Gập ghềnh chặng đường phục hồi

	Xây dựng nền kinh tế đổi mới sáng tạo gắn với hội nhập quốc tế
	Khơi dòng tài chính cho kinh tế tuần hoàn
	Những chính sách kinh tế nổi bật bắt đầu có hiệu lực từ tháng 4

Mục tiêu tăng trưởng cả năm là rất khó khăn

Nói về kết quả tăng trưởng thấp trong quý I/2023, ông Lê Trung Hiếu - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết chủ yếu là do ngành công nghiệp suy giảm. Trong đó, việc thiếu hụt đơn hàng xuất khẩu đối với các mặt hàng công nghiệp chế biến chế tạo khiến một số nhóm ngành công nghiệp chủ lực suy giảm. Thực tế trong quý vừa qua, một số tỉnh trọng điểm công nghiệp đã ghi nhận tốc độ tăng trưởng GRDP quý I âm hoặc rất thấp như: TP. Hồ Chí Minh (GRDP tăng 0,7%, công nghiệp giảm 0,85%); Bà Rịa - Vũng Tàu (GRDP giảm 4,75%, công nghiệp giảm 7,53%); Vĩnh Phúc (GRDP giảm 2,47%, công nghiệp giảm 7,7%); Bắc Ninh (GRDP giảm 11,85%, công nghiệp giảm 17,27%); Quảng Nam (GRDP giảm 10,88%, công nghiệp giảm 27,3%)…

Theo các chuyên gia, mức tăng trưởng GDP quý I dù không được như kỳ vọng nhưng cũng là điều hoàn toàn dễ hiểu bởi những khó khăn đã xuất hiện từ trước đó. TS. Lê Duy Bình - Giám đốc Economica Việt Nam chỉ ra hai nhóm nguyên nhân lớn: Thứ nhất do những tác động từ các yếu tố bên ngoài (tăng trưởng suy giảm và nhu cầu chậm chạp; lạm phát cao cùng với chính sách thắt chặt tiền tệ ở những thị trường nhập khẩu hàng hóa chính của Việt Nam…) khiến xuất khẩu, sản xuất công nghiệp giảm sút; Thư hai là các yếu tố nội tại, điểm yếu tự thân trong nước (điển hình là suy giảm của một số ngành như: bất động sản, xây dựng; các vấn đề liên quan đến thị trường TPDN và quản trị, nhất là quản trị dòng tiền của các doanh nghiệp…).

Tuy nhiên việc tăng trưởng quý I thấp khiến cho mục tiêu tăng trưởng cả năm càng trở nên khó khăn hơn. Theo Nghị quyết 01 của Chính phủ ban hành đầu năm nay, để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 6,5% trong cả năm nay, kịch bản tăng trưởng đặt ra cho quý I cần đạt mức 5,6% (và kịch bản tăng trưởng cho các quý còn lại là: quý II tăng 6,7%; quý III tăng 6,5% và quý IV tăng 7,1%).

“Nếu nhìn riêng về góc độ tăng trưởng kinh tế, sự khởi đầu khá thấp trong quý I vừa qua rõ ràng báo hiệu nền kinh tế sẽ rất thách thức trong việc đạt được mục tiêu đặt ra. Theo tính toán của chúng tôi, để đạt mức 6,5% cho cả năm nay thì 3 quý còn lại cần tăng trưởng trung bình mỗi quý phải đạt 7,6%. Đây là thách thức rất cao cho 9 tháng tới, đòi hỏi phải rất nỗ lực, chắt chiu từng cơ hội tăng trưởng có được”, chuyên gia này nhận định.

Cùng quan điểm, TS. Cấn Văn Lực, kinh tế trưởng BIDV cho rằng, với thực tế tăng trưởng thấp trong quý I thì mục tiêu tăng trưởng 6,5% là rất khó khăn. Nhiều khả năng, mức tăng trưởng cả năm nay sẽ chỉ quanh mức 5,5-6%.

