FinTech Việt Nam: Tiềm năng khổng lồ và những rào cản pháp lý cần tháo gỡ

Hồng Hạnh - 16:23 | 05/06/2025

Từ những con số tăng trưởng ngoạn mục đến xu hướng thanh toán không tiền mặt bùng nổ, FinTech đang định hình lại bức tranh tài chính tại Việt Nam. Đây là một "mảnh đất màu mỡ" cho đổi mới, nhưng cũng đầy rẫy những "bẫy" rủi ro và thách thức pháp lý.

Cơ chế nào cho fintech ở Trung tâm Tài chính quốc tế FCBV - Đột phá trong thông tin tín dụng Fintech Ứng dụng Fintech nâng cao năng lực tiếp cận tài chính số cho người Việt đạt top 10 Sao Khuê 2025

Quang cảnh Hội thảo khoa học Công nghệ tài chính Việt Nam - Thực trạng và giải pháp

Ngày 5/6/2025, Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học: Công nghệ tài chính Việt Nam - Thực trạng và giải pháp.

Tiềm năng bứt phá FinTech Việt Nam

Việt Nam đang trải qua một cuộc cách mạng tài chính sâu sắc, được thúc đẩy bởi sự bùng nổ của công nghệ tài chính (FinTech). Theo TS. Hoàng Thị Ngọc Thủy - Phó chủ nhiệm phụ trách Khoa Tài chính (Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội), sự phát triển kinh tế bền vững, cùng với tầng lớp trung lưu đang lớn mạnh, đã tạo ra một môi trường lý tưởng cho sự đổi mới trong lĩnh vực này.

Thị trường FinTech Việt Nam đã chứng kiến tốc độ tăng trưởng vượt bậc trong những năm gần đây. Giá trị giao dịch FinTech tăng mạnh từ 4,4 tỷ USD năm 2017 lên 7,8 tỷ USD năm 2020 (Solidiance), và tiếp tục đạt 27,2 tỷ USD năm 2023, dự kiến 31,6 tỷ USD vào năm 2024 (BDA Partners). Số lượng công ty FinTech cũng tăng từ 40 năm 2013 lên hơn 260 công ty vào cuối năm 2022.

Dữ liệu của Ngân hàng Nhà nước cho thấy sự chuyển dịch mạnh mẽ sang thanh toán không dùng tiền mặt. Trong 6 tháng đầu năm 2024, giao dịch không tiền mặt tăng 58,23% về số lượng và 35,01% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023. Đáng chú ý, giao dịch qua QR Code tăng tới 104,2% về số lượng và 99,5% về giá trị.

Theo khảo sát do Visa thực hiện, 65% khách hàng Việt Nam mang ít tiền mặt trong người hơn thẻ, 76% khách hàng sử dụng ví điện tử và người dùng thẻ nhiều hơn người dùng tiền mặt (chiếm 82%). Ít nhất mỗi tuần một lần, hơn 80% số người được hỏi sử dụng thẻ, thanh toán bằng mã QR và ví điện tử.

Với ưu thế về đổi mới sáng tạo và khả năng ứng dụng công nghệ linh hoạt, bà Ngọc Thủy cho rằng, FinTech không chỉ giúp giảm chi phí cho doanh nghiệp, mà còn mở rộng khả năng tiếp cận nguồn tài chính cho nhiều đối tượng khách hàng như tiếp cận nhanh chóng.

Công nghệ cho phép dịch vụ tài chính đến được mọi người ở bất kỳ nơi đâu và tức thì với chi phí thấp. FinTech cung cấp các dịch vụ tài chính hiệu quả hơn, giúp dịch vụ trở nên phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng, bảo đảm an toàn. Sử dụng FinTech giúp mọi người dần loại bỏ sự phụ thuộc vào tiền mặt, tạo ra môi trường tài chính an toàn hơn và minh bạch hơn cho cá nhân, doanh nghiệp và cả chính phủ.

Đòn bẩy nào cho FinTech Việt?

Tuy vậy, FinTech vẫn phải đối mặt với nhiều rủi ro, thách thức như rủi ro an ninh mạng tấn công, trộm cắp dữ liệu cá nhân. Cơ sở hạ tầng mạng chưa đáp ứng yêu cầu thực tế. Yếu tố con người là một trong những nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến việc phát triển thị trường FinTech, nơi đòi hỏi nguồn nhân lực có kiến thức chuyên môn cao, nắm vững về công nghệ.

