Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh phát biểu tại Hội nghị Bàn tròn Thống đốc AIIB - Khẳng định tầm nhìn chiến lược và cam kết hợp tác phát triển

Quang cảnh Hội nghị bàn tròn Thống đốc tại Hội nghị Thường niên AIIB lần thứ 10

Bối cảnh hội nghị và những thách thức toàn cầu

Hội nghị Bàn tròn của các Thống đốc diễn ra trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những thay đổi sâu sắc, định hình lại bức tranh toàn cầu. Theo dự báo mới nhất của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) công bố tháng 4/2025, tăng trưởng kinh tế toàn cầu được điều chỉnh giảm xuống 2,8% cho năm 2025 và 3% cho năm 2026, thấp hơn đáng kể so với mức ước tính 3,3% vào tháng 1 và thấp hơn mức trung bình lịch sử 3,7% trong giai đoạn 2000-2019.

Trong bối cảnh này, nhu cầu về hạ tầng xanh và có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu tiếp tục ở mức cao khi hạ tầng chiếm tới 79% lượng khí thải nhà kính toàn cầu và 88% chi phí thích ứng với biến đổi khí hậu. Các căng thẳng địa chính trị và rủi ro phân mảnh thương mại đang thách thức tính khả thi và bền vững của các dự án hạ tầng, làm nổi bật tầm quan trọng của hoạt động hợp tác đa phương trong hỗ trợ giải quyết các rủi ro, thách thức, hướng đến phát triển bền vững và nâng cao khả năng chống chịu.

Đánh giá toàn diện về một thập kỷ phát triển của AIIB

Trong phát biểu về chủ đề "Xây dựng trên nền tảng phát triển của một thập kỷ ", Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh đã đưa ra đánh giá toàn diện và cân bằng về hành trình phát triển của AIIB trong 10 năm đầu tiên; đồng thời đặt kỳ vọng vào AIIB như một định chế tài chính đa phương thế hệ mới với sự linh hoạt, hiệu quả và khả năng đáp ứng phù hợp với nhu cầu thực tiễn của các nước đang phát triển.

Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh phát biểu tại Hội nghị

Phó Thống đốc ghi nhận những thành tựu đáng khen ngợi của AIIB trong việc mở rộng thành viên và kịp thời hỗ trợ các quốc gia vượt qua và phục hồi sau khủng hoảng, thông qua các cơ chế như Cơ chế Phục hồi Khủng hoảng COVID-19 và hỗ trợ đáng kể cho các sáng kiến phát triển xanh và bền vững. Hơn 300 dự án được phê duyệt và cam kết vượt 60 tỷ USD trên các lĩnh vực thiết yếu như năng lượng bền vững, giao thông, hạ tầng đô thị và khả năng chống chịu khí hậu đã cho thấy quỹ đạo tăng trưởng tích cực của Ngân hàng.

Đặc biệt, Phó Thống đốc đánh giá cao việc AIIB sớm vượt cam kết 50% tài trợ khí hậu hàng năm đến năm 2030, thể hiện vai trò dẫn dắt và định vị Ngân hàng như một trong những ngân hàng phát triển đa phương tập trung vào khí hậu và giải quyết các nhu cầu khí hậu toàn cầu cấp bách.

Những thách thức và khuyến nghị chiến lược

Mặc dù đạt dược những thành quả như trên, Phó Thống đốc cũng thẳng thắn chỉ ra những thách thức và lĩnh vực mà AIIB cần cải thiện. Quy mô tài trợ và sự hiện diện của Ngân hàng tại một số nước thành viên vẫn còn khiêm tốn so với nhu cầu phát triển thực tế và tiềm năng có thể đạt được. Mục tiêu đạt mức 50% tài trợ khu vực tư nhân vào năm 2030, mặc dù được đánh giá cao, cũng đặt ra những vấn đề về khả năng thực hiện và quản lý rủi ro do đây là mục tiêu chưa từng có ở các ngân hàng phát triển đa phương.

