Gỡ khó để thúc đẩy xuất nhập khẩu

Ông Tào Quốc Cường, đại diện Công ty TNHH Sailun Việt Nam (Khu công nghiệp Phước Đông, huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh) cho biết, Sailun là công ty sản xuất lốp xe lớn nhất của Trung Quốc tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư hơn 1,2 tỷ USD. Những năm gần đây, tập đoàn tiếp tục tăng cường đầu tư vào các nhà máy tại Việt Nam, mở rộng năng lực sản xuất, làm phong phú cơ cấu sản phẩm, nâng cao trình độ tự động hóa, cung cấp sản phẩm cho khách toàn cầu.

Tuy nhiên, vừa qua tập đoàn gặp một số vướng mắc liên quan đến việc thông quan hải quan, ảnh hưởng đến tiến độ và quy trình xuất nhập khẩu khiến hàng hóa bị ùn tắc, hiệu quả kinh doanh không cao. Điển hình là việc các tờ khai của hàng hóa đã thông quan nhưng chưa được xác nhận qua khu vực giám sát tại cửa khẩu, còn tồn đọng trên hệ thống. Đa số các tờ khai này có thời gian đăng ký đã quá lâu, chủ yếu từ năm 2014 đến năm 2019, đã quá hạn lưu trữ chứng từ so với quy định là 5 năm (Điều 18, Luật Hải quan), nên công ty không còn lưu trữ chứng từ có chữ ký, đóng dấu của hải quan cửa khẩu xuất nhập khẩu.

Thời gian qua, các cơ quan, ban ngành đã tích cực tạo thuận lợi thương mại cho doanh nghiệp thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu

“Như vậy, trong một số trường hợp nào đó, công ty có thể sẽ bị truy thu thuế, phạt chậm nộp thuế và phạt vi phạm hành chính theo Điều 14, Nghị định 128 của Chính phủ về hành vi trốn thuế. Việc này ảnh hưởng rất lớn đến phân luồng tờ khai, làm tăng tỷ lệ luồng vàng, luồng đỏ dẫn đến tăng thời gian thông quan hàng hóa, chậm trễ thời gian giao hàng, giảm sức cạnh tranh với các đối thủ trên thị trường”, ông Cường nêu ý kiến.

Trả lời về vấn đề này của doanh nghiệp, ông Nguyễn Đức Thiện, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Tây Ninh cho rằng, trước tiên khi doanh nghiệp có những thắc mắc hoặc gặp khó khăn về các vấn đề có liên quan đến thủ tục hải quan, thì có thể gửi đơn thư kiến nghị, yêu cầu trả lời, giải quyết vướng mắc đến Cục Hải quan nơi doanh nghiệp nộp hồ sơ, làm thủ tục thông quan, xuất nhập khẩu hàng hóa. Trong khoảng thời gian quy định, Cục Hải quan sẽ có nghĩa vụ giải đáp, trả lời thắc mắc của doanh nghiệp. Còn đối với những vấn đề vượt thẩm quyền, Cục Hải quan sẽ tập hợp những vấn đề mà doanh nghiệp gặp khó khăn để trình lên Tổng cục Hải quan có hướng dẫn xử lý kịp thời và theo đúng phân công nhiệm vụ.

Thời gian qua, các cơ quan, ban ngành từ Trung ương đến địa phương đã tích cực đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi thương mại cho doanh nghiệp thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn một số vướng mắc tồn đọng, hay kiểm tra chuyên ngành chưa phù hợp; một số quy định còn chồng chéo, một số chính sách chưa kịp thời sửa đổi cho phù hợp với đặc thù của hoạt động trong thực tiễn, chưa chuyên môn hóa… khiến cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu gặp khó trong việc cắt giảm thời gian, chi phí, ảnh hưởng đến việc kinh doanh, tiếp cận thị trường thế giới.

Liên quan đến thủ tục hải quan, thời gian gần đây nhằm tạo thuận lợi thương mại cho nền kinh tế, cũng như hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã chủ trì xây dựng và triển khai một đề án với mục tiêu chính là cắt giảm thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin để rút ngắn hơn nữa thời gian làm thủ tục, giảm chi phí cho doanh nghiệp. Thông qua đó, nâng cao hiệu quả hoạt động logistics đối với xuất nhập khẩu qua cảng Cát Lái, góp phần giảm ùn tắc hàng hóa, giảm ùn tắc giao thông đường bộ khu vực này. Đồng thời, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, giúp phát triển bền vững, qua đó tạo nguồn thu nộp ngân sách ổn định trên địa bàn…

Để làm được điều này, ông Nguyễn Hữu Nghiệp, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho biết, Hải quan thành phố đã và đang xây dựng mô hình làm việc tập trung, khép kín, thực hiện thủ tục hải quan 24/7 trên cơ sở thiết lập kênh trao đổi thông tin riêng giữa cơ quan Hải quan - Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn - doanh nghiệp để thực hiện thủ tục hải quan, thủ tục giao nhận hàng hoá cho các doanh nghiệp, giúp rút ngắn thời gian thông quan, giao nhận hàng hóa; rút ngắn thời gian di chuyển khi được nộp hồ sơ qua hệ thống điện tử; giảm chi phí giao nhận hàng hóa.

Đồng thời, Hải quan TP. Hồ Chí Minh cũng ứng dụng công nghệ thông tin để xây dựng Hệ thống giám sát trực tuyến quá trình làm thủ tục hải quan - giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu tạo sự công khai, minh bạch quá trình làm thủ tục hải quan cho lô hàng để người khai biết thời gian xử lý hồ sơ từ khi bắt đầu nộp đến khi kết thúc; Giúp các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nắm bắt kịp thời thông tin liên quan đến hàng hóa đang làm thủ tục hải quan, loại bỏ những thông tin không trung thực, thông qua đó giảm được các chi phí không chính thức của doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Đồng thời, cụ thể hoá trách nhiệm trong từng khâu, từng bước, cho từng công chức trong quy trình nghiệp vụ, qua đó làm cơ sở đánh giá hiệu quả công việc của từng công chức, loại bỏ được tình trạng gây phiền hà, sách nhiễu của công chức hải quan, tạo môi trường thuận lợi, minh bạch trong lĩnh vực hải quan, khai thông cho hàng hóa xuất nhập khẩu.