó, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia được giao trọng trách rà soát và đề xuất sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật về quản lý kinh doanh đa cấp. Mục tiêu là xây dựng khung pháp lý đáp ứng yêu cầu quản lý nghiêm ngặt, đặc biệt với các trường hợp cấp phép mới, nhằm ngăn ngừa nguy cơ xâm phạm an ninh trật tự, các hành vi trái với truyền thống văn hóa, chuẩn mực đạo đức và thuần phong mỹ tục.

Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia cũng phối hợp với các cơ quan thuộc Bộ Công an để đề xuất sửa đổi, hoàn thiện các quy định trong Bộ luật Hình sự liên quan đến tội phạm trong hoạt động kinh doanh đa cấp. Đồng thời, đơn vị này tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này. Công tác theo dõi thi hành pháp luật tại các Sở Công Thương được đẩy mạnh, từ đó tham mưu cho lãnh đạo Bộ các giải pháp chấn chỉnh kịp thời tại địa phương.

Bên cạnh đó, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia tích cực phối hợp với các cơ quan công an, cảnh sát để đấu tranh phòng, chống tội phạm liên quan đến kinh doanh đa cấp. Hoạt động tuyên truyền, phổ biến kiến thức và pháp luật được chú trọng nhằm nâng cao nhận thức của người dân về mô hình kinh doanh này...

Các đơn vị khác thuộc Bộ Công Thương cũng được phân công nhiệm vụ cụ thể. Cục Quản lý và Phát triển Thị trường Trong nước chủ trì tham mưu xây dựng, hoàn thiện quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong kinh doanh đa cấp. Vụ Pháp chế hỗ trợ rà soát, nghiên cứu và đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật. Văn phòng Bộ đảm nhiệm công bố thủ tục hành chính, đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục và cung cấp dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực quản lý kinh doanh đa cấp. Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế Số triển khai các thủ tục hành chính lên Cổng dịch vụ công trực tuyến của Bộ. Các đơn vị báo chí, truyền thông của Bộ chịu trách nhiệm tuyên truyền, phổ biến pháp luật về kinh doanh đa cấp.

Đẩy mạnh thanh tra và nâng cao nhận thức tại địa phương

Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được yêu cầu triển khai nhiều biện pháp cụ thể để tăng cường quản lý kinh doanh đa cấp trên địa bàn. Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động này được đẩy mạnh, đồng thời giám sát chặt chẽ các hội nghị, hội thảo và chương trình đào tạo liên quan đến kinh doanh đa cấp. Các Sở Công Thương phối hợp tích cực với cơ quan công an, cảnh sát để đấu tranh phòng, chống tội phạm trong lĩnh vực này.

Bên cạnh đó, các địa phương chú trọng tuyên truyền, phổ biến kiến thức và pháp luật nhằm nâng cao nhận thức của người dân về kinh doanh đa cấp. Các chương trình tập huấn cho cán bộ, công chức tại địa phương cũng được tổ chức để nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, từ đó đảm bảo quản lý hiệu quả hơn.

Việc triển khai đồng bộ các giải pháp từ Trung ương đến địa phương thể hiện quyết tâm của Bộ Công Thương trong việc quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh đa cấp, ngăn ngừa tối đa nguy cơ lợi dụng mô hình này để trục lợi bất chính. Những nỗ lực này hướng tới xây dựng một thị trường kinh doanh đa cấp minh bạch, lành mạnh, bảo vệ quyền lợi của người tham gia và duy trì an ninh trật tự.

Hiện nay, cả nước chỉ còn 16 doanh nghiệp có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động kinh doanh đa cấp, giảm 4 doanh nghiệp so với đầu năm 2024. Trong đó, Công ty TNHH Phong cách sống Kim cương Việt Nam bị thu hồi giấy chứng nhận; Công ty TNHH Người Lái xe Mặt trời chủ động chấm dứt hoạt động; Công ty TNHH Thương mại Lô Hội và Công ty TNHH MTV TM DV Hoằng Đạt có giấy chứng nhận hết hiệu lực. Doanh thu ngành kinh doanh đa cấp năm 2024 đạt 16.206 tỷ đồng, với gần 700.000 người tham gia. Tuy nhiên, mức hoa hồng và tiền thưởng bình quân chỉ khoảng 951.000 đồng/tháng, tương đương 12% mức thu nhập bình quân đầu người cả nước trong năm 2024, cho thấy hiệu quả kinh tế của mô hình này còn hạn chế.

Với các biện pháp quản lý chặt chẽ và đồng bộ, Bộ Công Thương kỳ vọng sẽ tiếp tục chấn chỉnh hoạt động kinh doanh đa cấp, đảm bảo tuân thủ pháp luật, bảo vệ người tham gia và góp phần xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, bền vững.