Giám đốc điều hành của AmCham Hà Nội: Các nhà đầu tư Mỹ vẫn lạc quan về triển vọng kinh doanh tại Việt Nam

Ông Adam Sitkoff

Trên đây là chia sẻ được ông Adam Sitkoff, Giám đốc điều hành của AmCham Hà Nội, đưa ra trong trao đổi với Thời báo Ngân hàng.

Đợt bùng phát dịch lần thứ 4 hiện nay cho thấy COVID-19 vẫn đang là một thách thức lớn với Việt Nam, nhất là mới đây dịch bệnh đã xuất hiện trong một số khu công nghiệp. Ông đánh giá thế nào về nguy cơ và tác động của đợt dịch này?

Đại dịch đã ảnh hưởng đến cuộc sống và nền kinh tế trên khắp hành tinh, hạn chế đi lại, đóng cửa các trường học và nhà máy, buộc mọi người phải làm việc tại nhà và gây nguy hiểm cho việc làm của hàng triệu người. Cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ cảm ơn các lãnh đạo Việt Nam đã thực hiện các bước quyết liệt và thích hợp để giảm thiểu thiệt hại do COVID-19 gây ra.

Các biện pháp nghiêm ngặt có thể khiến nhiều người thất vọng, nhưng để quản lý hiệu quả đòi hỏi sự cảnh giác và tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình phòng ngừa COVID-19. Không có nơi nào trên thế giới hoàn toàn an toàn trước trước nguy cơ lây nhiễm và đợt bùng phát dịch hiện tại ở Việt Nam cũng vậy, sau làn sóng dịch mới ở nhiều quốc gia khác. Sức khỏe và sự an toàn của người dân ở Việt Nam vẫn cần là ưu tiên số một của Chính phủ và một điều rất quan trọng là Chính phủ cần tăng tốc độ cung cấp vắc-xin cho người dân.

Trong bối cảnh cầu ở các thị trường đối tác lớn của Việt Nam, như Mỹ, đang gia tăng nhanh chóng thì khả năng đáp ứng từ phía nguồn cung, trong đó có các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, đang là lo ngại lớn trước nguy cơ các ca nhiễm mới trong các khu công nghiệp và các giải pháp ngăn chặn dịch lây lan có thể khiến nhiều doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu gặp khó khăn trong sản xuất, đồng thời giá nguyên liệu đầu vào sản xuất cũng đang trong xu hướng tăng nhanh. Theo ông, liệu xuất khẩu của Việt Nam có bị giảm sút, tác động mạnh đến tăng trưởng kinh tế trong năm nay?

Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Việt Nam cũng là nơi nhận được hàng tỷ USD đầu tư nước ngoài từ các công ty Mỹ mỗi năm, mà phần lớn trong số đó là để xây dựng các chuỗi cung ứng tích hợp có lợi cho người tiêu dùng Mỹ. Sự tăng trưởng gần đây trong xuất khẩu của Việt Nam một phần là do kinh tế Mỹ phục hồi mạnh mẽ và chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ gia tăng.

Tuy nhiên, dường như phần lớn tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ này được thúc đẩy chủ yếu bởi sự dịch chuyển và đánh giá lại chuỗi cung ứng từ Trung Quốc sang Việt Nam.

Đợt bùng phát vi-rút hiện tại đang gây ra một số gián đoạn sản xuất tạm thời, nhưng điều này sẽ không kéo dài và các công ty sẽ sớm trở lại đúng hướng. Do đó, tôi không kỳ vọng doanh thu xuất khẩu năm nay của Việt Nam sẽ không giảm nhiều vì sự bùng phát hiện nay. Theo quan điểm của tôi, các vấn đề quan trọng hơn tiếp tục là chi phí cao, sự chậm trễ trong lĩnh vực vận tải hàng hóa toàn cầu, và áp lực đối với các nhà sản xuất đến từ chi phí nguyên liệu đầu vào tăng.

Ông có khuyến nghị gì cho Việt Nam để tiếp tục chống dịch thành công, đồng thời duy trì được các hoạt động kinh tế, sản xuất kinh doanh ổn định?

Đã gần 16 tháng kể từ khi COVID-19 xuất hiện tại Việt Nam, các hành động sớm của Việt Nam, từ xét nghiệm có mục tiêu, truy vết, khoanh vùng đến truyền thông hiệu quả của Chính phủ và sự tuân thủ rộng rãi của cộng đồng đã giúp giảm thiểu thiệt hại do loại vi-rút khủng khiếp này gây ra.

Thật không may, như tôi đã nói ở trên, không có nơi nào trên thế giới hoàn toàn an toàn khỏi nguy cơ lây nhiễm. Để đánh bại COVID-19 ở Việt Nam, chúng ta cần thấy sự lãnh đạo tiếp tục của Chính phủ, sự hợp tác tiếp tục từ cộng đồng và hành động quyết liệt hơn để cung cấp vắc-xin hiệu quả cho người dân.