Nhưng không bi quan

Tuy nhiên theo TS. Cấn Văn Lực, bức tranh kinh tế quý I cũng không hoàn toàn kém tích cực. Những “mặt được” mà chuyên gia này nhắc tới bao gồm sự phục hồi tương đối tốt của tiêu dùng và du lịch, đồng thời giải ngân đầu tư công diễn biến tích cực, cho thấy những nỗ lực của Chính phủ trong thời gian vừa qua đã bắt đầu phát huy hiệu quả. Trong khi đó, lạm phát đang cho thấy sự giảm nhiệt dần. “Và quan trọng nhất là trong bối cảnh thị trường tài chính tiền tệ toàn cầu có rất nhiều biến động vừa qua, Việt Nam đã giữ được ổn định kinh tế vĩ mô. Trong khi nhiều nước vẫn còn trong lộ trình thắt chặt tiền tệ qua tăng lãi suất, vừa qua chúng ta đã bắt đầu giảm lãi suất. Các vấn đề khác liên quan đến thị trường tài chính - ngân hàng, trong đó có tỷ giá về cơ bản đã giữ được ổn định. Đây là điều rất đáng được ghi nhận”, TS. Lực nói.

Trong cập nhật kịch bản tăng trưởng GDP sau khi có số liệu quý I, Tổng cục Thống kê cho biết vẫn giữ mục tiêu tăng trưởng cả năm 6,5%. Nhưng để đạt được, trong 9 tháng còn lại cần phải có được mức tăng khoảng 7,5%. Về kịch bản các quý cụ thể, Tổng cục Thống kê giữ nguyên mục tiêu tăng trưởng quý II ở mức 6,7%, song tăng trưởng quý III được điều chỉnh tăng thêm 1% (từ 6,5% lên 7,5%) và quý IV tăng thêm 0,9% (từ 7,1% lên 8%).

“Để ổn định thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quý II và các quý tiếp theo, cần tích cực thực hiện các giải pháp quyết liệt và đồng bộ để thúc đẩy tăng trưởng, vượt qua khó khăn thì mục tiêu tăng trưởng cả năm 6,5% mới khả thi”, ông Lê Trung Hiếu cho biết. Trong đó về đầu tư, cần tiếp tục đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và các gói hỗ trợ, phục hồi kinh tế và phát triển kinh tế giúp tháo gỡ khó khăn tạo cơ hội cho các dự án thi công dở dang được khởi động lại, nhiều công trình được khởi công mới, từ đó tạo tăng trưởng tốt cho ngành xây dựng, giao thông vận tải gia tăng năng lực, cơ sở hạ tầng, thuận lợi cho sản xuất.

Theo các chuyên gia, cầu tiêu dùng trong quý I khá tốt, do vậy cần tiếp tục kích thích nhu cầu tiêu dùng của người dân trong những tháng tiếp theo. Hiện lãi suất ngân hàng giảm là tín hiệu tích cực; lương cơ sở tăng từ tháng 7 cũng sẽ kích thích nhu cầu tiêu dùng do tăng thu nhập…

Tuy nhiên từ thực tế kịch bản tăng trưởng đặt ra cho quý I không đạt so với mục tiêu Nghị quyết 01 đặt ra, các chuyên gia cũng cho rằng, các bộ ngành, địa phương phải thực hiện nghiêm túc và khẩn trương các nhiệm vụ đề ra trong Nghị quyết 01 và các Chỉ thị, Nghị quyết gần đây của Chính phủ. Bên cạnh đó, chính sách tài khóa cần phát huy hơn nữa vai trò trong thúc đẩy tăng trưởng. “Để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp các chính sách về giãn hoãn thuế rất cần nhưng đến nay vẫn chưa thấy gì cả. Đây là vấn đề cần phải khẩn trương hơn và nên theo hướng duy trì những chính sách đã có từ năm trước giờ chuyển sang năm nay”, TS. Lực khuyến nghị.

TS. Lê Duy Bình cho rằng, mặc dù thách thức còn rất lớn, đặc biệt là từ môi trường bên ngoài nhưng với năng lực đáp ứng của doanh nghiệp và năng lực thích nghi của nền kinh tế cùng những tiền đề tích cực đã có thì khi các điều kiện thị trường bên ngoài thay đổi một cách tích cực hơn, kinh tế Việt Nam cũng có thể xoay chuyển tình thế rất nhanh.

“Thực tế tình hình không quá xấu mà vẫn có những nét tích cực. Bởi, hiện điều kiện bên ngoài đang rất khó khăn thì không phải chỉ Việt Nam chịu ảnh hưởng. Nên kỳ vọng khi bên ngoài chuyển biến tích cực hơn thì với khả năng linh hoạt thích ứng nhanh, Việt Nam sẽ tận dụng được. Trong khi đó với những vấn đề nội tại thì với những kinh nghiệm và bài học đã có vừa qua, chúng ta cần phải làm tốt hơn trong trong tương lai”, chuyên gia này đề xuất.