TS. Hoàng Thị Ngọc Thủy - Phó chủ nhiệm phụ trách Khoa Tài chính (Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội) phát biểu tại hội thảo

Theo bà Ngọc Thủy, một số nền tảng đầu tư tài chính số đã thiếu tính minh bạch như cố tình tránh đề cập đến các rủi ro của hoạt động đầu tư tài chính đối với người dùng cuối dẫn đến các quyết định đầu tư thiếu cân nhắc và dẫn đến thua lỗ lớn. Ngoài ra một số nền tảng đầu tư lợi dụng giao dịch bằng cơ chế trò chơi (gamification) khiến người dùng bị thao túng tâm lý, tăng tần suất giao dịch và phải trả phí nhiều hơn.

Cùng quan điểm trên, TS. Phạm Thị Hạnh - Trưởng phòng Nghiên cứu Tài chính Ngân hàng, Viện Nghiên cứu và Đào tạo BIDV chia sẻ, khung pháp lý về các công nghệ tài chính và công ty FinTech tại Việt Nam vẫn ở trong giai đoạn sơ khai.

Việt Nam đang sử dụng cách tiếp cận chờ đợi và quan sát để quản lý lĩnh vực FinTech, khi các cơ quan quản lý chủ yếu vẫn đang thực hiện nghiên cứu thị trường và quan sát, học hỏi kinh nghiệm từ các thị trường phát triển hơn.

Theo TS. Phạm Thị Hạnh, ngoài mảng thanh toán thì hoạt động quản lý FinTech tại Việt Nam còn nhiều hạn chế. Tuy đã có một số quy định pháp lý liên quan đến hoạt động FinTech nằm rải rác trong các văn bản quy phạm pháp luật, như Luật Giao dịch điện tử, Luật Công nghệ thông tin, Nghị định số 27/2007/NĐ-CP ngày 23/2/2007 về giao dịch điện tử trong hoạt động tài chính, Nghị định số 35/2007/NĐ-CP ngày 8/3/2007 về giao dịch điện tử trong hoạt động ngân hàng, Thông tư số 18/2018/TT-NHNN ngày 21/8/2018 về an toàn hệ thống thông tin trong hoạt động ngân hàng..., nhưng nhìn chung thì hành lang pháp lý vẫn còn nhiều thiếu sót.

"FinTech tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về mặt pháp lý và thể chế. Hiện tại, chưa có một khung pháp lý cụ thể hay cơ chế quản lý rõ ràng cho hoạt động FinTech. Điều này dẫn đến sự chậm trễ trong việc ứng dụng công nghệ tiên tiến của các định chế tài chính trong nước, đồng thời một số công nghệ còn bị cấm do chưa phù hợp với điều kiện thị trường", TS. Phạm Thị Hạnh cho biết.

Tuy nhiên, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị ban hành ngày 22/12/2024 về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã mang đến nhiều giải pháp quan trọng. Các giải pháp này, đặc biệt là việc hoàn thiện thể chế và tăng cường đầu tư hạ tầng, được kỳ vọng sẽ tạo động lực lớn cho sự phát triển của FinTech, vốn đang gặp khó khăn về thể chế và quan điểm quản lý.

Theo TS. Phạm Thị Hạnh, Việt Nam cần thay đổi cách tiếp cận từ "chờ đợi và quan sát" sang phương pháp "thử nghiệm và học hỏi" như kinh nghiệm của Philippines và Kenya. Cách tiếp cận này cho phép các cơ quan quản lý kiểm soát rủi ro thông qua việc triển khai ứng dụng FinTech trong phạm vi hẹp, đồng thời thu thập dữ liệu và tìm ra phương án quản lý tối ưu.

Hồng Hạnh

Tin khác

Bình dân học vụ số: Giải pháp bảo đảm an toàn giao dịch ngân hàng

Những nội dung là nhiệm vụ của phong trào bình dân học vụ số trong lĩnh vực ngân hàng được làm tốt sẽ là những giải pháp toàn diện, thiết thực và hiệu quả để bảo đảm an toàn trong giao dịch ngân hàng số và thúc đẩy phát triển mở rộng hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt.

NHNN triển khai chương trình đào tạo “AI thực chiến” ứng dụng vào nghiệp vụ

Từ ngày 15-19/12, thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo NHNN, Vụ Tổ chức cán bộ phối hợp với Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh triển khai Chương trình đào tạo “AI thực chiến – Ứng dụng vào nghiệp vụ NHNN”.

Thúc đẩy hoạt động thanh toán biên mậu tại Lào Cai

Vừa qua, Học viện Ngân hàng phối hợp cùng Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 4 và Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Lào Cai tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Giải pháp thúc đẩy hoạt động thanh toán biên mậu cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu tỉnh Lào Cai”.

