Để thanh toán không dùng tiền mặt không chỉ còn là xu hướng

Tạo nhiều tiện ích cho người dân, doanh nghiệp

Mục tiêu cơ bản của Chính phủ đến năm 2025 vào nhóm 70 quốc gia dẫn đầu về Chính phủ điện tử; 80% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 được cung cấp trên các phương tiện điện tử khác nhau; 50% dân số có tài khoản thanh toán điện tử...

Cụ thể hóa chủ trương này, NHNN đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan, UBND các tỉnh, thành phố triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy dịch vụ công và thanh toán không dùng tiền mặt. NHNN cùng các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, tham mưu trình Quốc hội, Chính phủ ban hành và ban hành theo thẩm quyền nhiều cơ chế chính sách, văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực thanh toán.

Về phía các NHTM cũng tiếp tục quan tâm, chú trọng đầu tư, cập nhật và phát triển hệ thống thanh toán nội bộ, hệ thống ngân hàng lõi (core banking) với kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, quản lý tập trung, có khả năng kết nối và tương thích các hệ thống của các đơn vị cung ứng dịch vụ công, cho phép các NHTM cung ứng các dịch vụ, phương tiện thanh toán hiện đại, đa dạng, tiện lợi, mở rộng phạm vi cung ứng trên toàn quốc để giảm thời gian và chi phí giao dịch cho người dân, doanh nghiệp.

Tại TP. Hồ Chí Minh, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt trong các dịch vụ công cũng đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. Đơn cử như trong lĩnh vực giáo dục, hầu hết các trường công lập ở TP. Hồ Chí Minh đã triển khai chấp nhận thanh toán không dùng tiền mặt và áp dụng theo 2 hình thức. Hình thức đơn giản là phụ huynh chuyển khoản tiền đóng học phí vào tài khoản nhà trường; và đóng học phí theo mã học sinh, có kết nối phần mềm thu học phí và phần mềm thanh toán.

Tuần lễ chuyển đổi số của TP. Hồ Chí Minh với chủ đề “Khai phá dữ liệu số, thành công chuyển đổi số”

Đối với việc phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong lĩnh vực y tế, 100% các bệnh viện công của thành phố đã triển khai thanh toán không dùng tiền mặt với 2 hình thức đó là dùng thẻ vật lý hoặc thẻ phi vật lý, chuyển khoản vào tài khoản của bệnh viện bằng cách quét mã QR tĩnh thay vì phải nhập số tài khoản của bệnh viện; Còn có hình thức cao là thanh toán qua mã bệnh nhân, bệnh nhân có thể dùng thẻ thanh toán qua máy POS có kết nối phần mềm HIS hoặc thanh toán qua QR động hoặc thanh toán bằng thẻ thông minh do bệnh viện phát hành như Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Thống Nhất.

Ông Trần Đình Cường, Phó giám đốc NHNN Chi nhánh TP.Hồ Chí Minh cho biết, thành công nhất trong việc triển khai thanh toán không dùng tiền mặt ở bệnh viện là Bệnh viện Đại học Y dược và Bệnh viện Nhiệt Đới; hai bệnh viện này đã đưa dịch vụ thanh toán viện phí lên cổng Dịch vụ công Quốc gia.

Còn đối với thanh toán không dùng tiền mặt trong thanh toán hóa đơn tiền điện, tiền nước... ở địa bàn TP.Hồ Chí Minh, theo lãnh đạo NHNN chi nhánh, các công ty này đã có ý thức triển khai thanh toán không dùng tiền mặt từ nhiều năm, đến nay ngành điện, nước đã không phải đi thu tiền mặt tại nhà dân. Hiện người dân có nhiều quyền lựa chọn để thanh toán tiền điện, nước qua ứng dụng ngân hàng số, qua ví điện tử, qua Mobile money, ứng dụng của Tổng công ty điện lực TP.Hồ Chí Minh có kết nối thanh toán với các ngân hàng, các công ty trung gian thanh toán. Đối với người dân lớn tuổi không sử dụng được công nghệ để thanh toán cũng có thể đóng tiền điện, nước qua mã hóa đơn tại các cửa hàng tiện lợi gần nhà có ở khắp nơi trên địa bàn thành phố.

Ngoài ra, các ngân hàng và các công ty trung gian thanh toán cũng đã tích cực phối hợp triển khai thanh toán không dùng tiền mặt ở hầu hết các lĩnh vực như thu phí dịch vụ cảng ở cảng Cát Lái, rút ngắn thời gian làm thủ tục cho các xe container ra vào cảng; dịch vụ xe đạp công cộng nạp trả tiền bằng Ví momo, Zalopay và các loại thẻ ngân hàng; dịch vụ thu phí tàu thủy của MoMo và Zalopay, dịch vụ xe bus thanh toán không dùng tiền mặt do Napas triển khai…

Thêm lợi ích, tăng cơ hội

Theo các chuyên gia, việc thanh toán trực tuyến các dịch vụ công thông suốt sẽ mang lại nhiều lợi ích về thời gian và chi phí cơ hội cho người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, thanh toán không dùng tiền mặt đối với dịch vụ công vẫn còn nhiều khó khăn do nguyên nhân cả chủ quan và khách quan.

Từ góc độ thị trường, các nhà cung cấp giải pháp công nghệ có nhiều quy mô lớn nhỏ khác nhau, chi phí chênh lệch, làm cho các đơn vị thực hiện thủ tục hành chính công còn khó khăn trong lựa chọn giải pháp công nghệ áp dụng vào đơn vị của mình.

Từ góc độ ứng dụng, người thực thi nhiệm vụ hành chính công vẫn còn thói quen làm việc bàn giấy và sử dụng tiền mặt, đâu đó lãnh đạo các đơn vị còn chưa có quyết tâm thay đổi, thậm chí lo ngại thay đổi, do thiếu thông tin tin cậy từ đội ngũ chuyên viên tư vấn và triển khai áp dụng công nghệ… Từ góc độ truyền thông, thông tin còn chưa cập nhật kịp thời, đầy đủ, rõ ràng, dễ hiểu... nên người tiêu dùng vẫn còn băn khoăn e ngại vấn đề bảo mật dữ liệu, an toàn trong giao dịch.

Do vậy, việc tìm ra giải pháp tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong hoạt động thanh toán trực tuyến các dịch vụ công thiết yếu tại TP.Hồ Chí Minh nói riêng và cả nước nói chung là vô cùng quan trọng.