Thủy sản tăng tốc khi EVFTA có hiệu lực

	Tăng cường phát triển bền vững ngành thủy sản
	Thủy sản nhộn nhịp đầu tư mới

Để tận dụng được ưu đãi thuế quan, DN thủy sản cần có nguồn nguyên liệu ổn định, chất lượng ATVST phải đạt tiêu chuẩn

Tôm hưởng lợi nhờ thuế

Một giám đốc công ty thương mại xuất khẩu thủy sản tại tỉnh Bến Tre cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, công ty đã xuất khẩu hơn 3.000 tấn tôm và các sản phẩm chế biến từ tôm sang thị trường châu Âu (EU) với kim ngạch khoảng 31 triệu USD, tăng 8% về lượng và 6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2019. Với việc ký kết EVFTA, các đơn hàng của công ty tại thị trường EU đã tăng mạnh và có sự dịch chuyển cơ cấu rõ nét.

Theo thống kê của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep), tháng 8/2020, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 394,6 triệu USD, tăng gần 12% so với cùng kỳ. Lũy kế 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm đạt 2,3 tỷ USD, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là kết quả khả quan trong bối cảnh dịch Covid-19 làm biến động nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường chính và hiện tình hình dịch bệnh vẫn chưa lắng xuống ở cả các thị trường và các nước sản xuất lớn.

Tháng 8/2020, trừ xuất khẩu sang Nhật Bản và Trung Quốc giảm, xuất khẩu tôm Việt Nam sang các thị trường chính khác đều tăng như: Mỹ, EU, Hàn Quốc, Anh, Canada, Australia... Trong đó, đáng chú ý, xuất khẩu tôm sang EU trong tháng 8/2020 đạt mức tăng trưởng cao nhất kể từ đầu năm đến nay nhờ tác động tích cực từ EVFTA.

EU là thị trường nhập khẩu tôm lớn thứ tư của Việt Nam sau Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc, chiếm 13,6% tổng giá trị xuất khẩu tôm của Việt Nam. Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu tôm Việt Nam sang EU đã giảm liên tục từ tháng 3 đến tháng 6 năm nay. Sau khi tăng trưởng nhẹ trong tháng 7, xuất khẩu tôm Việt Nam sang EU đã ghi nhận mức tăng trưởng 15,7%, đạt 58,8 triệu USD trong tháng 8. Tháng 8/2020, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Hà Lan và Bỉ tăng trưởng lần lượt 15% và 41% so với cũng kỳ năm 2019. 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang EU đạt 313,7 triệu USD, giảm 2% so với cùng kỳ năm ngoái. Hiệp định EVFTA có hiệu lực đã mang đến nhiều kỳ vọng cho xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường EU trong những tháng cuối năm.

Theo nhận định của các chuyên gia, nhờ lợi thế về thuế tốt hơn so với các đối thủ cạnh tranh nên các nhà nhập khẩu của EU đang tìm tới nguồn cung từ Việt Nam nhiều hơn. Các mặt hàng chế biến sâu, đóng gói ăn liền, phục vụ tiêu thụ tại hộ gia đình vẫn được ưa chuộng. Như vậy, với những tín hiệu khả quan trong xuất khẩu tôm Việt Nam trong 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng trong các tháng tới. Dự kiến, cả năm 2020 xuất khẩu tôm Việt Nam nhiều khả năng đạt 3,6 tỷ USD, tăng 8% so với năm 2019.

Nắm bắt cơ hội

Gần 2 tháng sau khi EVFTA có hiệu lực, tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang EU đạt gần 98 triệu USD, tăng 1% so với cùng kỳ năm 2019. Kết quả khả quan này trong bối cảnh tình hình dịch bệnh toàn cầu còn phức tạp đã phản ánh rõ tác động tích cực của EVFTA về ưu đãi thuế. Các mặt hàng thủy sản như tôm và mực, bạch tuộc đều tăng so với cùng kỳ và tháng trước khi EVFTA có hiệu lực. Điều đó cho thấy, các DN đã kịp thời nắm bắt và áp dụng được ưu đãi của hiệp định, dù bước đầu không tránh khỏi những lúng túng về thủ tục như khai mã HS, khai form chứng nhận xuất xứ EUR1 và các quy định chứng từ khác…

Ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký Vasep cho biết, EVFTA có hiệu lực từ ngày 1/8/2020 tác động rõ nét về thuế suất nhập khẩu. Theo đó, 220 mặt hàng thủy sản có thuế suất cơ sở từ 0% - 22% sẽ về 0%. Đặc biết, đối với một số sản phẩm chế biến DN Việt Nam đang phải chịu mức thuế cơ bản khá cao (20%) sẽ được giảm ngay về 0% như hàu, điệp, mực, bạch tuộc, nghêu, sò, bào ngư chế biến… Riêng cá ngừ đóng hộp và cá viên, EU dành cho Việt Nam hạn ngạch thuế quan lần lượt là 11.500 tấn và 500 tấn.

Ngoài ra, hầu hết các sản phẩm mực, bạch tuộc đông lạnh đang có mức thuế cơ bản 6-8% sẽ được giảm ngay về 0%, các sản phẩm khác như surimi được giảm từ 14,2% về 0%, cá cờ kiếm từ 7,5% về 0%. Các sản phẩm tôm sú, tôm chân trắng đông lạnh được giảm từ mức đang áp dụng là 4,2% (thuế GSP) về 0% ngay từ ngày 1/8/2020. Các sản phẩm tôm khác theo lộ trình 3-5 năm, riêng tôm chế biến, thuế sẽ giảm từ mức 7% về 0% sau 7 năm...

“Tuy nhiên, để tận dụng được ưu đãi thuế quan, DN thủy sản cần có nguồn nguyên liệu ổn định, chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) phải đạt tiêu chuẩn và tuân thủ quy định của thị trường EU. Điều quan trọng là DN biết tận dụng linh hoạt, trung thực và hiệu quả quy tắc xuất xứ của hiệp định. Ngoài ra, DN cần đặc biệt chú trọng thực hiện và đáp ứng các quy định, tiêu chuẩn về lao động và môi trường trong hiệp định, các vấn đề liên quan đến phát triển bền vững. Lao động nghề cá, nhất là lao động trẻ em đang là vấn đề EU và các nước khác đặc biệt quan tâm trong thời gian gần đây”, ông Hòe nhấn mạnh.