Gói hỗ trợ lần 2 tập trung vào các trọng điểm

	Gói hỗ trợ lần 2: Đừng "tất tay" một lần vì phía trước còn nhiều bất định
	Vì sao gói hỗ trợ lần đầu không hiệu quả?
	Đề xuất gói hỗ trợ lần 2 cho doanh nghiệp và lao động gặp khó khăn

Không dừng lại ở cứu trợ và cầm cự

Các chuyên gia kinh tế dự báo, phải sang tới năm 2022 nền kinh tế Việt Nam mới trở lại được như trước khi dịch Covid-19 bùng nổ. Và diễn biến phức tạp của đại dịch trên thế giới hiện nay vẫn đang làm cho nền kinh tế trong nước thêm khó khăn. Tình thế đó đòi hỏi Chính phủ phải có thêm những giải pháp và chính sách mạnh mẽ hơn để duy trì phát triển kinh tế và chuẩn bị giai đoạn phục hồi sau đại dịch. Giới chuyên gia đã nhiều lần kiến nghị cần sớm có gói hỗ trợ lần 2 và hiện gói này đang được một số cơ quan chức năng nghiên cứu đề xuất những nội dung cụ thể. Nhiều ý kiến cho rằng, nếu gói hỗ trợ lần 2 chậm đưa ra thì sự phục hồi của nền kinh tế cũng sẽ chậm đi và khả năng rơi vào suy thoái nhiều lên.

Nguồn: NEU

Nói đến gói hỗ trợ lần 2, tại Hội thảo Chính sách vượt qua tác động của Covid-19 để phục hồi và phát triển kinh tế, TS. TS.Võ Trí Thành - thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh phát biểu: “Cá nhân tôi cũng rất tiếc, gói hỗ trợ lần 2 lẽ ra cần đưa ra trong tháng 9 nhưng đến nay vẫn chưa xong”.

Áp lực và kỳ vọng đặt vào gói hỗ trợ lần 2 khá lớn. “Gói hỗ trợ lần này không chỉ để vượt khó, mà còn là để nền kinh tế, đê doanh nghiệp phục hồi và tái cấu trúc”, TS. Võ Trí Thành nhấn mạnh. Về mặt định hướng, PGS.TS Nguyễn Văn Thạo - Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận trung ương cho rằng: “Giai đoạn tới, khi Việt Nam xác định đã vượt qua giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát thì cần tập trung vào mục tiêu phục hồi và phát triển kinh tế lâu dài, chứ không phải chỉ dừng lại ở cứu trợ, hay cầm cự. Phục hồi kinh tế là vấn đề mấu chốt giải quyết các vấn đề xã hội”, phát biểu.

Nói lên kỳ vọng và cũng là khuyến nghị, theo PGS.TS. Phạm Hồng Chương – Hiệu trưởng trường đại học Kinh tế quốc dân (NEU), lần này Chính phủ cần đưa ra những giải pháp quyết liệt hơn để tăng cường sức đề kháng và khả năng chịu đựng của nền kinh tế, chuẩn bị đủ năng lực ứng phó khi dịch bệnh kéo dài, từ đó tăng cường tiềm lực để phục hồi kinh tế nhanh chóng ngay khi dịch bệnh được khống chế, không để nền kinh tế rơi vào suy thoái.

Rút kinh nghiệm từ gói hỗ trợ lần trước, các chuyên gia nhấn mạnh gói hỗ trợ đưa ra lần 2 cần phải đủ lớn, đủ rộng, đủ mạnh, đủ dài và phải khả thi, hiệu quả và phải được thực hiện nhanh, có trọng điểm.

Không hỗ trợ chỉ để hôm nay sống được mai lại ra đi

Gói hỗ trợ lần 1 tuy được giới chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận là “chính sách đúng, giải pháp tốt, ban hành nhanh” nhưng thực tế hiệu quả khá lại thấp và thiếu khả thi. PGS.TS. Bùi Đức Thọ - Phó hiệu trưởng của NEU cho biết kết quả khảo sát của trường cho thấy, có tới tới 80% số DN được hỏi cho biết không tiếp cận được gói hỗ trợ. Trong khi có tới 30% số DN đã phải cắt giảm quy mô sản xuất và gần 10% số DN đã phải tạm dừng hoạt động.

