Làm gì để không đứt gãy chuỗi cung ứng?
Giải pháp nào tránh đứt gãy chuỗi cung ứng? (Bài 2) | |
Giải pháp nào tránh đứt gãy chuỗi cung ứng? (Bài 1) | |
Cần giải pháp mạnh để giải cứu chuỗi cung ứng |
Từng ngày mong dịch qua
Làm sao duy trì được sản xuất, lưu thông hàng hóa, hoàn thành đơn hàng đúng tiến độ, giữ được đơn hàng… đang là nỗi lo của hầu hết các doanh nghiệp xuất khẩu hiện nay, nhất là các doanh nghiệp nằm trong chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu. Tổng giám đốc một ngân hàng nước ngoài lớn tại Việt Nam cho biết, cơ sở dữ liệu của ngân hàng này cho thấy, mặc dù không có nhãn hiệu và nhà bán buôn dệt may nào hủy bỏ các hợp đồng với phía doanh nghiệp Việt Nam nhưng đã có một số đơn hàng chuyển khỏi Việt Nam sang các nước trong khu vực khác vì những thách thức nguồn cung ngắn hạn và bối cảnh các doanh nghiệp đối tác trong nước không đáp ứng được các đơn hàng yêu cầu.
Các doanh nghiệp FDI trong chuỗi sản xuất cũng đang có nỗi lo tương tự. Ông Hong Sun - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (Korcham) cho biết, tuy chưa có thống kê và lượng hóa cụ thể nhưng chắc chắn các tác động của đợt dịch lần này cùng với các biện pháp giãn cách đến các doanh nghiệp Hàn Quốc là rất lớn. “Các tập đoàn sản xuất lớn liên quan rất chặt chẽ với các công ty phụ trợ cấp một, cấp hai, cấp ba nên chỉ một vài doanh nghiệp trong hệ thống dừng sản xuất sẽ ảnh hưởng tới sản xuất sản phẩm cuối cùng”, ông Hong Sun cho biết.
Cần giữ được sản xuất để không bị đứt gãy trong chuỗi giá trị toàn cầu |
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp còn đang kẹt về vấn đề chậm trễ trong thông quan hàng hóa trung gian như nguyên vật liệu và linh kiện, dẫn đến chậm trong hoàn thiện sản phẩm để xuất khẩu sang các nước. “Bây giờ đã là tháng 8 rồi, là tháng mà thông thường các doanh nghiệp sẽ tập trung sản xuất để chuẩn bị xuất khẩu cho mùa Giáng sinh, ngày lễ lớn nhất của người phương Tây. E là một sản lượng lớn hàng của năm nay sẽ bị mất, để lại hậu quả hết sức bất lợi cho các nhà sản xuất tại Việt Nam”, ông Hong Sun nói.
Đứt gãy, nối lại rất khó
Trao đổi với Thời báo Ngân hàng, ông Adam Sitkoff - Giám đốc điều hành của AmCham cho rằng, nhiều doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam đang gặp phải những thách thức đáng kể. “Hoạt động sản xuất bị chậm lại hoặc tạm dừng trên khắp đất nước đang ảnh hưởng đến mọi thứ. Các quy định giãn cách thiếu thống nhất khiến rất khó đưa người và nguyên vật liệu đến nơi cần”, ông Adam Sitkoff nói. Điều này không chỉ tác động đến triển vọng tăng trưởng của Việt Nam mà còn ảnh hưởng đến người tiêu dùng Mỹ vào cuối năm nay vì tình trạng thiếu hụt có thể sẽ tiếp tục kéo dài qua giai đoạn mua sắm cuối năm quan trọng năm nay, thậm chí đến sang năm.
Trong khi đó, ông Alain Cany - Chủ tịch EuroCham cho biết, các doanh nghiệp đang bị gián đoạn nghiêm trọng về chuỗi cung ứng và logistics do các biện pháp hạn chế đi lại khác nhau ở các cảng và các địa phương. Chủ tịch EuroCham đề xuất cần có một cách tiếp cận tập trung, nhất quán hơn giữa các địa phương để giúp giải quyết tắc nghẽn về lưu thông hàng hóa và cũng như tạo thuận lợi cho sản xuất.
