Ngành bán lẻ: Được mở cửa mùa dịch nhưng doanh thu vẫn giảm

	Những xu hướng thay đổi ngành bán lẻ Việt
	Nhận diện cơ hội và thách thức của ngành bán lẻ thời CMCN 4.0

Người dân thắt chặt chi tiêu khiến sức mua giảm mạnh

Bán lẻ là một trong những mảng bị ảnh hưởng nặng nhất từ đại dịch Covid-19. Nhận định này càng được chứng minh khi theo khảo sát của CBRE Việt Nam, tại các trung tâm thương mại, lưu lượng khách đến mua sắm bắt đầu giảm từ tháng 2 và đến cuối tháng 3 đã giảm xấp xỉ 80%.

Chị Minh Hường (Hoàng Mai, Hà Nội) tâm sự, dịch Covid-19 đã tạo nhiều áp lực tài chính đối với việc chi tiêu trong gia đình. Thu nhập của hai vợ chồng bị giảm đi do công ty chịu ảnh hưởng của dịch bệnh. Trong khi đó, lại phát sinh khá nhiều khoản chi tiêu liên quan đến việc phòng, chống dịch. Do đó, giảm chi phí sinh hoạt, hạn chế chi tiêu chính, mua sắm là giải pháp đầu tiêu giúp gia đình chị vượt qua thời gian này.

Siêu thị vẫn đông khách nhưng mức chi tiêu mua sắm đã giảm mạnh

Không chỉ riêng người trẻ, bà Tạ Thanh Hảo, một cán bộ hưu trí cũng cho biết, dịch Covid-19 đã làm thay đổi thói quen chi tiêu của gia đình. Theo thông báo, đợt này cô nhận được lương hưu hai tháng một lúc, người già đau ốm thường xuyên nếu không thắt chặt chi tiêu từ đầu tháng, nhỡ khi trái gió phải vào viện trong hai tháng tới sẽ không kịp chuẩn bị chi phí.

Theo phân tích của nhiều chuyên gia kinh tế, tâm lý tiết kiệm chi tiêu luôn là hệ quả tất yếu của tình hình dịch bệnh gia tăng. Bởi lẽ, khi dịch bệnh Covid-19 có những diễn biến phức tạp thì người tiêu dùng sẽ nghĩ nhiều đến việc dự phòng rủi ro; họ sẽ hạn chế những chi tiêu không thực sự cần thiết để bỏ ra một khoản tài chính nhằm sẵn sàng cho các tình huống đột xuất của bản thân và gia đình.

Như vậy có thể thấy, lựa chọn giảm chi tiêu trong những sinh hoạt hằng ngày để người dân vượt qua giai đoạn khó khăn này đang là ưu tiên hàng đầu. Vì thế mới dẫn đến tình trạng nhiều cửa hàng tiện lợi, các siêu thị nguồn cung dồi dào, khách hàng có nhưng doanh thu vẫn giảm.

Kinh doanh ổn định vẫn thất thu

Hiện, trong báo cáo đánh giá về tác động, thiệt hại với doanh nghiệp bán lẻ cho thấy, dịch Covid-19 đã tác động trực tiếp tình hình kinh doanh của hệ thống doanh nghiệp phân phối, so với tháng 1 và tháng 2 năm 2019 doanh số bán hàng có tăng nhưng tốc độ tăng chậm hơn. Đặc biệt, nhóm hàng hóa thiết yếu như lương thực, thực phẩm có tăng do tâm lý tích trữ trước diễn biến phức tạp của dịch thì các nhóm hàng hóa khác lại giảm.

Theo đó, chuỗi siêu thị Lotte Mart doanh thu tháng 2 giảm khoảng 50% so với tháng 1/2020 và giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm 2019; Aeon Việt Nam cũng có doanh thu tháng 1/2020 giảm 2%; tháng 2 giảm 6% so với kế hoạch đề ra. Ngoài ra, Saigon Co.op - đơn vị vận hành chuỗi Co-opmart cũng dự báo có thể bị sụt giảm 1.000 tỷ đồng nếu dịch được kiểm soát trong quý II, và giảm 2.000 tỷ đồng nếu dịch tiếp tục kéo dài.

Không chỉ riêng siêu thị, các doanh nghiệp kinh doanh khí gas LPG, nhu cầu sử dụng của người dân giảm đột ngột sản lượng cũng sụt giảm từ 40% đến 50%. Nguyên nhân dược các chuyên gia xác định xuất phát từ khu vực sản xuất công nghiệp, các nhà hàng, khách sạn đóng cửa hàng loạt trong thời gian qua do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Tuy nhiên, trước bức tranh ảm đạm tại các trung tâm thương mại, hoạt động bán lẻ trực tuyến có phần khả quan hơn. Dịch vụ mua sắm trực tuyến của Co.opmart tăng 4 - 5 lần. Các nhà bán lẻ trực tuyến như Tiki, SpeedLotte… ghi nhận số đơn hàng trung bình trong một ngày tăng ít nhất 2-4 lần. Mặc dù tăng trưởng cao hơn thị trường truyền thống nhưng đến nay, bán lẻ trực tuyến vẫn chỉ chiếm chưa đến 4% tổng doanh thu bán lẻ tại Việt Nam.

Có thể thấy, việc tiết kiệm chi tiêu của các gia đình là cần thiết trong thời điểm tình hình dịch Covid-19 diễn ra phức tạp. Nhưng đây cũng là “bài toán” đang đặt ra với các doanh nghiệp trong việc chủ động nắm bắt tâm lý tiêu dùng; điều chỉnh phương án sản xuất, kinh doanh phù hợp với các biến động của thị trường để thích ứng, duy trì hoạt động và vượt qua những khó khăn do dịch Covid-19 gây ra.