Tạo lập môi trường phát triển công nghiệp an ninh

Công nghiệp an ninh là bộ phận của công nghiệp quốc phòng, an ninh, phục vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật và xây dựng công an nhân dân

Bổ sung nguồn lực, tiềm lực cho quốc gia

Ngày 31/10/2025, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang thừa ủy quyền Thủ tướng trình Quốc hội tờ trình dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp. Đáng chú ý, dự luật thảo luật đã bổ sung một mục về tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia, quy định về chức năng, nhiệm vụ, thành phần của tổ hợp, hạt nhân tổ hợp, thành viên tham gia tổ hợp và chính sách của Nhà nước đối với tổ hợp.

Theo dự thảo, tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia do Nhà nước dẫn dắt, định hướng, với hạt nhân là các cơ sở công nghiệp an ninh nòng cốt, sự tham gia của các tổ chức, doanh nghiệp trong, ngoài Công an nhân dân có nguồn lực, tiềm lực khoa học và công nghệ để tổ chức thực hiện các nhiệm vụ xây dựng và phát triển công nghiệp an ninh. Tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia có chức năng, nhiệm vụ nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, thiết kế, chế tạo, thử nghiệm, sản xuất, hoàn chỉnh, sửa chữa, cải hoán, cải tiến, hiện đại hóa các sản phẩm, dịch vụ công nghiệp an ninh.

Nhiệm vụ trọng tâm của tổ hợp là sản phẩm, dịch vụ công nghiệp an toàn, an ninh mạng; sản phẩm, dịch vụ công nghiệp dữ liệu lớn, điện toán đám mây, chuỗi khối, ứng dụng trí tuệ nhân tạo dựa trên dữ liệu lớn quốc gia; sản phẩm kỹ thuật nghiệp vụ, kỹ thuật hình sự, công cụ hỗ trợ, quân trang ngành công an; phương tiện tuần tra trên tuyến ven biển, tuyến sông; sản phẩm phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; sản phẩm công nghệ sinh học...

Tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia cũng có nhiệm vụ làm chủ công nghệ chiến lược, công nghệ nền, công nghệ lõi, chuyển giao, tiếp nhận chuyển giao công nghệ tiên tiến, hiện đại; huy động nguồn lực quốc gia phát triển công nghiệp an ninh; nghiên cứu, sản xuất, cung cấp sản phẩm, dịch vụ phục vụ dân sinh, chuyển giao công nghệ phù hợp cho công nghiệp dân sinh, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội...

Trình bày báo cáo thẩm tra dự thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban cơ bản nhất trí với các quy định về quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh, tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia, Hội đồng quản lý phát triển công nghiệp an ninh với các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội. Tuy nhiên Ban soạn thảo cần nghiên cứu khái niệm quỹ đầu tư phát triển công nghiệp an ninh cho rõ ràng hơn, bao quát nhu cầu thực tiễn, bám sát tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị; đồng thời, nghiên cứu chỉnh sửa khái niệm quỹ công nghiệp quốc phòng cho thống nhất.

Về tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát kỹ lưỡng các sản phẩm, dịch vụ công nghiệp an ninh, tránh bỏ sót các sản phẩm, dịch vụ công nghiệp an ninh quan trọng.

ĐBQH Nguyễn Thị Sửu (TP. Huế) nhấn mạnh, đây là thay đổi lớn nhất của dự thảo, tạo ra cấu trúc tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia tương tự “tổ hợp Công nghiệp Quốc phòng”. Đây là mô hình liên kết công nghiệp đa thành phần hiện đại, nhưng cần cơ chế pháp lý chặt chẽ về quyền sở hữu, chia sẻ lợi ích và bảo mật thông tin. Do đó, cần giao Chính phủ quy định tiêu chí công nhận, cơ chế rút khỏi tổ hợp, và quy định rõ trách nhiệm pháp lý của từng bên; đồng thời thêm nguyên tắc “bình đẳng về tiếp cận thông tin, bảo mật về công nghệ và sản phẩm” cho bảo đảm an toàn - hiệu quả - minh bạch, đồng thời tránh hình thức “tổ hợp danh nghĩa”.

Làm rõ cơ chế và tiêu chí phối hợp

Nhất trí với việc bổ sung quy định về Tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia, ĐBQH Trần Thị Vân (Bắc Ninh) đề nghị Ban soạn thảo bổ sung khái niệm “Hội đồng quản lý phát triển công nghiệp an ninh” trong phần giải thích từ ngữ của dự thảo Luật, nhằm làm rõ vị trí pháp lý, chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền của tổ chức này trong hệ thống cơ quan quản lý nhà nước về công nghiệp an ninh. Việc chưa xác định rõ khái niệm dễ dẫn đến lúng túng trong thực thi và chồng chéo với các cơ quan quản lý, điều phối khác trong lĩnh vực công nghiệp an ninh.

Đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định về tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp, tổ chức tham gia Tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia… Việc xác định rõ tiêu chí là hết sức cần thiết nhằm bảo đảm tính minh bạch, khách quan và thống nhất trong quá trình lựa chọn, tránh tình trạng áp dụng tùy tiện hoặc mang tính hành chính, hình thức. Các tiêu chí có thể bao gồm năng lực tài chính, tiềm lực khoa học - công nghệ, uy tín, kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghiệp an ninh, cũng như khả năng tham gia chuỗi sản xuất, nghiên cứu, chế tạo và chuyển giao công nghệ phục vụ nhiệm vụ bảo đảm an ninh quốc gia.

Quy định cụ thể tiêu chí lựa chọn không chỉ tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho cơ quan có thẩm quyền trong việc xem xét, phê duyệt thành viên Tổ hợp, mà còn góp phần tăng cường tính cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư phát triển công nghệ và năng lực sản xuất trong lĩnh vực an ninh. “Đây cũng là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Tổ hợp công nghiệp an ninh quốc gia, bảo đảm Tổ hợp thực sự quy tụ được các đơn vị có năng lực, uy tín, đủ sức tham gia thực hiện các nhiệm vụ trọng yếu, chiến lược về công nghiệp an ninh trong tình hình mới”, ĐBQH Trần Thị Vân nêu quan điểm.

Để bảo đảm tính khả thi, ĐBQH Nguyễn Tuấn Anh (Đồng Nai) cho rằng, cần bổ sung, cụ thể hóa một số vấn đề, đó là ngoài tạo điều kiện chính sách về thuế, cần tạo cơ chế cho tổ hợp này làm việc tốt, cần có cơ chế đặc thù để thu hút, đãi ngộ nguồn nhân lực chất lượng cao. Cụ thể, quy định chế độ tiền lương đặc thù, cao hơn mức lương được quy định trong hệ thống bảng lương hành chính cho các chuyên gia, nhà khoa học để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao các cơ sở công nghiệp. Ngoài ra, có ưu đãi về sử dụng đất cho các khu vực chuyên biệt cũng như quy định rõ ưu tiên giao, cho thuê đất cho các thành viên thực hiện dự án có tính chiến lược, qua đó tạo điều kiện cho các tổ hợp phát huy hiệu quả.