Được biết, Chính phủ Việt Nam đã và đang tiến hành thảo luận với các nhà sản xuất vắc-xin của Hoa Kỳ. Điều tôi kỳ vọng là không muốn thấy Việt Nam bị tụt hậu so với các nước khác về tiêm chủng, và tỷ lệ dân số được tiêm chủng cao là cách duy nhất để thực sự đánh bại COVID-19.

Đồng thời, một điều quan trọng là, việc cho phép các chuyên gia và doanh nhân nước ngoài vào Việt Nam, đi lại bình thường là cần thiết để tạo điều kiện cho đầu tư mới, nâng cao hiệu quả hoạt động, triển khai các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng, triển khai các dự án giáo dục… Các doanh nhân có thể đạt được rất nhiều điểm thống nhất trên cơ sở các cuộc gọi điện qua video nhưng không thể hoàn thành mọi việc chỉ qua video, nó không thể thay thế cho việc có thể đến Việt Nam bởi để có thể thực sự đưa ra quyết định trong việc tìm nguồn cung ứng và đầu tư, mọi người cần đến đây, cần tìm được các đối tác đáng tin cậy, và cần kiểm tra kỹ về chất lượng hoặc tính phù hợp của sản phẩm trước khi đưa ra các quyết định và cam kết lớn.

Vắc-xin đã được chứng minh là có hiệu quả và tôi khuyến khích các nhà chức trách tới đây nên xem xét các thủ tục nhập cảnh bớt nặng nề hơn cho những doanh nhân, nhà đầu tư, các chuyên gia nước ngoài và thậm chí tiến tới có thể là cả khách du lịch nước ngoài đã được tiêm chủng đầy đủ.

COVID-19 có thể sẽ tiếp tục gây ra sự gián đoạn và cách ly mọi người tại một nơi trong vài tuần có vẻ là một ý tưởng hay lúc này. Tuy nhiên trong tương lai, các nhà hoạch định chính sách Việt Nam cần suy nghĩ thấu đáo hơn về một hệ thống quy định an toàn nhưng đơn giản hơn và tạo điều kiện thuận lợi cho du khách quốc tế đến đây. Bất kể những thách thức hiện tại là gì, một thế giới "bình thường" hơn đang xuất hiện. Và để duy trì tính cạnh tranh và phát triển của nền kinh tế này, cần phải có tư duy sáng tạo và chỉ đạo hiệu quả.

Ông có tin tưởng Chính phủ Việt Nam tiếp tục thành công trong kiểm soát dịch lần này, nhờ đó giữ cho các hoạt động sản xuất, xuất khẩu tiếp tục ổn định, tăng trưởng tốt, tiếp tục là động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế năm nay, đồng thời tiếp tục nâng cao lòng tin của nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam?

Trong khi tương lai là không thể biết trước, người dân Việt Nam đã làm được điều xuất sắc để ngăn chặn sự lây lan của COVID-19. Các nhà đầu tư Mỹ vẫn lạc quan về triển vọng kinh doanh tại Việt Nam.

Tuy nhiên, chúng ta đang sống trong một thế giới cạnh tranh. Hầu hết mọi quốc gia trong khu vực đều đang nỗ lực để phát triển một nền kinh tế hiện đại, điều này sẽ giúp thu hút đầu tư trong tương lai và việc làm lương cao cho người dân. Để Việt Nam thành công, các thủ tục hành chính phiền hà cần phải được loại bỏ, khuôn khổ pháp lý của quốc gia cần phải ổn định và có thể dự đoán được.

Các thành viên của AmCham vẫn lo ngại về những thay đổi trong chính sách và quy định không phù hợp với các thông lệ quốc tế tốt nhất. Những thay đổi này khiến nhiều nhà đầu tư gặp rủi ro và trở ngại đáng kể trong việc thực hiện các khoản đầu tư của họ. Trong môi trường đầy bất ổn hiện nay, điều quan trọng là tất cả các công ty và nhà đầu tư phải có cùng một sân chơi bình đẳng, và có thể đoán trước được. Điều này không chỉ giúp thu hút thêm vốn đầu tư nước ngoài, mà còn hỗ trợ cho khát vọng của Việt Nam trong việc vươn mình lên mức cạnh tranh cao hơn.

Cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ luôn sát cánh cùng Việt Nam và chúng tôi biết rằng, mọi người, các độc giả của Thời báo Ngân hàng đang hiểu rõ cảm giác “căng thẳng” là không thể tránh khỏi, giữa một bên ngăn chặn sự lây lan của COVID-19 và một bên là sự cần thiết vẫn phải cho phép các hoạt động kinh tế diễn ra.

Các doanh nghiệp cần có trách nhiệm làm mọi thứ trong khả năng của mình để bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của các thành viên trong công ty cũng như khách hàng của mình. Đồng thời, chúng ta cũng cần đảm bảo rằng, hoạt động kinh doanh sẽ không bị gián đoạn quá mức cần thiết trong cuộc khủng hoảng này, cũng như các cơ hội mới cho tương lai cần phải được hiện thực hóa.

Xin cảm ơn ông!