Giải ngân vốn đầu tư công vừa là chức trách nhiệm vụ, vừa là lương tâm, đạo đức công vụ của cán bộ

Thủ tướng nêu rõ, "phải xác định giải ngân vốn đầu tư công vừa là chức trách nhiệm vụ theo thẩm quyền được giao, vừa là lương tâm, đạo đức công vụ của người cán bộ" - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng yêu cầu coi kết quả giải ngân là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hằng năm của tổ chức, cá nhân theo Quyết định số 366 của Bộ Chính trị, "thiếu trách nhiệm, sai phạm phải xử nghiêm - chậm trễ, vô cảm phải thay thế".

Sáng 18/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị toàn quốc thúc đẩy đầu tư công năm 2025. Đây là hội nghị lần thứ 4 trong năm về đầu tư công, được tổ chức theo hình thức trực tiếp tại Trụ sở Chính phủ, trực tuyến với 34 tỉnh, thành phố.

Hội nghị toàn quốc thúc đẩy đầu tư công lần thứ 4 năm 2025 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Các địa phương tăng trưởng 2 con số đều giải ngân cao

Các báo cáo, ý kiến tại hội nghị thống nhất đánh giá, về công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, Chính phủ đã rất quyết liệt, khẩn trương chỉ đạo sát sao công tác giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm.

Các đại biểu phát biểu tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Các địa phương báo cáo - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Về kết quả đạt được, đến hết ngày 16/10/2025, đã giải ngân 455 nghìn tỷ đồng, đạt 50,7% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, tăng 14,5 nghìn tỷ đồng so với số giải ngân đến hết ngày 30/9/2025.

Có 09 bộ, cơ quan và 16 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên bình quân chung cả nước. Đáng chú ý, 6 địa phương đạt tăng trưởng 2 con số đều có tỷ lệ giải ngân cao, trên trung bình cả nước.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Nhiều dự án, công trình quan trọng quốc gia đang được triển khai. Dự kiến hết năm 2025 sẽ hoàn thành 3.254 km đường bộ cao tốc và 1.711 km đường ven biển (vượt chỉ tiêu đề ra).

Cả nước khởi công, khánh thành đồng loạt 80 dự án, với tổng vốn đầu tư 445 nghìn tỷ đồng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 250 dự án với tổng mức đầu tư 1,28 triệu tỷ đồng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Phê bình nghiêm khắc những nơi có tỷ lệ giải ngân dưới mức trung bình

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao sự chuẩn bị báo cáo của Bộ Tài chính và nội dung phát biểu của các đại biểu, thể hiện trách nhiệm, sát thực tế, thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, tồn tại, khó khăn, vướng mắc và đề xuất các giải pháp để tổ chức thực hiện hiệu quả giải ngân thời gian tới. Các cơ quan, đơn vị, địa phương đều cam kết giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2025, với nỗ lực, quyết tâm cao hơn.

Thủ tướng chỉ rõ còn 20 bộ, cơ quan và 26 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao với số vốn 26,2 nghìn tỷ đồng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Cơ bản đồng tình với các báo cáo, ý kiến, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao những kết quả mà các bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực đạt được, đặc biệt là 09 bộ, cơ quan Trung ương và 16 địa phương có tỷ lệ giải ngân cao, góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đất nước.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng chỉ rõ còn 20 bộ, cơ quan và 26 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao với số vốn 26,2 nghìn tỷ đồng. Đến hết ngày 16/10/2025, còn 29 bộ, cơ quan và 18 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới mức trung bình cả nước. Thủ tướng Chính phủ phê bình nghiêm khắc và yêu cầu các bộ, cơ quan và địa phương này làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan, nghiêm túc rút kinh nghiệm và đề ra giải pháp mạnh mẽ để thúc đẩy giải ngân đến cuối năm.

Cùng với đó, còn tình trạng chậm trễ trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư… Nguồn cung nguyên vật liệu chưa được giải quyết tốt, giá nguyên vật liệu tăng so với thời điểm mở thầu làm tăng chi phí. Công tác đấu thầu và thanh tra, kiểm tra còn nhiều hạn chế; xử lý các vi phạm, chậm trễ trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư công chưa kịp thời, nghiêm minh.

Một số địa phương còn chưa chủ động, chưa quyết liệt, còn lúng túng trong chỉ đạo, điều hành, tinh thần trách nhiệm chưa cao, thậm chí còn tâm lý né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, chờ đợi trong quá trình sắp xếp, tổ chức bộ máy… Việc thực hiện các kết luận, chỉ đạo của Chính phủ, Thường trực Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có lúc, có nơi còn chậm và chưa nghiêm; công tác truyền thông một số nơi chưa hiệu quả, thiếu chủ động, không đầy đủ để người dân đồng tình, ủng hộ…

Phân tích nguyên nhân tồn tại, hạn chế, Thủ tướng cho rằng nguyên nhân quan trọng nhất là do công tác tổ chức thực hiện và công tác này là do con người, cụ thể là công tác chuẩn bị dự án còn sơ sài, phê duyệt chủ trương đầu tư và quyết định đầu tư chưa phù hợp, xây dựng kế hoạch vốn chưa sát thực tế dẫn đến phải đề xuất điều chỉnh nhiều lần, tình trạng né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ được giao và sự phối hợp giữa các cơ quan còn thiếu chặt chẽ.

Thủ tướng nhấn mạnh giải ngân đầu tư công có ý nghĩa quan trọng là một trong những động lực tăng trưởng, dẫn dắt và kích hoạt mọi nguồn lực xã hội, nâng cao giá trị, gia tăng thương hiệu của địa phương, cơ quan, đơn vị, giá trị gia tăng của đất; do đó, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, phân công 6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm.