Cùng quan điểm trên, đại diện AmCham nhấn mạnh: “Còn nhiều điều phải làm hơn nữa để đảm bảo có thể duy trì sản xuất và cung cấp các sản phẩm và dịch vụ thiết yếu, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở lại các hoạt động sản xuất và chuỗi cung ứng tổng thể của Việt Nam - cả trong nước và toàn cầu”.
Theo đó, AmCham đề xuất nới lỏng “Mô hình bong bóng” bằng cách cho phép các doanh nghiệp đưa - đón nhân viên về nhà và nơi làm việc hàng ngày trên cơ sở đảm bảo các quy trình y tế nghiêm ngặt nhất, cho phép các doanh nghiệp được phép mua và tiến hành các xét nghiệm nhanh. Bên cạnh đó, cần thiết lập các chính sách phối hợp để kiểm soát khi phát hiện trường hợp F0, cũng như nhanh chóng phân tách để giảm thiểu tác động đến sản xuất.
Các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài cũng đề xuất, cơ quan hải quan cần bố trí nhân lực đủ để tiếp tục giám sát và thực hiện tất cả các bước cần thiết nhằm đảm bảo các container/hàng hóa không bị trì hoãn và mắc kẹt. Bên cạnh đó, để các doanh nghiệp ở miền Nam chủ động hơn trong việc lập kế hoạch sản xuất kinh doanh thì các tỉnh cần sớm xây dựng lộ trình mở cửa trở lại.
Theo đại diện các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam, yếu tố quan trọng nhất và mang ý nghĩa bền vững nhất lúc này là thúc đẩy nhanh hơn chiến lược tiêm vắc xin. Theo đó, người lao động trong các khu công nghiệp, các doanh nghiệp trong chuỗi giá trị toàn cầu - đặc biệt tại các khu vực bùng phát dịch lớn - cần được ưu tiên tiêm sớm. Giữ được sản xuất để không bị đứt gãy trong chuỗi giá trị toàn cầu không chỉ quan trọng trực tiếp cho các doanh nghiệp lúc này mà nó còn là cơ hội để giúp nền kinh tế phục hồi nhanh sau đại dịch. Các hiệp hội vì vậy cũng đang phát huy vai trò của mình và nỗ lực có tiếng nói để tìm kiếm thêm các nguồn vắc xin cũng như các hỗ trợ y tế khác cho Việt Nam.
“AmCham rất vui vì Hoa Kỳ gần đây đã viện trợ hơn 5 triệu liều vắc xin cho Việt Nam. Chúng tôi cũng đang tiếp tục thúc đẩy chính quyền Tổng thống Biden tặng thêm vắc xin cho Việt Nam, cũng như các thiết bị y tế và phương pháp điều trị để có thể giúp cứu sống các ca nhiễm Covid-19 trong thời gian đầy thử thách này”, ông Adam Sitkoff chia sẻ.
Tuần trước, nhiều báo chí đưa tin có 90 CEO của các nhãn hàng hàng đầu Hoa Kỳ đã ký vào một bức thư chung kiến nghị Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tăng tốc viện trợ vắc xin cho Việt Nam, nhấn mạnh Việt Nam là một đối tác trong chuỗi cung ứng quan trọng của Hoa Kỳ nhưng đang trải qua đợt bùng phát dịch nghiêm trọng.
Điều đó cho thấy, các nhãn hàng vẫn đang có niềm tin lớn vào sự hồi phục sản xuất của Việt Nam. Tuy nhiên, chắc chắn họ khó có thể chờ quá lâu nếu các hoạt động cung ứng, hoàn tất đơn hàng không được thực hiện. Cũng xin lưu ý, luôn có các nhà cung cấp thay thế trong các chuỗi giá trị nên một khi doanh nghiệp chúng ta rớt khỏi cuộc chơi sẽ rất khó lấy lại vị thế.