Thị trường nội địa: Điểm tựa vững chắc cho tăng trưởng

	Chống hàng giả để nhãn hiệu Việt không bị lợi dụng
	Thu nội địa 11 tháng tăng 12,6%

Thúc đẩy sự phát triển của các đô thị để mở rộng sức tiêu thụ của thị trường trong nước

Thương mại, dịch vụ tăng chất ở thị trường nội địa

Trong báo cáo đánh giá về tình hình kinh tế - xã hội năm 2019, Tổng cục Thống kê đã chỉ rõ 1 trong 2 động lực chính của tăng trưởng kinh tế năm vừa qua là các ngành dịch vụ thị trường (vận tải, kho bãi; bán buôn và bán lẻ; ngân hàng và bảo hiểm). Trong bối cảnh kinh tế thế giới khó khăn do tình hình thương mại biến động, chiến tranh thương mại diễn biến khó lường, đã có nhiều ý kiến cho rằng cần tập trung trở lại thị trường trong nước để củng cố động cơ vững chắc cho tăng trưởng năm 2020.

Ông Nguyễn Bích Lâm - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết, trong năm 2019 các ngành dịch vụ thị trường đã đóng góp tỷ trọng lớn vào mức tăng GDP của cả nước. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng cao 11,8% so với năm trước, mức tăng cao nhất giai đoạn 2016-2019.

Trong đó ngành bán buôn và bán lẻ tăng 8,82% so với năm 2018, là ngành có tốc độ tăng trưởng cao thứ hai trong khu vực dịch vụ nhưng đóng góp lớn nhất vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm toàn nền kinh tế (0,96 điểm phần trăm); hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm tăng 8,62%, đóng góp 0,56 điểm phần trăm; ngành vận tải, kho bãi tăng cao nhất trong khu vực dịch vụ với mức tăng 9,12%, đóng góp 0,3 điểm phần trăm; dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng 6,71%, đóng góp 0,28 điểm phần trăm…

Hoạt động thương mại, dịch vụ của cả nước năm 2019 tiếp tục phát triển ổn định và tăng trưởng khá. Lượng cung hàng hóa trên thị trường dồi dào, đáp ứng đầy đủ, kịp thời cho nhu cầu sản xuất và tiêu dùng. Theo các hiệp hội ngành hàng, sau thời gian tập trung xuất khẩu, nhiều doanh nghiệp đang bắt đầu quay trở lại thị trường nội địa. Nhận thấy sức hấp dẫn của kênh tiêu dùng trong nước, các doanh nghiệp này cũng đang mở rộng đầu tư để nâng cao chất lượng sản phẩm, dần thay đổi chiến lược hàng chất lượng cao chỉ để dành cho xuất khẩu.

Thực tế cho thấy, ngay từ những năm đầu của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2016-2020, các chuyên gia kinh tế đã nhận định tiêu dùng trong nước sẽ là động lực quan trọng của tăng trưởng trong tương lai. Cho đến thời điểm hiện nay, ý kiến đó đang dần được khẳng định là phù hợp với bối cảnh tầng lớp trung lưu trong nước đang gia tăng nhanh, kéo theo đó là nhu cầu tiêu dùng tăng lên theo thu nhập.

Ngoài ra, lượng khách du lịch đến Việt Nam liên tục lập đỉnh trong vài năm trở lại đây, cũng đang trở thành nhóm đối tượng mà các doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, dịch vụ trong nước hướng tới. Năm 2019 lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt trên 18 triệu lượt người, cao nhất từ trước đến nay.

Đưa hàng Việt thay thế hàng nhập khẩu

Tổng cục Thống kê nhận định, trong bối cảnh thương mại toàn cầu suy giảm, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam năm 2020 sẽ gặp nhiều khó khăn. Nhưng với quy mô dân số trên 96 triệu người và số lượng khách quốc tế đến Việt Nam ngày càng tăng cao, Việt Nam sẽ là thị trường tiềm năng tạo động lực cho khu vực sản xuất, dịch vụ và tăng trưởng năm 2020.

Vì vậy, cơ quan này khuyến nghị cần quan tâm khai thác đúng mức, thúc đẩy thị trường trong nước phát triển, đáp ứng nội nhu của nền kinh tế, có chính sách dần đưa hàng hóa Việt Nam thay thế hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài. Cùng với đó, xúc tiến thương mại trên thị trường nội địa, nâng cao tính phù hợp và tiện ích của hệ thống bán lẻ, đặc biệt ở các vùng sâu, vùng xa.

Đối với thị trường khách du lịch quốc tế đến Việt Nam, cần thúc đẩy hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch để thu hút du khách. Tăng cường thúc đẩy liên kết giữa các nhà cung cấp dịch vụ, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch; kết hợp giữa các doanh nghiệp vận tải với các cơ sở lưu trú, ăn uống; phát triển du lịch tại các vùng có thế mạnh với các hình thức đa dạng và hấp dẫn…

Để tạo động lực thúc đẩy các ngành sản xuất hàng hoá tiêu dùng phục vụ thị trường trong nước, Tổng cục Thống kê khuyến nghị cần đẩy nhanh quá trình đô thị hoá. Cơ quan này phân tích, với 34,7% cư dân thành thị, trung bình mỗi người dân khu vực này chi tiêu cho đời sống cao hơn so với khu vực nông thôn, là động lực để các ngành sản xuất hàng hóa tiêu dùng phát triển.

Vì lẽ đó, cần thúc đẩy sự phát triển của các đô thị để tạo ra những cụm liên kết giữa sản xuất với phục vụ đời sống dân cư; thiết lập hệ thống hạ tầng hiện đại để giúp các doanh nghiệp cắt giảm chi phí thương mại, vận chuyển nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế; các ngành nghề gắn với phát triển bền vững và bảo vệ môi trường.

TS. Trần Toàn Thắng - Trưởng Ban dự báo kinh tế ngành và doanh nghiệp, Trung tâm Thông tin và dự báo kinh tế - xã hội quốc gia (NCIF) cũng chỉ ra thực tế là trong quá trình mở cửa hội nhập, các doanh nghiệp nước ngoài đã nhận thấy tiềm năng của thị trường nội địa Việt Nam, từ đó có chiến lược mở rộng vào các ngành dịch vụ như bán buôn và bán lẻ, ngân hàng, bảo hiểm…

Do đó khi thực thi các FTA, đặc biệt là FTA thế hệ mới như CPTPP, thì hầu hết các ngành sản xuất công nghiệp đều hưởng lợi và tăng trưởng sản lượng cao, trong khi các ngành dịch vụ lại đang chịu tác động tiêu cực do sự cạnh tranh của vốn nước ngoài. Điều đó cho thấy doanh nghiệp trong nước cần đẩy mạnh hơn nữa việc khai thác và tận dụng thị trường nội địa để tránh bị thua ngay trên sân nhà.