Kiểm soát dịch: Yếu tố quyết định phục hồi kinh tế

	Dịch bệnh tiếp tục ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế
	Kiểm soát tốt dịch bệnh, xây dựng kế hoạch phục hồi kinh tế
	Thủ tướng Chính phủ: Kiểm soát tốt dịch bệnh là yếu tố quyết định phục hồi kinh tế

Xây dựng kịch bản phục hồi

Tại phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 8 ngày 6/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu quyết tâm phấn đấu kiểm soát dịch bệnh trong tháng 9, sớm đưa cả nước về trạng thái “bình thường mới”, coi kiểm soát dịch bệnh là yếu tố quyết định phục hồi kinh tế. Thủ tướng nhấn mạnh, đã phải áp dụng giãn cách, hy sinh phát triển kinh tế thì các địa phương thực hiện giãn cách phải làm thật nghiêm, thật chặt để kiểm soát được dịch bệnh, sớm đưa cả nước về trạng thái “bình thường mới”.

Cần đồng hành cùng doanh nghiệp nhanh chóng khôi phục lại các chuỗi cung ứng cả đầu vào và đầu ra

Trước đó tại cuộc họp trực tuyến toàn quốc về công tác phòng chống dịch ngày 5/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu giãn cách xã hội phải làm triệt để, trong thời gian ngắn. “Trong thời gian giãn cách xã hội mà làm chập chờn thì mất cả hai: Không kiểm soát được dịch mà kinh tế thiệt hại, đời sống nhân dân bị ảnh hưởng”, Thủ tướng nhấn mạnh. Do đó, dứt khoát không để tình trạng giãn cách không triệt để, kéo dài mà không đạt được mục tiêu, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân. Trong lúc còn khan hiếm, chưa bao phủ vaccine được trên diện rộng thì các biện pháp phòng ngừa vẫn là cơ bản, trong đó có biện pháp giãn cách xã hội. Nhưng với dự kiến độ phủ tiêm chủng sẽ tăng lên nhanh hơn trong 1 - 2 tháng tới, cần chủ động nghiên cứu, chuẩn bị các kịch bản thích ứng an toàn với dịch bệnh, nhất là ở những nơi đã tiêm đủ vaccine.

Do đó để đạt cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm nay, bên cạnh ưu tiên cao nhất trước mắt lúc này là việc sớm kiểm soát dịch bệnh, Thủ tướng yêu cầu đồng thời cần từng bước khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh để tránh tác động dài hạn đến các động lực tăng trưởng. Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu xây dựng kịch bản phục hồi, tăng trưởng kinh tế trong điều kiện đã tiêm vaccine bao phủ diện rộng. Điều hành hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa chính sách tiền tệ, tài khóa và các chính sách khác, giữ ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, an sinh xã hội và chuỗi cung ứng không bị đứt gãy.

Nên “mở” thế nào?

Trong bối cảnh ngày càng có nhiều nước trên thế giới nhìn nhận khó có thể “tiêu diệt” Covid hoàn toàn mà phải chấp nhận “sống chung an toàn” với dịch bệnh này, việc xây dựng lộ trình phục hồi, phát triển kinh tế trong trạng thái bình thường mới là yêu cầu tất yếu đặt ra.

Chia sẻ với Thời báo Ngân hàng, TS. Phạm Sỹ An, Phó trưởng Ban Kế hoạch - Tài chính thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho rằng, bài toán thúc đẩy quá trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội cần được đặt ra để bắt tay vào thực hiện ngay khi dịch bệnh được khống chế, kiểm soát tốt.

Trong đó, một trong những yếu tố cần tính là làm sao đảm bảo các nguồn lực như lao động, vốn, tư liệu sản xuất… cho quá trình sản xuất kinh doanh, lưu thông hàng hóa được thông suốt, không còn điểm nghẽn. Bên cạnh đó, Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương đồng hành cùng với các doanh nghiệp để nhanh chóng khôi phục lại các chuỗi cung ứng cả đầu vào và đầu ra. Môi trường kinh doanh cũng cần tiếp tục được cải thiện để nâng cao năng lực cạnh tranh. Đồng thời, duy trì và nuôi dưỡng những nhân tố tích cực trong quá trình phòng chống dịch bệnh Covid-19 vừa qua - như việc tăng cường sử dụng, ứng dụng số hóa rất mạnh mẽ trong thời gian giãn cách.

“Tuy nhiên, chúng ta cần vừa thúc đẩy phục hồi kinh tế, vừa phải đề phòng sự bùng phát trở lại của dịch bệnh Covid-19 với các nguyên tắc an toàn cần thiết trong trạng thái bình thường mới, tránh chủ quan, bị động”, TS. An nhấn mạnh.

Từ góc độ chuyên môn, một số chuyên gia trong lĩnh vực y tế gần đây cũng khuyến nghị nên có hướng dẫn để những người đã tiêm vaccine, nhất là đã tiêm đủ 2 mũi được quay trở lại làm việc bình thường trên cơ sở tuân thủ 5K và giám sát chặt chẽ. Như theo PGS.TS. Nguyễn Huy Nga - nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), chúng ta phải chung sống, thích nghi dần với dịch Covid-19. Việc nới lỏng giãn cách, mở cửa kinh tế trở lại ở các thành phố lớn là biện pháp cấp bách hiện nay khi nhiều nơi đã tạo ra các “vùng xanh”. Để làm được điều này, chính quyền ở TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam, các nhà dịch tễ học, y tế, chuyên môn… phải đưa ra lộ trình cụ thể, có kế hoạch riêng, phù hợp với tình hình từng địa phương. Theo đó, những người tiêm đủ 2 mũi vaccine ngừa Covid-19 thì tạo điều kiện để họ đi lại, bán hàng, lao động, du lịch… bằng việc cấp giấy chứng nhận sức khỏe hoặc mã QR, với điều kiện phải hướng dẫn họ tự bảo vệ sức khỏe cho chính mình và gia đình.

Cùng quan điểm trên, Giáo sư Y khoa Nguyễn Văn Tuấn thuộc Đại học New South Wales, Australia, việc mở cửa trở lại - như với TP. Hồ Chí Minh - nên theo từng bước. Cụ thể, chuyên gia này đề xuất lộ trình 4 bước, gồm: Bước đầu, mở lại các công sở và nhà máy; Bước 2, mở cửa các khu vực công cộng (như quán ăn, nhà hàng, khách sạn, khu du lịch nội địa…) với công suất 50% và mở trước cho những người đã tiêm chủng vaccine.

Dựa trên diễn biến tình hình khả quan lên chúng ta sẽ chuyển qua bước 3, cho phép những người đã tiêm đủ đi du lịch đến một số quốc gia đã mở cửa đón du khách, cũng như cho phép du khách đã được tiêm chủng từ các quốc gia đó vào Việt Nam. Đồng thời ở bước này, bắt đầu bình thường hoá các hoạt động khác, như không cần hạn chế đi lại với những người cao tuổi và có bệnh nền nữa; Bước 4, xem Covid-19 như các bệnh truyền nhiễm khác, chung sống an toàn và không còn giới hạn đi lại nữa. “Quá trình này có thể chỉ mất 3-6 tháng và nếu làm được, có nghĩa vào khoảng tháng 3/2022 thì Việt Nam có thể mở cửa hoàn toàn như một số nước đã làm được, hoặc ít nhất cũng phải mở được 60-70%”, Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn, chia sẻ với báo chí.

(Thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)