Tận hưởng hành trình bay trọn vẹn cùng thẻ tín dụng PVcomBank

PVcomBank triển khai chương trình mở thẻ tín dụng quốc tế miễn chứng minh thu nhập cùng đặc quyền hoàn tiền tới 5 triệu đồng khi mua vé máy bay dành cho Hội viên Bông Sen Vàng.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chính thức cung cấp 32 dịch vụ công trực tuyến toàn trình

Ngày 15/12/2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chính thức đưa vào vận hành Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) tập trung của NHNN và chính thức cung cấp 32 dịch vụ công trực tuyến toàn trình (DVCTT) liên quan đến doanh nghiệp và có thành phần hồ sơ thay thế bằng dữ liệu trên Cổng Dịch vụ công quốc gia (DVCQG) tại địa chỉ https://dichvucong.gov.vn

Khởi đầu hành trình kinh doanh bền vững với công nghệ cao từ BIZ MBBank

Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân đội (MB) đồng hành cùng doanh nghiệp mới thành lập và hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp mở tài khoản, tận dụng chính sách miễn giảm thuế thu nhập của Chính phủ.

Chữ ký số: Mảnh ghép then chốt trong hành trình số hóa ngân hàng

Chữ ký số được kỳ vọng sẽ trở thành “mảnh ghép” quan trọng giúp ngân hàng số hóa sâu các quy trình từ mở tài khoản, ký hợp đồng tín dụng đến cung cấp dịch vụ đầu tư, bảo hiểm. Tuy nhiên, để công cụ này đi vào thực tế, bài toán không chỉ nằm ở hạ tầng và pháp lý, mà còn ở niềm tin người dùng và cách phân tầng xác thực theo mức độ rủi ro. Thời báo Ngân hàng đã trao đổi với PGS.TS Đặng Ngọc Đức, Viện trưởng Viện Công nghệ tài chính (Đại học Đại Nam), về những điều kiện then chốt để chữ ký số được sử dụng hiệu quả trong ngân hàng.

Thanh toán số “phủ sóng” từ chợ dân sinh đến siêu thị hiện đại

Thanh toán số đã vượt khỏi phạm vi các trung tâm thương mại để tiến vào từng khu chợ dân sinh, cửa hàng tạp hóa và quán ăn nhỏ. Nếu như trước đây, các hình thức quét mã QR, chuyển khoản nhanh hay thanh toán không chạm thường chỉ xuất hiện ở các điểm bán lẻ hiện đại, thì nay đã trở nên quen thuộc trong mọi hoạt động mua bán hàng ngày. Sự chuyển dịch này phản ánh tốc độ lan tỏa mạnh mẽ của chuyển đổi số ngành Ngân hàng, đồng thời cho thấy mức độ sẵn sàng cao của người dân, nhất là khu vực các thành phố lớn như Hà Nội trong việc tiếp cận phương thức thanh toán văn minh, an toàn và tiện lợi.

TPBank tiên phong số hóa, củng cố nền tảng tài chính bền vững

Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu khi được The Asian Banker vinh danh “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025” dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Với định hướng số hóa toàn diện, TPBank đã trở thành một trong những biểu tượng công nghệ của ngành Ngân hàng, đồng thời nằm trong nhóm ngân hàng đóng góp ngân sách lớn nhất cả nước, góp phần thúc đẩy một E-Vietnam thịnh vượng.

Tài chính Mirae Asset tăng tốc số hóa: Hai ứng dụng My Finance và MAC góp phần mở rộng tiếp cận tài chính số tại Việt Nam

Trong bối cảnh hệ sinh thái tài chính – ngân hàng tại Việt Nam đang chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình số hóa toàn diện, Công ty Tài chính TNHH MTV Mirae Asset (Việt Nam) tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong thông qua việc phát triển hai nền tảng số chủ lực: ứng dụng My Finance và ứng dụng Mirae Asset Card (MAC). Đây được xem là bộ giải pháp giúp hàng triệu khách hàng Việt Nam tiếp cận dịch vụ tài chính tiêu dùng một cách thuận tiện, minh bạch và an toàn hơn.

Cà phê với CEO

Dự thảo thay thế Thông tư 32/2024/TT-NHNN: Cơ hội “vẽ lại bản đồ” mạng lưới ngân hàng

Dự thảo Thông tư thay thế đã kế thừa hợp lý cấu trúc của Thông tư 32, đồng thời điều chỉnh nhiều nội dung để phù hợp hơn với bối cảnh pháp lý và thực tiễn hiện nay.

