Những nút thắt khó gỡ trong chuỗi cung ứng toàn cầu
Chủ động và tích cực tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu | |
Mỹ đối phó với khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu | |
Trung Quốc: Thiếu điện gây áp lực lên chuỗi cung ứng toàn cầu |
Chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục đối mặt với nguy cơ gián đoạn trong thời gian dài |
Vào thời điểm này, không còn chuyên gia nào dự đoán chuỗi cung ứng sẽ sớm trở lại được trạng thái bình thường. Ngay cả trước khi xuất hiện những nút thắt mới kể trên, tình trạng thiếu hụt một số bộ phận linh kiện và nguyên liệu thô đã được dự đoán sẽ tiếp tục diễn ra cho tới năm 2023. Nhưng hiện nhiều doanh nghiệp, tập đoàn cũng tự tin cho rằng, cuối cùng thì đã có “ánh sáng cuối đường hầm”. Vào đầu tháng 2 vừa qua - tức 3 tuần trước khi xảy ra xung đột Nga - Ukraine, Tập đoàn GM dự báo rằng, họ có thể sản xuất nhiều xe hơn từ 25% đến 30% trong năm nay so với năm ngoái.
"Chúng tôi đã thấy quý IV tốt hơn quý III/2021. Chúng tôi tin chắc chắn sẽ tiếp tục có sự cải thiện trong quý đầu tiên của năm 2022 so với quý IV/2021. Và thực tế điều này đang diễn ra đúng với các kế hoạch mà chúng tôi đã đưa ra. Các hạn chế, gián đoạn về chất bán dẫn sẽ giảm dần trong quý III và quý IV tới", Giám đốc điều hành GM Mary Barra tự tin nói với các nhà đầu tư vào thời điểm đó khi thảo luận về kết quả quý IV/2021 và triển vọng năm 2022.
Nhưng trong động thái mới nhất, GM vừa thông báo sẽ ngừng hoạt động trong vòng 2 tuần (bắt đầu từ tuần đầu tháng 4/2022) tại nhà máy của mình ở Fort Wayne, Indiana, nơi sản xuất các dòng xe bán tải Chevrolet Silverado và GMC Sierra, mà nguyên nhân là vì thiếu chip. Dù Ukraine và Nga không sản xuất chip mà các nhà sản xuất ô tô toàn cầu sử dụng, nhưng Ukraine là nguồn cung cấp khí neon hàng đầu thế giới. Đây là loại khí tối cần thiết cho tia laser được sử dụng trong quá trình sản xuất chip. Mặc dù một số nhà sản xuất chip đã tích trữ neon từ trước khi cuộc xung đột diễn ra, nhưng vẫn có những lo ngại về nguồn cung trong tương lai của loại khí này. Theo Bernard Swiecki, Giám đốc nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu ô tô ở Michigan, mọi người đã dự kiến tình trạng thiếu chất bán dẫn sẽ tiếp tục nhưng không ai dự đoán được nguồn cung từ Ukraine lại bị đứt gãy theo cách như vậy.
Gián đoạn chuỗi cung ứng là một yếu tố chính khiến giá cả trên toàn cầu tăng cao hiện nay, vì nhu cầu đối với các hàng hóa như ô tô, dầu và chip đã vượt xa nguồn cung. Việc dự báo được khi nào những gián đoạn đó sẽ kết thúc là điều gần như không thể trong lúc này. Chỉ có một điều chắc chắn là, xung đột này càng kéo dài, hệ lụy sẽ càng lớn.
"Trước khi xảy ra cuộc khủng hoảng Ukraine, chúng tôi tin tưởng đến năm 2023 thì mọi thứ sẽ trở lại bình thường. Nhưng bây giờ thật khó để nói khi nào những khó khăn mới kết thúc, bởi không biết cuộc xung đột này sẽ kéo dài bao lâu, tác động còn lớn đến đâu", Joe Terino, Trưởng bộ phận Tư vấn quản lý chuỗi cung ứng toàn cầu của Bain & Co, cho biết.
Các khó khăn, nút thắt cứ xuất hiện chồng chất lên nhau khiến chuỗi cung ứng toàn cầu có thể còn bị gián đoạn trong một thời gian dài nữa. “Chúng tôi đã giả định rằng, các sản phẩm và nguồn nguyên liệu có thể di chuyển tự do theo vùng địa lý. Nhưng khi điều đó không còn đúng nữa, nó sẽ gây ra những tác động lớn. Chúng ta có thể thích nghi trong dài hạn song trong ngắn hạn, việc phục hồi là rất khó khăn”, Hernan Saenz, Trưởng bộ phận Cải tiến hiệu suất toàn cầu tại Bain & Co nhận định.
Trong khi đó theo Kristin Dziczek, cố vấn chính sách tại Fed Reserve of Chicago, đối với các nhà quản lý chuỗi cung ứng, việc gặp phải các vấn đề trong chuỗi cung ứng như hỏa hoạn, thời tiết xấu hoặc thiên tai… là điều rất bình thường. Nhưng sự khác biệt là những vấn đề đó thường chỉ ảnh hưởng đến một thành phố hoặc khu vực, chứ không phải tới toàn cầu như cách mà đại dịch Covid đã gây ra. Nói cách khác, những gián đoạn cục bộ ở một vài nơi hay vào một vài thời điểm vẫn luôn xảy ra nhưng là điều bình thường và hệ thống chuỗi cung ứng sẽ có sự điều chỉnh. Tuy nhiên, việc gián đoạn ở quy mô rộng khắp và áp lực gián đoạn liên tục gia tăng khiến cả hệ thống đối mặt với tắc nghẽn. Một khi các liên kết trong chuỗi thể hiện sự yếu đi trên diện rộng thì việc đưa chuỗi cung ứng trở lại bình thường sẽ đòi hỏi không ít thời gian.