Quỹ đạo tăng trưởng đáng kể của AIIB - từ 57 thành viên sáng lập năm 2016 lên 110 thành viên hiện tại, đại diện cho 81% dân số và 65% GDP toàn cầu - là đáng khen ngợi. Tuy nhiên, việc duy trì chất lượng và hiệu quả của các dự án trong bối cảnh mở rộng nhanh chóng và tăng nhân sự lên khoảng 1.000 người vào năm 2030 đặt ra thách thức AIIB cần lưu ý trong quá trình hoạt động.

Bốn trụ cột khuyến nghị cho tương lai

Trong bối cảnh này, Phó Thống đốc đã đưa ra bốn khuyến nghị chiến lược quan trọng để AIIB tiếp tục phát triển bền vững: (i) Thứ nhất, tiếp tục tăng cường quản lý rủi ro chiến lược để điều hướng hiệu quả trong bối cảnh phân mảnh địa chính trị, gia tốc biến đổi khí hậu, gián đoạn công nghệ và các mối quan ngại về tính bền vững của nợ; (ii) Thứ hai, tăng cường vai trò chủ động trong huy động vốn tư nhân, thừa nhận cả tiềm năng to lớn và những thách thức đáng kể vốn có trong định hướng chiến lược này; (iii) Thứ ba, đảm bảo các nguyên tắc "Tinh gọn, Liêm chính, Xanh" vẫn là các yếu tố tích hợp xuyên suốt trong hoạt động của Ngân hàng; (iv) Thứ tư, tăng cường nỗ lực để đạt được mục tiêu 25-30% cho các khoản đầu tư kết nối xuyên biên giới, ghi nhận vai trò quan trọng của các hoạt động kết nối xuyên biên giới trong hội nhập khu vực châu Á giữa những phức tạp địa chính trị ngày càng gia tăng.

Tầm nhìn về kết nối hạ tầng và hợp tác khu vực

Trong phát biểu về chủ đề "Thúc đẩy Phát triển và Kết nối Hạ tầng", Phó Thống đốc đã khẳng định: "Đầu tư vào kết nối chính là đầu tư vào sự thịnh vượng chung". Kết nối đóng vai trò trung tâm trong sự phát triển trong thế kỷ 21. Kết nối, dù được thực hiện qua đường bộ, đường sắt, lưới điện hay dữ liệu, khi được thực hiện hiệu quả sẽ giúp mở khóa cơ hội kinh tế và khả năng phục hồi.

Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh phát biểu tại Hội nghị

Phó Thống đốc đã đề cập đến những thành công của các hành lang chiến lược trên khắp châu Á trong việc chuyển đổi nền kinh tế. Lưới điện ASEAN, Đường ống Khí đốt Xuyên ASEAN và các sáng kiến đường sắt tốc độ cao là những ví dụ điển hình về cách thức hội nhập khu vực có thể tăng cường an ninh năng lượng, kết nối kinh tế và nâng cao khả năng chống chịu khí hậu. Các “cây cầu” kỹ thuật số - thông qua các đường cáp quang biển và việc triển khai mạng 5G - đang kết nối các nền kinh tế trong một thị trường kỹ thuật số duy nhất.

Thực tiễn kết nối của ASEAN và vai trò của Việt Nam

Phó Thống đốc đã chia sẻ về tiến bộ của ASEAN thông qua Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN 2025, thúc đẩy tiến bộ trên năm trụ cột: hạ tầng bền vững, đổi mới kỹ thuật số, logistics liền mạch, xuất sắc quy định và di chuyển con người. Trên nền tảng đó, Tầm nhìn Kết nối ASEAN 2045 đã mở rộng và đề ra sáu lĩnh vực chiến lược với mục tiêu tạo dựng một cộng đồng ASEAN hội nhập liền mạch, thông suốt. Để đạt được điều này, khu vực sẽ cần ước tính 210 tỷ USD mỗi năm đến năm 2030 để phát triển các hạ tầng giao thông, kết nối, năng lượng tái tạo và có khả năng chống chịu khí hậu.

Đối với Việt Nam, việc tăng cường liên kết hạ tầng thúc đẩy nền kinh tế hướng xuất khẩu bằng cách cắt giảm chi phí vận tải và tích hợp các doanh nghiệp vào chuỗi cung ứng khu vực. Thời gian qua, Việt Nam đã và đang nâng cấp các hành lang kinh tế chính, phát triển kết nối đường sắt xuyên biên giới và hiện đại hóa hạ tầng logistics. Các sáng kiến này trên tất cả năm trụ cột MPAC tạo ra việc làm và trung tâm logistics, thể hiện chiến lược quốc gia nhằm trở thành trung tâm giao thông và kỹ thuật số khu vực.