"Phải xác định giải ngân vốn đầu tư công vừa là chức trách nhiệm vụ theo thẩm quyền được giao, vừa là lương tâm, đạo đức công vụ của người cán bộ, mỗi dự án hoàn thành, mỗi công trình mọc lên, mỗi nhiệm vụ hoàn thành tốt đều mang lại niềm vui, phấn khởi, hạnh phúc của nhân dân, đóng góp vào sự phát triển của đất nước, củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước", Thủ tướng chia sẻ.

Các đại biểu tham dự Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

"Cán bộ chậm trễ, vô cảm phải thay thế"

Nhiệm vụ, giải pháp sắp tới, Thủ tướng yêu cầu các đồng chí Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND cấp tỉnh nêu cao tinh thần trách nhiệm, phát huy vai trò của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện.

Thủ tướng nhấn mạnh, "Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi, dự án đã được duyệt, vốn đã được giao thì chỉ bàn làm, không bàn lùi"; cá thể hóa trách nhiệm đến từng cá nhân; coi kết quả giải ngân là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hằng năm của tổ chức, cá nhân (thực hiện đánh giá cán bộ theo Quyết định số 366 của Bộ Chính trị); tránh tình trạng "trên nóng dưới lạnh" hay "trong cuộc họp thì rất nóng nhưng xong cuộc họp lại nguội".

Thủ tướng yêu cầu, các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương triển khai thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết Chính phủ, Chỉ thị, Công điện của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ về đôn đốc phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 - quyết tâm giải ngân đạt 100% kế hoạch giao.

Khẩn trương phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch đầu tư công năm 2025, đặc biệt là kế hoạch vốn được giao từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2024. Khẩn trương rà soát, đánh giá tình hình thực hiện giải ngân đối với từng dự án; phân loại dự án theo mức độ giải ngân (tốt, chậm, không có khả năng giải ngân…); từ đó xây dựng tiến độ giải ngân cụ thể theo từng tuần, tháng, quý và có giải pháp cụ thể, phù hợp, thúc đẩy giải ngân đạt mục tiêu đề ra.

Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, cơ quan, địa phương chuẩn bị khởi công, khánh thành các công trình, dự án quy mô lớn vào ngày 19/12/2025 để chào mừng Đại hội XIV của Đảng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phân công cụ thể lãnh đạo các bộ, cơ quan, địa phương phụ trách, theo dõi giải ngân từng dự án, nhóm dự án gắn với đánh giá kết quả công tác. Thường xuyên rà soát, kịp thời điều chỉnh vốn từ dự án giải ngân chậm, hoặc không có khả năng giải ngân sang các dự án có khả năng giải ngân tốt và có nhu cầu bổ sung vốn.

Quyết liệt thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, đặc biệt là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể ở tỉnh, xã.

Kịp thời xử lý vướng mắc theo thẩm quyền; tổng hợp, báo cáo cấp thẩm quyền xử lý triệt để các khó khăn, vướng mắc; khẩn trương kiện toàn bộ máy, đảm bảo đội ngũ nhân sự quản lý dự án, kế toán để triển khai các dự án.

Đề cao kỷ luật, kỷ cương, tăng cường kiểm tra, giám sát; xử lý nghiêm các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu cố tình gây khó khăn, cản trở làm chậm tiến độ giao vốn, giải ngân vốn; kiểm điểm, xử lý kịp thời các cán bộ yếu kém, tiêu cực, không hoàn thành nhiệm vụ được giao với tinh thần "thiếu trách nhiệm, sai phạm phải xử nghiêm - chậm trễ, vô cảm phải thay thế".

Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND các tỉnh, thành phố tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về khai thác khoáng sản là vật liệu xây dựng thông thường bảo đảm nguồn cung, đặc biệt các dự án hạ tầng giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia thể hiện quyết tâm "Nguồn cung tăng tốc, hạ tầng thông suốt", triển khai với tinh thần "Vướng mắc ở đâu, gỡ ngay ở đó, vướng mắc ở cấp nào cấp đó phải chịu trách nhiệm".

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan, địa phương tổng hợp đề xuất điều chỉnh kế hoạch vốn năm 2025 từ các bộ, cơ quan, địa phương chậm phân bổ, chậm giải ngân, không có khả năng giải ngân sang các bộ, cơ quan, địa phương có khả năng giải ngân tốt, có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ dự án, báo cáo cấp có thẩm quyền. Hoàn thành trước ngày 25/10/2025.

Phát huy vai trò các Tổ công tác của Thành viên Chính phủ làm việc với các địa phương để đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu, đầu tư công, xây dựng hạ tầng, nhà ở xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia và việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Thực hiện tích hợp các chương trình mục tiêu quốc gia để tránh chồng chéo và phân cấp cho địa phương triển khai theo tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm", các bộ ngành kiểm tra, đôn đốc và lắng nghe các đối tượng thụ hưởng.

Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ ngành, cơ quan, địa phương chuẩn bị khởi công, khánh thành các công trình, dự án quy mô lớn vào ngày 19/12/2025 để chào mừng Đại hội XIV của Đảng, "Nhà nước, tư nhân, người dân, cán bộ đồng lòng thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội".

Các Bộ, cơ quan theo chức năng nhiệm vụ được giao nghiên cứu, khẩn trương xử lý các kiến nghị của các đại biểu dự Hội nghị theo thẩm quyền và quy định; đề xuất báo cáo Thủ tướng Chính phủ đối với những nội dung vượt thẩm quyền.