Chống suy thoái kinh tế phải khẩn trương như chống dịch

	Nỗi lo suy thoái kinh tế thế giới
	Suy thoái kinh tế toàn cầu và phản ứng của ngân hàng trung ương các nước

TS.Vũ Tiến Lộc

TS.Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhấn mạnh khi nói về các giải pháp duy trì sản xuất kinh doanh và phục hồi kinh tế.

Ngày 10/4, Chính phủ sẽ có cuộc họp với các bộ, ngành và địa phương để bàn việc tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Vậy tình hình của cộng đồng DN mà VCCI nắm bắt được như thế nào?

Đại dịch Covid-19 là cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất của nhân loại, đẩy kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái. Trong nước, DN đang rơi vào tình trạng suy giảm. Để nắm bắt được tình hình DN, tình hình thực hiện các chỉ thị của Thủ tướng, VCCI đã tiến hành khảo sát nhanh tình hình DN và họp trực tuyến với lãnh đạo của gần 100 hiệp hội DN trong và ngoài nước.

Số liệu mà chúng tôi có được là trong 3 tháng đầu năm, cả nước đã có tới gần 35.000 DN rút lui khỏi thị trường - con số kỷ lục từ trước đến nay. Và lần đầu tiên sau hàng thập kỷ, số lượng DN rút lui khỏi thị trường lớn hơn số DN đăng ký thành lập mới. Có gần 85% DN được khảo sát cho biết dịch bệnh đã làm thị trường tiêu thụ bị thu hẹp, gần 60% DN thiếu vốn và đứt dòng tiền cho kinh doanh, hơn 40% số DN thiếu nguồn cung nguyên liệu, 43% DN phải thu hẹp quy mô lao động. 82% DN cho rằng doanh thu năm 2020 của họ sẽ bị sụt giảm so với năm 2019. Trong đó 30% DN dự báo có thể tụt giảm tới 30-50% và 22% sẽ tụt giảm trên 50%.

Nếu dịch còn kéo dài và phức tạp, tình hình sẽ thế nào, thưa ông?

Chưa ai dự báo được khi nào thì dịch bệnh sẽ qua đi, nhưng một điều chắc chắn là hệ lụy, ảnh hưởng của dịch bệnh tới nền kinh tế sẽ còn kéo dài và không thể khắc phục được ngay khi dịch bệnh kết thúc. Khó khăn với DN còn chất chồng trước mắt.

Nếu tình hình dịch bệnh vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, thì có tới gần 30% số DN chỉ có thể duy trì hoạt động được không quá 3 tháng, 50% DN chỉ trụ được nửa năm. Trên 75% số DN thì báo sẽ phải thu hẹp quy mô lao động và có tới gần 10% số DN phải giảm quy mô lao động tới 50% so với hiện nay. Chỉ có chưa đầy 1% số DN gia tăng lao động. Hệ lụy của xu hướng này sẽ là hàng triệu lao động có nguy cơ mất việc làm trong những tháng tới đây.

Những DN dệt may đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc đảm bảo việc làm cho người lao động

Theo ông, lúc này đã cần bàn việc chuẩn bị tốt điều kiện để phục hồi kinh tế ngay khi dịch bệnh qua đi?

Trong cuộc chiến phòng chống dịch bệnh Covid-19, chúng ta đã triển khai sớm, bài bản và hiệu quả các giải pháp đồng bộ với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của toàn dân. Nhưng trong cuộc chiến kinh tế chống suy giảm, những nỗ lực của chúng ta mới chỉ ở bước khởi đầu. Nếu chống dịch như chống giặc thì trong cuộc chiến chống suy thoái và duy trì tăng trưởng cũng cần phải khẩn trương quyết liệt và có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của toàn dân. Cuộc chiến chống suy giảm chắc chắn sẽ kéo dài hơn cuộc chiến đẩy lùi dịch bệnh.

Lực lượng chủ công giữ vai trò duy trì sản xuất kinh doanh trong đại dịch và tái cấu trúc để phục hồi và phát triển sau đại dịch chính là đội ngũ doanh nhân - những vị thuyền trưởng đang đứng mũi chịu sào với gần 800 nghìn DN và trên 5 triệu hộ kinh doanh trong cả nước. Hầu hết các DN đã chủ động triển khai các biện pháp chống dịch và đã cố gắng nỗ lực cao nhất để duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh. “Nhiệm vụ kép” đòi hỏi những nỗ lực vượt bậc của cộng đồng DN nhưng cũng cần sự hỗ trợ chính sách.

DN Việt Nam, chủ yếu là các DNNVV, 5 triệu hộ kinh doanh, xét về bản chất kinh tế, cũng chính là các DN nhỏ và siêu nhỏ của nền kinh tế. Làm sao nâng cao năng lực của DN, đặc biệt là các DN siêu nhỏ, nhỏ và vừa, để họ có thể trụ vững trong thời kỳ Covid-19 và vươn lên trong thời kỳ hậu Covid đang trở thành nhiệm vụ hàng đầu của cả hệ thống chính trị và nhiệm vụ đẩy mạnh cải cách đồng bộ về thể chế, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực làm bệ đỡ cho DN lớn lên sẽ là yêu cầu quan trọng nhất, mở đường cho sự phát triển của nền kinh tế và cộng đồng DN ở tương lai.

Chính phủ đã ban hành các gói hỗ trợ sản xuất, kinh doanh, vậy cộng đồng DN còn có đề xuất nào nữa?

Cộng đồng DN vui mừng vì Chính phủ đã đưa ra các gói giải pháp hỗ trợ sản xuất. Nhưng cũng đề nghị thêm. VCCI đã có 30 đề xuất cụ thể gửi tới Chính phủ. Trong đó đề nghị bổ sung và công bố ngay danh mục hàng hóa, dịch vụ thiết yếu phù hợp với điều kiện phòng, chống dịch Covid-19 để tránh mỗi nơi hiểu một khác gây khó khăn cho sản xuất, kinh doanh. Dù không được chủ quan với dịch bệnh nhưng trừ một số ngành, lĩnh vực rất hạn chế phải tạm thời đóng cửa, thì cần tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, lưu thông tiến hành bình thường với điều kiện tuân thủ đầy đủ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.

Cộng đồng DN cũng đề xuất Chính phủ trình Quốc hội giảm mức đóng bảo hiểm thất nghiệp từ 1% xuống 0,5%, giảm mức đóng kinh phí công đoàn từ 2% xuống còn 1% trước mắt cho năm 2020. Không điều chỉnh lương tối thiểu vùng cho năm 2021. Sử dụng quỹ kết dư Quỹ BHXH để hỗ trợ cho DN trả lương cho người lao động khi người lao động phải nghỉ việc vì thiếu việc làm và sử dụng quỹ kết dư này cùng với nguồn vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội cho DN vay với lãi suất 0% để hỗ trợ DN trả lương cho người lao động.

Cảm ơn Chủ tịch VCCI!