Tăng tính minh bạch để thu hút nhà đầu tư

“Đứng trên góc độ của chính quyền TP. Hồ Chí Minh tập trung giải quyết trong phát triển hạ tầng, phát triển về kinh tế - xã hội cũng như hỗ trợ nhà đầu tư, tôi nhận thấy môi trường đầu tư tại thành phố cần phải tiếp tục cải thiện để gia tăng tính công khai, minh bạch về cơ chế thông tin, cơ chế xử lý những tồn tại, khó khăn, vướng mắc nhằm kịp thời tháo gỡ, hỗ trợ nhà đầu tư trong và ngoài nước an tâm triển khai các hoạt động của doanh nghiệp mình” - Phó Chủ tịch Hoan nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Võ Văn Hoan phát biểu tại diễn đàn

Bà Cao Thị Phi Vân - Phó giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh chia sẻ, tập trung khai thác những điểm mới, thay đổi được đặt ra trong Nghị quyết 98/2023/QH15 liên quan đến hai vấn đề lớn là đầu tư thông qua phương thức đối tác công - tư (PPP) và thu hút nhà đầu tư vào dự án "xanh". Đồng thời, Nghị quyết là công cụ pháp lý hữu hiệu giúp tháo gỡ điểm nghẽn làm cản bước phát triển của thành phố bấy lâu nay về thể chế và hạ tầng. Đây là lần đầu tiên thành phố được trao một nghị quyết có nhiều nội dung mang tính đột phá, mở đường cho nhiều hướng đi cải cách vượt bậc. Thực tế, nhiều chính sách đặc thù đã phát huy tác dụng sau 4 tháng TP. Hồ Chí Minh triển khai. Tuy nhiên, để Nghị quyết thực sự đi vào đời sống, phát huy hết vai trò như kỳ vọng thì việc tư vấn, hỗ trợ pháp lý đầu tư cực kỳ cần thiết và đóng vai trò cầu nối hữu hiệu giữa cộng đồng nhà đầu tư với các đơn vị tư vấn, hỗ trợ pháp lý và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh, Nghị quyết 98 là căn cứ pháp lý quan trọng, tạo điều kiện cho thành phố có thể chủ động trong việc lựa chọn, kêu gọi và triển khai các dự án PPP mang tính khả thi. Tuy nhiên cả phía nhà nước lẫn khu vực tư nhân vẫn còn lúng túng trong việc lựa chọn, xác định loại hợp đồng sao cho phù hợp với từng lĩnh vực và tính chất của dự án PPP. Như vậy, có thể nhìn nhận rằng, sự thiếu hụt các hướng dẫn cụ thể và được quy định tường minh tại luật và các văn bản dưới luật khiến cả các cơ quan nhà nước và nhà đầu tư hết sức lúng túng khi tham gia vào hợp đồng PPP.

Một số nhà đầu tư trong nước cho rằng, tranh chấp về PPP phát sinh từ nhiều nguyên nhân, nhưng đa phần là do khung pháp lý chồng chéo, thủ tục nhiều tầng lớp, phức tạp. Chuyên gia cho rằng, nên cho phép sử dụng luật nước ngoài để giải thích quy định hợp đồng PPP nếu luật quốc gia chưa hoàn thiện hoặc không quy định, quy định bổ sung các nội dung liên quan đến hoạt động giải quyết tranh chấp đối với dự án có yếu tố công và có những chính sách hiệu quả về đất đai, cấp phép, thanh toán để tạo điều kiện hơn, thu hút nguồn vốn đầu tư lớn hơn vào các dự án PPP của thành phố.

Bàn về vấn đề này, ông Phạm Trung Kiên, Phó giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh nhận định, Nghị quyết 98 mặc dù có nhiều bước tiến vượt bậc so với khung pháp lý về PPP (ở một số điều khoản), nhưng lại đặt ra cho nhà đầu tư nhiều băn khoăn khi không có hướng dẫn chi tiết và có nhiều điểm chưa rõ ràng, khiến nhà đầu tư còn chưa tự tin để quyết định.

Theo các chuyên gia, thành công của một dự án và lòng tin của nhà đầu tư với chính quyền địa phương sẽ phụ thuộc khá nhiều và yếu tố về chia sẻ rủi ro, lợi nhuận, san sẻ mức doanh thu tăng - giảm giữa thành phố và nhà đầu tư khi vận hành một dự án PPP. Chính bởi vậy, thành phố nên bổ sung hoặc hướng dẫn rõ ràng hơn cho nhà đầu tư về cơ chế chia sẻ rủi ro, lợi nhuận khi áp dụng Nghị quyết 98, học hỏi, đánh giá kinh nghiệm của các nước bạn để thiết lập một hệ thống kiểm soát rủi ro tài chính hiệu quả cho các dự án PPP.