Xuất khẩu cà phê, nhiều tín hiệu lạc quan

Nỗ lực nâng cao chất lượng

Gia Lai được đánh giá là địa phương có tiềm năng về xuất khẩu nông sản như cà phê, hồ tiêu, cao su, rau củ quả… Nhiều mặt hàng có chất lượng đã khẳng định được chỗ đứng trên thị trường quốc tế. Năm 2022, địa phương có khả năng vượt mức 600 triệu USD về kim ngạch xuất khẩu nông sản.

Hiện Gia Lai có gần 100.000ha cà phê, năng suất bình quân 2,94 tấn/ha, sản lượng bình quân hàng năm khoảng 257.480 tấn. Trong đó, diện tích cà phê sản xuất có chứng nhận khoảng hơn 36.000ha. Việc áp dụng quy trình sản xuất theo các tiêu chuẩn 4C, Rainforest Alliance, Organic… giúp nâng cao chất lượng cà phê của Gia Lai. Từ đó, tạo nguồn hàng xuất khẩu có sức cạnh tranh để mở rộng thâm nhập vào các thị trường khó tính.

Việt Nam là nước xuất khẩu cà phê Robusta lớn thế giới nhưng giá trị chế biến sâu lại đang ở Top dưới

Là một trong những doanh nghiệp có doanh số xuất khẩu cà phê lớn của Gia Lai trong nhiều năm qua, Công ty TNHH Vĩnh Hiệp đang liên kết với nông dân các huyện Ia Grai, Đức Cơ, Chư Prông, Đak Đoa, Chư Sê và TP. Pleiku (Gia Lai) sản xuất khoảng 20.000ha cà phê theo các chứng nhận 4C, UTZ, Organic…; với năng suất bình quân 3,5 tấn/ha, sản lượng thu mua hàng năm khoảng 70 ngàn tấn.

Đến nay, doanh nghiệp đã mở rộng xuất khẩu ra hơn 40 nước trên thế giới. Trong đó, thị trường châu Âu chiếm khoảng 60%. Dự kiến trong năm 2022, sản lượng hàng xuất khẩu của doanh nghiệp có thể đạt 175.000 tấn, với kim ngạch khoảng 300 triệu USD. Để có nguồn nguyên liệu ổn định phục vụ chế biến hàng xuất khẩu, doanh nghiệp liên kết với các tổ hợp tác, hợp tác xã sản xuất cà phê chất lượng cao. Ngoài việc tạo dựng được những vùng nguyên liệu sạch, doanh nghiệp còn mạnh dạn đầu tư vào 4 nhà máy chế biến lớn.

Theo đánh giá của Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, hiện hoạt động sản xuất cà phê tại Gia Lai đang chuyển dần từ “nông nghiệp cảm tính” sang sản xuất “nông nghiệp bền vững”. Doanh nghiệp đã chú trọng từ khâu canh tác, thu hoạch, giảm tổn thất sau thu hoạch đến chế biến để nâng cao giá trị sản phẩm. Cà phê của Gia Lai hiện được các nước trên thế giới đánh giá có chất lượng tốt và nhiều tiềm năng để chinh phục vào các thị trường khó tính nhất.

Trong tình hình mới, Gia Lai đang tăng tốc phát triển và mở rộng vùng nguyên liệu trọng điểm, có sự hỗ trợ của Nhà nước để liên kết giữa các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, giữ ổn định vùng nguyên liệu sạch. Theo đánh giá của các chuyên gia, Việt Nam là nước xuất khẩu cà phê robusta rất lớn thế giới nhưng giá trị chế biến sâu lại đang ở Top dưới, vì chủ yếu xuất khẩu dạng thô, chưa mang lại giá trị gia tăng cao. Do đó, hiện nhiều doanh nghiệp đã và đang xây dựng thương hiệu cà phê chế biến sâu. Tuy nhiên, việc này cần có chiến lược phát triển lâu dài...

Tín hiệu vui từ xuất khẩu

Theo Sở Công thương Gia Lai, những tháng đầu năm 2022, thị trường hàng hóa xuất khẩu có diễn biến tương đối ổn định và thuận lợi.

Trong danh mục các mặt hàng xuất khẩu của Gia Lai, cà phê tiếp tục là chủ lực với sản lượng khoảng 198 ngàn tấn, kim ngạch 396 triệu USD, chiếm đến 77,6% tổng kim ngạch xuất khẩu của địa phương. Điều này cho thấy sự bứt phá của các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Gia Lai là khá mạnh mẽ sau khi bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19 trong 2 năm trước.

Hiện trên địa bàn tỉnh có 5 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu cà phê với sản lượng và kim ngạch đều tăng trưởng mạnh, mặc dù, từ đầu năm 2022 đến nay, kinh tế thế giới có nhiều biến động tiêu cực, giá cước vận tải tăng cao, gián đoạn chuỗi cung ứng, gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu.

Sở Công thương tỉnh Gia Lai đánh giá, những tín hiệu vui trên là do nguồn hàng dồi dào, giá xuất khẩu bình quân tăng khoảng 20% so với cùng kỳ năm 2021; nhu cầu tiêu dùng tại một số thị trường chính như EU, Mỹ cũng tăng. Cùng với đó, việc mở cửa lại thị trường trong điều kiện bình thường mới của Việt Nam cũng như các quốc gia khác trên thế giới cũng tạo sự thuận lợi cho việc đi lại, thông thương.

Đặc biệt, các ưu đãi thuế quan từ Hiệp định EVFTA mang lại động lực cho doanh nghiệp xuất khẩu mở rộng thị phần tại các nước khu vực EU. Mặt khác, việc Brasil - quốc gia đứng đầu về xuất khẩu cà phê - bị giảm sản lượng đã tạo cơ hội cho xuất khẩu cà phê của Việt Nam vươn lên…