Có quyết định, vẫn chưa thông!
Quyết định 60 của UBND TP.HCM quy định diện tích tối thiểu được tách thửa ban hành ngày 5/12/2017, có hiệu lực ngày từ 1/1/2018.
Sau 2 năm thực hiện quyết định này, tuy đã hạn chế được một phần tình trạng phân lô bán nền “loạn quy hoạch”, nhưng điều mà người dân mong chờ nhất là giải quyết tách thửa cho người có yêu cầu chính đáng thì vẫn chưa được thực hiện tốt. Nhiều quận, huyện phản ánh việc xử lý hồ sơ đất đai của người dân, doanh nghiệp theo quyết định này bị kéo dài, nhiều nơi phải có thư xin lỗi cá nhân, tổ chức do chậm trả kết quả hồ sơ. Nhiều doanh nghiệp bất động sản phản ánh một số quy định của Quyết định 60 đã gây những “nhũng nhiễu” và làm nảy sinh tình trạng “giấy phép con”.
Ảnh minh họa |
Góp ý với Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, Sở Tư pháp cho rằng, Quyết định 60 chia đất ở thành nhiều loại, gắn với quy hoạch (như đất ở thuộc quy hoạch dân cư hiện hữu, hiện hữu chỉnh trang, đất xây dựng mới thấp tầng, cao tầng…) và quy định đất thuộc quy hoạch dân cư xây dựng mới, chỉ được quyền tách thửa sau 3 năm, kể từ ngày rà soát phê duyệt quy hoạch mà chưa thông báo thu hồi (Điều 5) là hoàn toàn trái với quy định của Luật Đất đai, mâu thuẫn với chính Điều 1 của Quyết định 60. Trong khi Luật Đất đai chỉ quy định chia đất ở thành 2 loại là đất ở đô thị và đất ở nông thôn thì Quyết định 60 chia đất ở thành nhiều loại, gắn với quy hoạch để cấm công dân thực hiện quyền tách thửa của mình.
Thậm chí, Quyết định 60 còn đưa ra khái niệm đất thuộc “quy hoạch đất ở xây dựng mới” và “quy hoạch đất sử dụng hỗn hợp” (trong đó có chức năng đất ở) thì không được tách thửa. Thế nhưng trong Luật Đất đai 2013, Luật Quy hoạch đô thị 2009, Luật Xây dựng 2013, Luật Quy hoạch 2017 và các nghị định của Chính phủ liên quan đến quy hoạch được quy định tại quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị chung của TP.HCM, đều không sử dụng thuật ngữ “quy hoạch đất ở xây dựng mới”, “quy hoạch đất sử dụng hỗn hợp”, hoặc giải thích đối với các loại quy hoạch này. Như vậy, việc đưa ra những thuật ngữ, khái niệm trên trong Quyết định 60 đã hạn chế quyền tách thửa của người sử dụng đất. Nội dung Quyết định 60 không phù hợp với Luật Đất đai 2013 và Nghị định 01/2017/NĐ-CP khi quy định các trường hợp không được tách thửa.
Các chuyên gia về luật phân tích, UBND TP.HCM chỉ có thẩm quyền quy định về diện tích tối thiểu của thửa đất mà công dân được quyền tách thửa, chứ không thể dựa vào quy hoạch mà ngăn cản quyền tách thửa hợp pháp của công dân đã được pháp luật quy định, trừ những trường hợp luật có quy định. Cũng vậy, quy định trường hợp tách thửa đất có hình thành đường giao thông và hạ tầng kỹ thuật, Quyết định 60 giao UBND quận, huyện căn cứ quy định về quy hoạch, xây dựng và hướng dẫn của các sở, ngành để hướng dẫn người sử dụng đất thực hiện hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo phù hợp theo quy hoạch. Tuy nhiên, việc quy định trên và thực tiễn hướng dẫn của các sở, ngành dẫn đến sự chưa thống nhất đồng bộ, có dấu hiệu phát sinh thủ tục hành chính.
Chính vì nhiều vướng mắc trên, sau khi Quyết định 60 có hiệu lực, ghi nhận từ các quận, huyện số lượng hồ sơ được giải quyết tách thửa rất hạn chế. Thậm chí, theo nhiều người dân, một số quy định của Quyết định 60 như một giấy phép con đã làm khó họ. Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho biết sẽ tiếp nhận văn bản góp ý về Quyết định 60 từ Sở Tư pháp để tham mưu trình UBND TP.HCM điều chỉnh. Mới đây, ông Võ Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM đã khẳng định UBND sẽ xem xét điều chỉnh Quyết định 60 để khơi thông những ách tắc về việc tách thửa, đáp ứng nhu cầu về chỗ ở vốn rất bức bách của người dân.