Khuyến nghị nâng cao vai trò của AIIB

Dựa trên kinh nghiệm thực tiễn, Phó Thống đốc đã đề xuất bốn cách thức mà AIIB có thể tăng cường tác động: (i) Thứ nhất, mở rộng hỗ trợ chính sách cho việc chuẩn bị dự án nhằm phát triển nhiều dự án tiềm năng hơn nữa; (ii) Thứ hai, thúc đẩy hài hòa hóa quy định giữa các nước trong khu vực, đảm bảo duy trì các tiêu chuẩn phù hợp trong các hoạt động xuyên biên giới; (iii) Thứ ba, mở rộng quy mô các giải pháp tài chính hỗn hợp để thu hút thêm nguồn vốn tư nhân; (iv) Thứ tư, thí điểm các hành lang công nghệ và khí hậu thông minh để giới thiệu các mô hình hội nhập đổi mới, sáng tạo.

Cam kết hợp tác và tầm nhìn tương lai

Trong cả hai phát biểu, Phó Thống đốc đều nhấn mạnh cam kết mạnh mẽ trong việc hợp tác chặt chẽ với AIIB. Phía Việt Nam sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ các sáng kiến có tư duy cải cách và tích cực đóng góp vào các mục tiêu chung về phát triển bền vững và toàn diện.

Phó Thống đốc kết thúc với thông điệp về tầm nhìn chung: "Bằng cách tập hợp sức mạnh, chúng ta có thể biến những ý tưởng kết nối táo bạo thành hiện thực. Cùng nhau xây dựng các hành lang - vật lý và kỹ thuật số - sẽ đưa khu vực của chúng ta phát triển, hướng tới một tương lai thịnh vượng hơn."

Tiếp xúc cấp cao với Bộ trưởng Tài chính Trung Quốc bên lề Hội nghị

Bên lề Hội nghị, Trưởng đoàn Việt Nam đã có cuộc tiếp xúc với Bộ trưởng Tài chính Trung Quốc - Ông Lan Fo’an. Tại buổi gặp gỡ, Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh đã gửi lời chúc mừng tới Trung Quốc, với vai trò nước chủ nhà, đã tổ chức thành công Hội nghị Thường niên AIIB nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập - dấu mốc quan trọng trong chặng đường hình thành và phát triển của AIIB.

Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh và Bộ trưởng Tài chính Lan Fo’an tiếp xúc bên lề Hội nghị

Trưởng đoàn Việt Nam ghi nhận từ một định chế đa phương non trẻ, AIIB đã phát triển nhanh chóng, kịp thời đáp ứng các nhu cầu quan trọng trong phát triển cơ sở hạ tầng kết nối, bền vững và có khả năng chống chịu khí hậu trong và ngoài khu vực, đồng thời trở thành một thành viên quan trọng trong hệ thống các định chế tài chính phát triển toàn cầu, góp phần thúc đẩy hợp tác đa phương và phát triển bền vững.

Trong cuộc tiếp xúc, Phó Thống đốc cũng đề nghị Bộ trưởng Lan Fo’an tiếp tục hỗ trợ thúc đẩy các hoạt động hợp tác với phía Việt Nam, đặc biệt trong các dự án phát triển phát triển năng lượng bền vững và cơ sở hạ tầng quan trọng, bao gồm như các tuyến đường sắt kết nối Việt Nam và Trung Quốc, qua đó tăng cường kết nối khu vực và thúc đẩy thương mại song phương.

Bộ trưởng Lan Fo’an bày tỏ cảm ơn, đánh giá cao đóng góp tích cực của Việt Nam trong các hoạt động của AIIB và hoan nghênh Việt Nam trở thành nước đối tác của nhóm BRICS. Ông khẳng định, Trung Quốc sẽ tiếp tục hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng hợp tác trong lĩnh vực tài chính và đầu tư hạ tầng giữa hai nước, đặc biệt là các dự án kết nối có ý nghĩa chiến lược cho cả hai bên.