Rà soát tháo gỡ các điểm nghẽn giải ngân vốn đầu tư công

	Luật Đầu tư công: Vướng mắc lớn nhất sẽ được khắc phục
	10 tháng, giải ngân vốn đầu tư công thấp hơn cùng kỳ

Tập trung đẩy nhanh tiến độ để đảm bảo các công trình trọng điểm quốc gia sớm hoàn thành, đưa vào sử dụng

Theo Nghị quyết, năm 2020, tổng số thu NSTW là 851.768.636 triệu đồng; tổng số thu ngân sách địa phương (NSĐP) là 660.531.364 triệu đồng; tổng số chi NSTW là 1.069.568.636 triệu đồng, trong đó dự toán 367.709.919 triệu đồng để bổ sung cân đối ngân sách, bổ sung có mục tiêu cho NSĐP.

Quốc hội giao Chính phủ giao nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước (NSNN) và mức phân bổ NSTW cho từng bộ, cơ quan Trung ương và từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo đúng quy định của pháp luật và thông báo bằng văn bản đến từng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; phân bổ chi tiết kinh phí sự nghiệp còn lại của Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới và kinh phí sự nghiệp của Chương trình mục tiêu Xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng thuộc đối tượng công ích, bảo đảm yêu cầu thời gian phân bổ theo quy định của Luật NSNN; phân bổ trong điều hành ngân sách đối với một số khoản chi đã có cơ chế, chính sách, xác định được nhiệm vụ, nhưng chưa có cơ sở tính toán để phân bổ, bố trí cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương ngay từ đầu năm.

Đồng thời trong việc quản lý, điều hành cần kịp thời thu hồi về NSTW các khoản kinh phí hỗ trợ có mục tiêu cho NSĐP còn dư hoặc hết nhiệm vụ chi theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, cơ quan Trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phân bổ vốn đầu tư phát triển theo thứ tự ưu tiên đã được quy định trong Luật và Nghị quyết của Quốc hội có liên quan, ưu tiên thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản, thu hồi vốn ứng trước; kiên quyết cắt giảm số vốn bố trí không đúng quy định; xử lý nghiêm các trường hợp để phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản; tuân thủ nghiêm danh mục kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được cấp có thẩm quyền quyết định…

Trước đó, tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội về phương án phân bổ NSTW năm 2020 và Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về phân bổ NSTW năm 2020, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, có ý kiến rằng, cơ cấu phân bổ chi đầu tư phát triển của NSNN chưa bảo đảm vai trò chủ đạo của NSTW theo Hiến pháp; việc phân bổ còn phân tán, cần tập trung nguồn lực đầu tư cho các dự án, công trình trọng điểm quốc gia để tạo sự lan tỏa trong phát triển.

Song Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) nhận thấy, trong điều kiện thu ngân sách còn khó khăn, nguồn thu NSTW phụ thuộc nhiều từ thu dầu thô, thu hoạt động xuất nhập khẩu và nguồn thu phân chia giữa NSTW với NSĐP đang có xu hướng giảm, thì việc Chính phủ dự kiến bố trí 220.000 tỷ đồng cho chi đầu tư phát triển, tương ứng tỷ lệ tăng 11,7% so với dự toán năm 2019 đã thể hiện nỗ lực trong công tác điều hành NSNN.

Tuy nhiên, đúng như ý kiến các đại biểu Quốc hội đã nêu, sau khi loại trừ các khoản chi cụ thể, thì nguồn phân bổ còn lại của NSTW chỉ khoảng 112.900 tỷ đồng, đây là mức thấp so với yêu cầu phát huy vai trò chủ đạo của NSTW theo quy định của Hiến pháp và Luật NSNN.

Tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, UBTVQH đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan sớm cơ cấu lại nguồn thu NSTW và tổ chức rà soát, đánh giá, sắp xếp lại các Chương trình mục tiêu để NSTW trong giai đoạn ổn định ngân sách 2021 – 2025 sẽ tập trung đủ nguồn thực hiện các nhiệm vụ chi của quốc gia; đồng thời, trong việc phân bổ cần ưu tiên bố trí vốn cho các dự án phát triển hạ tầng trọng điểm; tập trung đẩy nhanh tiến độ để bảo đảm các công trình trọng điểm, quan trọng quốc gia sớm hoàn thành đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả kinh tế, xã hội.

Về việc phân bổ và giao kế hoạch vốn đầu tư công rất chậm, giao vốn nhiều đợt, quy trình, thủ tục phức tạp và chưa có giải pháp khắc phục, dẫn đến giải ngân nguồn vốn đầu tư công đạt tỷ lệ thấp, UBTVQH nhận thấy, đúng như ý kiến đại biểu Quốc hội nêu, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nguồn NSNN vẫn đang là vấn đề “nóng” trong thời gian qua, nếu như năm 2015 tỷ lệ giải ngân so với cùng kỳ đạt 64,8%, thì năm 2016 giảm chỉ còn 54,5%, năm 2017 giảm còn 53,1%, năm 2018 là 50,9% và đến năm 2019 chỉ đạt 49,1%.

Tiếp thu ý kiến đại biểu, UBTVQH đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo rà soát quy trình, thủ tục, tập trung vào các điểm nghẽn, có nhiều vướng mắc, ảnh hưởng trực tiếp đến thời hạn phân bổ, giao kế hoạch vốn và giải ngân để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao hơn hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công. Tổ chức triển khai thực hiện tốt Luật Đầu tư công số 39/2019/QH14; có chế tài xử lý đủ mạnh đối với các cơ quan, đơn vị, cá nhân gây chậm trễ trong việc giao kế hoạch vốn và giải ngân vốn.

Cùng với đó, cần tăng cường công tác theo dõi, đánh giá, giám sát, kiểm tra, thanh tra việc thực hiện kế hoạch đầu tư công và thực hiện các chương trình, dự án đầu tư cụ thể; kịp thời đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền điều chỉnh vốn của các công trình, dự án, giải quyết những khó khăn, vướng mắc, bảo đảm cho các dự án được triển khai theo đúng tiến độ và kế hoạch đã đề ra.