Từ "bước ngoặt" nâng hạng đến khát vọng tăng trưởng kép: Cần chiến lược dòng vốn cho kỷ nguyên mới

Thị trường chứng khoán năm 2026 được dự báo sẽ bước vào chu kỳ tăng trưởng mới…

Bất động sản dưỡng lão sẽ là mỏ vàng mới nếu Việt Nam kịp thời mở cửa chính sách

Thị trường dịch vụ chăm sóc người cao tuổi sẽ tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD năm 2032.

ĐỌC NHIỀU

Chung kết SEA Games 33 nữ bóng đá Việt Nam - Philippines: Duyên nợ chưa khép và bài kiểm tra bản lĩnh cuối cùng

Một lần nữa, tuyển nữ Việt Nam lại đứng trước Philippines ở trận đấu cuối cùng của SEA Games 33. Nhưng khác với vòng bảng, nơi một khoảnh khắc muộn đã khiến thầy trò HLV Mai Đức Chung "trả giá", trận chung kết này không còn chỗ cho sai lầm. Khi mọi toan tính chiến thuật, thể lực và bản lĩnh hội tụ trong 90 phút, “duyên nợ” giữa hai đội sẽ được định đoạt bằng khả năng chịu đựng và tận dụng chi tiết nhỏ nhất.

USD rơi sát đáy hai tháng, triển vọng u ám khi Fed sẽ giảm tiếp lãi suất

Đồng USD rơi xuống sát mức đáy hai tháng trong sáng thứ Ba (16/12) khi Fed được dự báo sẽ tiếp tục giảm lãi suất trong năm 2026, trong khi nhiều NHTW lớn khác đã kết thúc chu kỳ nới lỏng.

Sóng cổ tức cổ phiếu ngân hàng cuối năm

Từ đầu tháng 12 đến nay, thị trường liên tiếp ghi nhận các ngân hàng công bố kế hoạch chi trả cổ tức bằng cổ phiếu, phát hành cổ phiếu thưởng cho cổ đông hiện hữu, qua đó gia tăng vốn điều lệ. Làn sóng tăng vốn diễn ra trong bối cảnh các ngân hàng cần củng cố năng lực tài chính, đáp ứng yêu cầu an toàn vốn và mở rộng dư địa tăng trưởng tín dụng.

NHNN tăng cường giải pháp tín dụng, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt mục tiêu hai con số

Phát biểu tại Phiên chuyên đề tài chính – ngân hàng tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025, triển vọng 2026 với chủ đề “Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2026 – 2030” diễn ra sáng ngày 16/1, bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết, bám sát các chủ trương, định hướng, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã triển khai đồng bộ các giải pháp về tiền tệ và tín dụng nhằm thực hiện đồng thời các mục tiêu vừa kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an toàn hệ thống, vừa hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

VN-Index bật mạnh nhờ dòng tiền bắt đáy lan tỏa

Phiên giao dịch ngày 16/12 khép lại với cú đảo chiều đáng chú ý của thị trường chứng khoán Việt Nam. Sau buổi sáng giằng co và có lúc lùi sâu về vùng hỗ trợ quanh 1.630 điểm, VN-Index bất ngờ tăng tốc trong phiên chiều, đóng cửa tại 1.679,18 điểm, tăng hơn 33 điểm so với phiên trước. Trên các sàn còn lại, HNX-Index tăng gần 6 điểm, trong khi UPCoM-Index giảm 0,25 điểm.

TOD - lời giải cho bài toán “đa cực, đa trung tâm”

Ngày 12/12, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 98 sửa đổi về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh. Một trong những nội dung đột phá của nghị quyết là phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), nhằm định hình TP. Hồ Chí Minh với tầm vóc mới của một siêu đô thị hiện đại, bền vững.

Đổi mới mô hình tăng trưởng: Khi kinh tế tuần hoàn trở thành động lực

Trong bối cảnh yêu cầu tăng trưởng cao gắn với phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn được xác định là trụ cột của mô hình tăng trưởng mới, đóng vai trò then chốt trong chuyển đổi xanh và tái cấu trúc nền kinh tế Việt Nam.

Những bộ phận nào trên cơ thể bắt đầu giãn ra đầu tiên khi chúng ta già đi?

Quá trình lão hóa không tác động đến mọi bộ phận trên cơ thể cùng một lúc. Một số vùng bắt đầu giãn, chảy xệ hoặc cứng lại sớm hơn những vùng khác, thường là rất lâu trước khi một người cảm thấy mình già đi từ bên trong. Hiểu được những bộ phận nào trên cơ thể có xu hướng thay đổi trước tiên có thể giúp quá trình này bớt đáng sợ hơn và trở nên dễ chăm sóc hơn.