Cứu hàng không, Chính phủ Mỹ có thể đơn phương hành động
Không thể không tiếp tục cứu
Trả lời phỏng vấn của tờ Politico, ông Mark Meadows nói: “Nếu Quốc hội không đạt được đồng thuận, Tổng thống này sẽ bắt tay vào giải quyết một số vấn đề. Nhờ đó, hy vọng có thể giúp đỡ các hãng hàng không và giữ cho một bộ phận nhân viên không bị sa thải”.
Các hãng hàng không của Mỹ đang lâm vào tình cảnh vô cùng khó khăn vì Covid-19 |
Tuy nhiên, ông Meadows cũng cho rằng, một sự hỗ trợ như vậy vẫn sẽ cần hành động từ phía các nhà lập pháp. “Tôi tin rằng sẽ cần một gói CARES để thực hiện được”, ông nói và đề cập đến gói cứu trợ Covid-19 trị giá trên 3 nghìn tỷ USD mà Quốc hội đã thông qua vào hồi tháng 3/2020 (có tên gọi đạo luật CARES). Phát biểu của ông Meadows được đưa ra một ngày sau khi American Airlines cho biết, lực lượng lao động của hãng có thể giảm 40.000 người, bao gồm 19.000 người bị cắt giảm không tự nguyện, vào tháng 10 tới nếu đại dịch tiếp tục tàn phá nhu cầu đi lại và Chính phủ không gia hạn cứu trợ.
Cho đến nay, các hãng hàng không của Hoa Kỳ đã nhận được 25 tỷ USD hỗ trợ trả lương theo đạo luật CARES để bảo vệ việc làm cho đến hết tháng 9/2020. Nhưng trong bối cảnh Covid-19 vẫn hoành hành và nhu cầu đi lại bằng đường hàng không tiếp tục ảm đạm, ngành công nghiệp hàng không đã vận động Chính phủ chi thêm 25 tỷ USD để giữ việc làm cho người lao động đến hết tháng 3/2021, với kỳ vọng nhu cầu đi lại đến thời điểm đó sẽ hồi phục mạnh hơn. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đã bị đình trệ do Quốc hội Mỹ vẫn đang bất đồng về một gói hỗ trợ lớn hơn.
Ông Meadows cho biết đã có các cuộc làm việc với các quan chức của các hãng American Airlines, United Airlines và Delta Air Lines. Còn American Airlines cho biết trong một tuyên bố, hãng sẽ tiếp tục làm việc với chính quyền và những người ủng hộ tại lưỡng đảng của Quốc hội và hy vọng các giải pháp kịp thời sẽ được đưa ra.
Trước đó, United đã cảnh báo khoảng 36.000 việc làm của hãng đang gặp rủi ro. Hãng Delta thì cho biết rằng họ sẽ cho nghỉ phép thêm 1.941 phi công, song không nêu chi tiết khả năng cắt giảm việc làm với các bộ phận khác. “Thật không may, Covid-19 tiếp tục lan rộng và đang tàn phá ngành công nghiệp hàng không của chúng ta, khiến nhu cầu đi lại bằng đường hàng không đã không hồi phục như dự đoán”, Hiệp hội Hàng không Mỹ cho biết trong một tuyên bố, đồng thời khẳng định ngành này sẽ còn khó khăn hơn nếu các hãng hàng không phải cắt giảm việc làm và cung cấp dịch vụ nếu không nhận được các hỗ trợ bổ sung.
Tác động tồi tệ hơn cả sự kiện 11/9
Theo giới phân tích, tác động tài chính của đại dịch Covid-19 đối với các hãng hàng không Mỹ sẽ tồi tệ hơn cả tác động của vụ tấn công 11/9/2001 và sẽ làm thay đổi diện mạo của ngành công nghiệp và du lịch hàng không trong tương lai gần. Do tác động của đại dịch, thiệt hại trong nửa đầu năm 2020 đối với các hãng hàng không là chưa từng có. Ví dụ, Delta Air Lines - hãng hàng không có lợi nhuận cao nhất của Mỹ trong những năm gần đây - đã trải qua doanh thu giảm tới 56% và tỷ suất lợi nhuận đang từ mức tốt 14% xuống âm 40% với triển vọng quý III này cũng không khả quan hơn. Trong khi đó, sau các cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9/2011, doanh thu của Delta chỉ giảm 25% trong nửa cuối năm 2001 và tỷ suất lợi nhuận ghi nhận mức âm 22%.
Triển vọng hành khách sử dụng đường hàng không hiện không chắc chắn, ít nhất là trong ngắn hạn. Mối đe dọa lây nhiễm Covid-19 đang buộc phải có những hạn chế và thủ tục mới tại các sân bay và trên máy bay. Không giống như an ninh chống khủng bố - khi các cơ quan quản lý có thể nhanh chóng thắt chặt hoặc nới lỏng tùy thuộc vào đánh giá về từng mối đe dọa cụ thể - cách mà Covid-19 đã lây lan trên khắp thế giới cũng như mối đe dọa trước mắt mà nó có thể tiếp tục gây ra khiến các chính phủ có thể phải nhanh chóng đóng cửa các hoạt động đi lại bằng đường hàng không để đối phó với bất kỳ đợt bùng phát mới nào, trong khi không thể chắc chắn về thời điểm có thể mở cửa trở lại.
Trong những tháng gần đây, các hãng hàng không cũng đã cắt giảm chi phí nhiều hơn mức ước tính trước đó (như Delta và United Airlines từng báo cáo dự tính cắt giảm hơn 50% chi phí hoạt động trong quý II), qua đó đã giúp giảm lỗ. Giá nhiên liệu giảm cũng hỗ trợ phần nào, nhưng không nhiều bởi các chuyến bay ít hơn. Việc nhân viên tự nguyện nghỉ hưu hay nghỉ phép cũng giúp giảm chi phí nhưng cũng không lớn và nhiều hãng hàng không đang cảnh báo rằng sẽ có thêm nhiều đợt sa thải khi khoản hỗ trợ trả lương của Chính phủ liên bang kết thúc vào ngày 30/9 tới.
Gói viện trợ 50 tỷ USD mà Liên bang dành cho các hãng hàng không chở khách đã đóng vai trò như một cứu cánh quan trọng. Sự kết hợp của các khoản hỗ trợ tiền mặt, các khoản vay tín chấp và vay có bảo đảm đã thúc đẩy niềm tin của thị trường, qua đó giúp các hãng có thể thu hút thêm hàng tỷ USD các khoản vay mới từ các nhà đầu tư. Một số hãng hàng không lớn cho biết tiền mặt và khả năng vay nợ của họ đang cao hơn gấp đôi mức bình thường. Đơn cử, hãng Delta khẳng định ngay cả khi phải đối mặt với dòng tiền chảy ra ở mức như cuối tháng 6 (27 triệu USD/ngày) thì hãng vẫn có thể tồn tại 19 tháng nữa nhờ khả năng vay nợ và tiền mặt hiện tại.
Tuy nhiên, viễn cảnh là các hãng hàng không sẽ gặp khó khăn rất lớn trong phần còn lại của năm nay, tiếp tục chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 trong năm 2021, hoặc thậm chí kéo dài đến năm 2022 và đương nhiên đi kèm với đó là nợ nhiều hơn và khả năng thu nhập giảm đi. S&P Global Ratings mới đây đã hạ xếp hạng đối với tất cả các hãng hàng không Mỹ, chỉ còn Southwest Airlines là vẫn được giữ nguyên ở hạng đầu tư.