TP.Hồ Chí Minh: Vận tải công cộng bằng xe buýt gặp khó

	Tăng cường thói quen đi xe buýt
	Người dùng nói gì về thẻ xe buýt thông minh Vietbank
	Thí điểm thẻ xe buýt thông minh tại TP.HCM

Hợp tác xã vận tải (xe buýt) 19/5 (TP.HCM) đã đề nghị Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.HCM, Sở Giao thông - Vận tải (và đã được chấp thuận) cho ngưng tuyến xe buýt 41 kể từ đầu tháng 3 và các thành viên của tuyến sẽ thanh lý xe buýt đã đầu tư theo quy định. Theo lãnh đạo Hợp tác xã vận tải 19/5, nhiều năm qua tuyến xe buýt 41 hoạt động không hiệu quả, lượng hành khách đi lại liên tục giảm. Song song đó, trợ giá xe buýt cũng không đủ cho đơn vị trang trải chi phí. Các xã viên tuyến 41 dù đã cố gắng điều chỉnh nhưng vẫn lỗ nhiều, dẫn tới cảnh nợ nần.

Trước đó, ngày 17/1, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.HCM đã ngưng tuyến xe buýt số 54 (bến xe miền Đông - bến xe buýt Chợ Lớn), một trong những tuyến đông khách đi qua các bệnh viện lớn. Doanh nghiệp đảm nhận tuyến này cho biết, do thu không đủ bù chi nên phải ngưng. Trước đó, tuyến xe này có lộ trình đi qua hàng loạt bệnh viện lớn như Chợ Rẫy, Bình Dân, Gia Định, Ung bướu... phục vụ nhu cầu đi lại hơn 1,7 triệu lượt hành khách/năm, 4.700 lượt khách/ngày.

Năm 2020 này, vận tải công cộng bằng xe buýt phấn đấu đáp ứng được 15-20% nhu cầu của người dân TP. HCM

Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Lèo, Giám đốc Công ty cổ phần Vận tải TP.HCM đơn vị phụ trách tuyến xe trên cho biết, với mức trợ giá quá thấp qua các năm khiến công ty lỗ suốt từ năm 2017 đến nay. Ngoài ra, việc bị áp sản lượng quá cao đã làm công ty không còn khả năng chịu đựng. Hiện nay, công ty phải trả lãi vay và nợ gốc nên không đủ kinh phí để duy trì hoạt động, phải vay mượn từ nhiều nguồn để giải quyết. Mức lỗ năm 2018 là 5,6 tỷ đồng, lỗ từ đầu năm 2019 là 1,2 tỷ đồng. Tổng cộng từ năm 2017 đến nay, doanh nghiệp này lỗ hơn 8,5 tỷ đồng.

Theo thống kê, năm 2012, lượng khách đi xe buýt trên địa bàn TP.HCM đạt trung bình 305 triệu lượt/năm, nhưng đến năm nay chỉ còn 159 triệu lượt hành khách. Tức sau 8 năm, lượng khách đi xe buýt đã giảm 146 triệu lượt. Tính từ năm 2018 đến tháng 3/2020, tại TP.HCM đã có tới 8/105 tuyến xe buýt có trợ giá tạm ngưng hoạt động. Nguyên nhân do tình hình sản lượng đi xe buýt tụt dốc, doanh nghiệp thu không đủ bù chi. Chỉ thống kê từ ngày 3 đến 16/2, Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng TP.HCM cho biết hoạt động xe buýt giảm 41.208 chuyến (giảm 19%) so với cùng kỳ năm trước và giảm 42.651 chuyến (giảm 20%) so với 2 tuần đầu tháng 12/2019. Trong khi cũng vào 2 tuần này, lượng khách giảm lần lượt hơn 3,5 triệu lượt (giảm 52%) so với cùng kỳ năm trước và hơn 3 triệu lượt (giảm 49%) so với 2 tuần đầu tháng 12-2019.

Mới đây, có 9 doanh nghiệp vận tải đã ký đơn kiến nghị ngành chức năng xem xét bổ sung kinh phí trợ giá xe buýt năm 2019. Ông Trần Chí Trung - Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.HCM cho biết nguyên nhân của tình trạng ngừng tuyến xe buýt là do nhiều doanh nghiệp vận tải xe buýt bị lỗ, bởi đơn giá trợ giá cho xe buýt thấp, không đủ bù đắp chi phí. Vì vậy tháng 8/2019, UBND TP.HCM đã ban hành quyết định về bộ đơn giá mới được tính toán đầy đủ. Hiện nay, việc bổ sung kinh phí trợ giá trên cơ sở đơn giá mới đang được Sở Tài chính TP.HCM xem xét để trình UBND TP.HCM phê duyệt. Dự kiến sẽ bổ sung khoảng 100 tỷ đồng để bù đắp tiền trợ giá cho các đơn vị xe buýt bị lỗ.

Nhằm “vực lại” hoạt động xe buýt, Sở Giao thông - Vận tải TP.HCM đã triển khai xây dựng “Đề án Tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân tham gia giao thông trên địa bàn thành phố”. Đề án nêu ra 37 giải pháp. Theo đó, các giải pháp hạn chế sử dụng phương tiện cơ giới cá nhân sẽ được triển khai ngay khi các điều kiện về hạ tầng đô thị, mật độ mạng lưới xe buýt, khả năng phục vụ… được đáp ứng đầy đủ. Ngoài ra, những giải pháp gián tiếp như thu phí phương tiện vào giờ cao điểm, hạn chế xe gắn máy 2 - 3 bánh lưu thông từng khu vực sẽ được triển khai thực hiện theo lộ trình, khi hệ thống giao thông công cộng đáp ứng các điều kiện cụ thể.

Mục tiêu phấn đấu của vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt trên địa bàn TP.HCM là đến năm 2020 đáp ứng được từ 15% đến 20% nhu cầu đi lại của người dân. Tuy nhiên, với những gì đang diễn ra, nhiều chuyên gia cho rằng mục tiêu trên khó khả thi.