Nhìn thẳng sự thật để cứu thị trường bất động sản

Ông Lê Hoàng Châu

Gần đây, Chính phủ đã có nhiều động thái tích cực nhằm gỡ khó cho thị trường bất động sản. Ông đánh giá như thế nào về những tác động này trong thời gian tới?

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo tổ chức hai cuộc họp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho thị trường.

Cuộc họp tại TP. Hồ Chí Minh do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì cùng với Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, đại diện Văn phòng Chính phủ, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh và 19 Chủ tịch, Tổng Giám đốc tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản của TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu. Cuộc họp tại Hà Nội do Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì cùng với Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị với sự tham dự của khoảng 15 Chủ tịch, Tổng Giám đốc tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản.

Những thông điệp mà hai cuộc họp này phát đi đã làm tăng niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp, người dân và các nhà đầu tư; tác động rất tích cực đến thị trường chứng khoán với điểm nhấn là cuối phiên ngày 8/11/2022 thị trường đã chấm dứt chuỗi 4 phiên giảm điểm, quay đầu tăng nhẹ 6,46% và tiếp tục duy trì đà tăng đến cuối phiên sáng 9/11/2022, tạo tâm lý tích cực cho các nhà đầu tư.

Một trong những vấn đề quan trọng cần nhắc lại là thị trường bất động sản luôn có vị trí rất quan trọng trong nền kinh tế, đóng góp hơn 11% GDP cả nước, có quan hệ hữu cơ với nhiều ngành nghề, tạo được nhiều công ăn việc làm cho xã hội.

Vậy, vấn đề nội tại, vướng mắc hiện nay của thị trường bất động sản là những gì, thưa ông?

Hiện nay, thị trường bất động sản đang gặp nhiều khó khăn. Chúng ta cần nhìn thẳng vào sự thật, hết sức bình tĩnh, khách quan, phân tích thấu đáo, xem xét nhiều chiều, đánh giá chính xác các trở ngại, vướng mắc, tồn tại, xác định các nguyên nhân chủ yếu và đề xuất giải pháp cấp bách đúng, trúng nhằm gỡ khó cho doanh nghiệp, người mua nhà, nhà đầu tư để thị trường tiếp tục phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

Quan trọng nhất là tìm cho được điểm cân bằng, hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư và Nhà nước, bảo đảm thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát, suy thoái kinh tế, bảo đảm các cân đối lớn và hỗ trợ nền kinh tế phát triển bền vững.

Trong đó, cần tập trung, nhanh chóng giải quyết một số vấn đề bức thiết để vực dậy thị trường. Trước tiên phải kể đến là vướng mắc về mặt pháp lý, chiếm 70% khó khăn của các dự án trong quá trình chuẩn bị đầu tư, xây dựng và kinh doanh, mà nguyên nhân chủ yếu là do một số quy định pháp luật không đồng bộ, thống nhất.

Nhưng, việc giải quyết các vướng mắc pháp lý cần phải có thời gian, trong đó giải pháp lớn nhất, có tính quyết định nhất là thực hiện đúng mục tiêu của Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/06/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng “đến năm 2023 phải hoàn thành sửa đổi Luật Đất đai 2013 và một số luật liên quan, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất” nhằm “phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững”.

Thực tế là thủ tục hành chính rắc rối, phức tạp, thiếu đồng bộ, liên thông làm kéo dài thời gian thực hiện đối với các dự án, nhà ở thương mại và cả dự án nhà ở xã hội (trung bình mất khoảng 3-5 năm). Điều này thậm chí làm mất cơ hội kinh doanh và tăng chi phí đầu tư của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, cũng có nguyên nhân do tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, sợ rủi ro pháp lý trong một số cán bộ công chức dẫn đến đùn đẩy hồ sơ lòng vòng, không dám đề xuất, không dám quyết định.

Quan trọng nhất là tìm cho được điểm cân bằng, hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư và Nhà nước trong thị trường bất động sản.

Vậy, theo ông, những việc cần làm ngay lúc này để “cứu” thị trường bất động sản là gì?

Trước tiên, các doanh nghiệp mong muốn có thêm nguồn vốn. Theo đó tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, người mua nhà và nhà đầu tư được tiếp cận nguồn vốn tín dụng đối với các dự án đã có đầy đủ pháp lý, có tính khả thi của các doanh nghiệp có uy tín thương hiệu, thực hiện tốt nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước, nhất là các dự án nhà ở giá vừa túi tiền.

Cùng với đó, cần xem xét bố trí nguồn vốn ngân sách cấp bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại được Ngân hàng Nhà nước chỉ định cho đối tượng hưởng chính sách vay ưu đãi với lãi suất 4,8%/năm để mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Đồng thời, các doanh nghiệp đề nghị Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét cho phép nhà đầu tư cá nhân không phải là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được đầu tư, mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ với một tỷ lệ nhất định thông qua ủy thác cho công ty chứng khoán, đại lý phát hành có năng lực bằng các hợp đồng thương mại để đầu tư trái phiếu theo quy định, đồng thời các nhà đầu tư mua trái phiếu là cá nhân phải có văn bản cam kết đã hiểu rõ và tự chịu trách nhiệm về đầu tư trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ theo quy định tại khoản 6, Điều 1, Nghị định 65/2022/NĐ-CP.

Xin cảm ơn ông!