Và thực tế là phần lớn các DN chỉ tiếp cận được gói gia hạn nộp thuế (69,23% số DN đã tiếp cận); 17,95% DN đã được tiếp cận hỗ trợ gia hạn tiền thuê đất, chính sách không tăng giá đầu vào như điện, nước, xăng… Các chính sách hỗ trợ khác có tỷ lệ tiếp cận rất thấp. Cùng với đó, cho đến nay chưa DN nào tiếp cận được gói 16.000 tỷ đồng cho DN vay không thế chấp qua NHCSXH để trả lương cho người lao động.

“Con số 80% DN không tiếp cận được với các chính sách hỗ trợ đang đặt ra nhiều vấn đề, phải chăng vì chính sách không phù hợp, thiếu thực tế?”, PGS.TS Nguyễn Văn Thạo nêu vấn đề. Từ đó, TS. Võ Trí Thành đưa ra 2 bài học lớn. Đó là làm chính sách và thực thi chính sách. Trong đó, thực thi chính sách tốt là quan trọng hơn cả.

TS. Thành cũng dùng 5 từ khái quát cho gói hỗ trợ lần 2 là “Lớn, Rộng, Dài, Nhanh và Điểm”. Theo ông Thành, hiện chúng ta đủ tiềm lực để đưa ra gói hỗ trợ quy mô lớn. Diện phải đủ rộng hỗ trợ với đối tượng là an sinh xã hội, doanh nghiệp, người lao động, nên tính đến cả lao động phi chính thức. Thời gian thực hiện phải dài sang cả năm 2021. Và phải nhanh với tinh thần thời chiến. Về điểm, gói này nên hướng tới những ngành, những lĩnh vực, những doanh nghiệp có khả năng phục hồi và phát triển, có tính lan tỏa.

“Việc hỗ trợ không dàn trải mà cần có chọn lọc. Cần hướng tới những đối tượng có khả năng hồi phục và phát triển”, bà Phạm Chi Lan – nguyên Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam có ý kiến. Điều này cũng đúng với kỳ vọng và kiến nghị của DN được phản ánh trong khảo sát của NEU, đó là cần phân loại, đánh giá, lựa chọn các DN để hỗ trợ, chú trọng các DN thuộc các ngành bị tổn thương bởi dịch bệnh, có hệ thống quản trị tốt để có thể vượt lên sau đại dịch.

Khảo sát của NEU cũng cho thấy, điều mong chờ và kỳ vọng của DN là nên kéo dài thời gian thực hiện gói hỗ trợ lần 1 và trong lần 2, Chính phủ cần tập trung hơn vào các giải pháp nới lỏng các điều kiện tín dụng; miễn và giảm giảm lãi, thuế phí; giảm phí BHXH, giảm các chi phí hạ tầng… Chính sách hỗ trợ phải rõ ràng, minh bạch và giảm thiểu thủ tục và quy trình tiếp cận.

Về độ lớn của gói hỗ trợ thứ 2, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, cần có quy mô 150.000 tỷ, tương đương 2,5% GDP, song song với việc tiếp tục thực hiện gói hỗ trợ thứ nhất vẫn dang dở. Ông Lực cho biết, quy mô các gói hỗ trợ của các nước đã phát triển lên tới 15% GDP, của các nước mới nổi tương đương mức 10-12% GDP và một số nước Đông Nam Á ở mức 2-7%. Để có gói hỗ trợ lần 2, các chuyên gia cho rằng cần phải chấp nhận nới bội chi ngân sách và tăng nợ công, nhưng dĩ nhiên là trong ngưỡng an toàn.

Dù khuyến nghị cần gói hỗ trợ lớn, cần giải pháp mạnh nhưng các chuyên gia cũng nhấn mạnh việc nhất thiết phải bảo đảm các nguyên tắc cơ bản. Và các nguyên tắc này, theo TS. Võ Trí Thành là: phải giữ cho được ổn định kinh tế vĩ mô; Phải xác định mục tiêu cao nhất là chống dịch, bởi không chống dịch thì kinh tế không thể phục hồi; Không “tất tay một lần” vì phía trước còn nhiều khó khăn và đầy bất định. Cùng với đó, phải thực hiện với “tinh thần thời chiến”, là quyết liệt, khẩn trương và linh hoạt. "Chúng ta đang ở tình huống đặc biệt nên phải làm nhanh, hiệu quả, chứ kéo dài thì mất hết cơ hội", PGS.TS. Nguyễn Văn Thạo, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận trung ương nhấn mạnh.