NHTW Nhật sẽ thoát khỏi lãi suất âm?

Thoát suy thoái kỹ thuật

Theo Văn phòng Nội các Nhật Bản, GDP đã điều chỉnh của nước này tăng 0,4% so với cùng kỳ năm trước trong khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 12 so với quý trước, thay vì giảm 0,4% như số liệu ước tính ban đầu. Tuy nhiên, mức tăng này thấp hơn nhiều so với mức tăng 1,1% theo dự báo trung bình của các nhà kinh tế tham gia cuộc khảo sát của Reuters.

Thống đốc BOJ Kazuo Ueda

Còn tính theo cơ sở hàng quý, GDP tăng 0,1% trong khoảng thời gian này thay vì giảm 0,1% như số liệu ước tính ban đầu, song vẫn thấp hơn mức tăng 0,3% theo dự báo trung bình của các nhà kinh tế.

Đi sâu phân tích vào cơ cấu có thể thấy, nguyên nhân chính khiến GDP tăng là do chi tiêu vốn tăng 2,0% so với quý trước thay vì giảm 0,1% như số liệu ước tính ban đầu, nhưng vẫn thấp hơn dự báo trung bình của thị trường là tăng 2,5%.

Trong khi đó tiêu dùng tư nhân, vốn chiếm khoảng 60% nền kinh tế Nhật Bản, đã giảm 0,3% trong thời gian từ tháng 10 đến tháng 12, mạnh hơn so với mức giảm 0,2% theo ước tính ban đầu. Bên cạnh đó, nhu cầu bên ngoài đóng góp khoảng 0,2 điểm phần trăm vào GDP thực tế, không thay đổi so với số liệu ước tính ban đầu.

Bình luận về các dữ liệu này, Saisuke Sakai - Nhà kinh tế cấp cao tại Mizuho Research and Technologies cho biết, mặc dù xét về tổng thể, số liệu điều chỉnh cho thấy GDP tăng chứ không giảm, tuy nhiên nhu cầu trong nước vẫn mờ nhạt, đặc biệt là về tiêu dùng.

Đáng quan ngại hơn, theo nhà kinh tế này, trong quý từ tháng 1 đến tháng 3 hiện tại, nền kinh tế Nhật Bản có thể bị thu hẹp do kinh tế Trung Quốc chậm lại, cộng thêm hoạt động sản xuất tại một đơn vị của Toyota Motor Corp bị đình trệ và tiêu dùng trong nước yếu.

Số liệu GDP điều chỉnh được đưa ra trong bối cảnh thị trường ngày càng kỳ vọng NHTW Nhật Bản có thể thoát khỏi chính sách lãi suất âm ngay trong tháng này, một phần do những bình luận diều hâu gần đây của các thành viên hội đồng quản trị rằng lạm phát tại Nhật đang hướng tới mục tiêu 2% của NHTW.

Kỳ vọng từ bỏ lãi suất âm

Marcel Thieliant - Người đứng đầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Capital Economics cho biết, bất chấp những điểm yếu được thể hiện trong dữ liệu, NHTW Nhật Bản có thể sẽ từ bỏ lãi suất âm vào tháng tới mà nguyên nhân chủ yếu do triển vọng ngày càng tăng về việc tăng lương mạnh mẽ trong các cuộc đàm phán tiền lương hàng năm với các liên đoàn lao động. “NHTW Nhật Bản có xu hướng chú trọng hơn vào chỉ số hoạt động tiêu dùng của mình và dường như không đặc biệt quan tâm đến sự chậm chạp trong hoạt động gần đây”, Marcel Thieliant nói.

Theo kế hoạch cuộc họp chính sách tháng 3 của NHTW Nhật sẽ diễn ra trong hai ngày 18-19/3. NHTW Nhật Bản từ lâu đã cho rằng tăng trưởng tiền lương mạnh mẽ sẽ thúc đẩy lạm phát đạt mục tiêu 2% một cách bền vững, bởi vậy nó được xem là điều kiện tiên quyết để họ thoát khỏi chính sách siêu nới lỏng vốn đã áp dụng trong hơn một thập kỷ qua.

Tuần trước, Nhật Bản đã chứng kiến mức lương thực tế được điều chỉnh theo lạm phát trong tháng 1 giảm tháng thứ 22 liên tiếp, trong khi chi tiêu hộ gia đình so với cùng kỳ năm trước đánh dấu mức giảm lớn nhất trong 35 tháng. Trong khi đó, Liên đoàn công đoàn lớn nhất Nhật Bản, Rengo, đã yêu cầu tăng lương 5,85% trong năm nay. Đây là lần đầu tiên sau 30 năm yêu cầu tăng lượng được đặt ở mức 5%.

Bốn nguồn tin nói với Reuters rằng ngày càng nhiều nhà hoạch định chính sách đang ủng hộ ý tưởng bình thường hóa lãi suất trong tháng này do kỳ vọng về việc tăng lương mạnh mẽ trong các cuộc đàm phán lương hàng năm năm nay. Hợp đồng tương lai hiện cũng hàm ý 53% cơ hội BOJ sẽ chuyển lãi suất về 0 tại cuộc họp vào ngày 18 - 19/3, mặc dù một số người vẫn cho rằng có thể đợi đến cuộc họp ngày 26/4.