Xuất khẩu phục hồi và hiệu ứng tới nền kinh tế

Các đơn đặt hàng xuất khẩu của Việt Nam đã tăng trở lại trong tháng 1/2024.

Xuất khẩu điện thoại tăng 16% so với cùng kỳ trong tháng 1/2024

Theo ông Michael Kokalari, CFA - Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital, các doanh nghiệp Mỹ đã đặt hàng quá nhiều các sản phẩm “Made in Vietnam” trong thời điểm gián đoạn chuỗi cung ứng do COVID-19 và phải cắt giảm đơn đặt hàng cho các sản phẩm này năm ngoái để giảm lượng hàng tồn. Tuy nhiên, sau đợt giảm hàng tồn kho nhanh nhất trong hơn 10 năm, các đơn đặt hàng xuất khẩu của Việt Nam đã tăng trở lại trong tháng 1/2024.

Điều tương tự cũng diễn ra ở Trung Quốc, khi các đơn đặt hàng mới cải thiện đáng kể trong tháng trước (dù các đơn đặt hàng tiếp tục giảm, nhưng ở tốc độ chậm hơn).

VinaCapital kỳ vọng số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trong các tháng tới nhờ sự mạnh mẽ đáng kinh ngạc của nền kinh tế Mỹ, được thể hiện qua niềm tin của người tiêu dùng Mỹ đạt mức cao nhất kể từ sự bùng nổ sau khi mở cửa hậu COVID-19.

Sự tăng trưởng mạnh của xuất khẩu Việt Nam trong tháng 1/2024 là do mức tăng gần 60% so với cùng kỳ trong mảng xuất khẩu máy tính và sản phẩm điện tử. Doanh thu ngành PC (máy tính cá nhân) toàn cầu đã giảm 30% so với cùng kỳ vào đầu năm 2023, nhưng đã tăng trưởng trở lại vào cuối năm ngoái, một phần do người dùng nâng cấp máy cấu hình cao hơn để xử lý AI (trí tuệ nhân tạo).

Doanh thu điện thoại thông minh toàn cầu cũng tăng trưởng trở lại vào cuối năm 2023 lần đầu tiên trong 2 năm, dù sự hồi phục không rõ rệt như ở mảng máy tính vì các sản phẩm mới thiếu các chức năng đủ hấp dẫn để thúc đẩy người dùng nâng cấp. Xuất khẩu điện thoại thông minh của Việt Nam tăng 16% so với cùng kỳ trong tháng 1/2024, nhờ sự kiện mở bán mẫu điện thoại Samsung S24 mới trong tháng.

Cuối cùng, một lý do khác giúp cho xuất khẩu của Việt Nam tăng mạnh vào tháng 1/2024 là do tháng này có nhiều hơn 25% ngày làm việc so với tháng 1/2023 (do Tết Nguyên đán năm 2023 diễn ra vào ngày 21-27/1/2023).

Cách tính đơn giản này cho thấy xuất khẩu thực chất nên tăng 25% vào tháng 1/2024 theo cách tính dựa trên số ngày làm việc nhiều hơn, vì vậy tăng trưởng 42% của xuất khẩu trong tháng 1 là ấn tượng kể cả khi tính tới thời gian nghỉ Tết.

Hỗ trợ nền kinh tế

Ngành sản xuất tăng 19,3% so với cùng kỳ trong tháng 1/2024, vì vậy tăng trưởng xuất khẩu vượt xa tăng trưởng sản xuất. Điều đó có nghĩa rằng hàng tồn kho của các nhà sản xuất đã giảm vào tháng trước (chỉ số PMI của Việt Nam vào tháng 1/2024 cũng xác nhận sự sụt giảm tồn kho hàng thành phẩm). Sự kết hợp của sụt giảm hàng tồn kho và tăng đơn hàng mới đồng nghĩa với hoạt động sản xuất của các nhà máy tại Việt Nam sẽ cần đẩy mạnh để đáp ứng được nhu cầu tăng cao cho các sản phẩm “Made in Vietnam”.

Sản xuất chiếm gần 25% GDP của Việt Nam, vì vậy việc đẩy mạnh hoạt động sản xuất sẽ thúc đẩy tăng trưởng GDP. Thêm vào đó, gần 10% lực lượng lao động của Việt Nam đang làm việc cho các công ty FDI với mức lương tương đối cao.

Theo Tổng cục Thống kê, các công ty FDI đã cắt giảm nhân công vào đầu năm 2023, cũng là một lý do khiến GDP của Việt Nam chỉ tăng 3,3% trong quý I/2023, nhưng lao động trong ngành sản xuất đã phục hồi sau đợt cắt giảm năm ngoái. Lương nhân công nhà máy cũng hồi phục 5-7% sau khi đã chạm đáy vào năm ngoái.

Vì vậy, nền kinh tế sẽ được thúc đẩy từ việc tăng cường hoạt động sản xuất và mức tiêu dùng cao hơn trong năm nay, được hỗ trợ bởi việc gia tăng việc làm trong lĩnh vực sản xuất. Niềm tin của người tiêu dùng và nhu cầu tiêu dùng nội địa, những điểm yếu trong năm 2023 do sự cắt giảm nhân công và các vấn đề của ngành bất động sản, sẽ hồi phục.

"Tuy không kỳ vọng chi tiêu cho tiêu dùng sẽ tăng trưởng mạnh trong quý 1, nhưng chúng tôi vẫn kỳ vọng mức chi tiêu cho tiêu dùng và nhu cầu tiêu dùng nội địa sẽ mạnh hơn trong giai đoạn sau của năm nay", ông Michael Kokalari chia sẻ.

Hỗ trợ thị trường chứng khoán

VinaCapital kỳ vọng nhà đầu tư trong nước sẽ rót tiền vào thị trường chứng khoán Việt Nam nhiều hơn trong quý 1 và cả năm nay vì lãi suất tiền gửi ngân hàng tại Việt Nam đang gần mức thấp nhất. Bên cạnh đó, hồi phục kinh tế trên diện rộng sẽ thúc đẩy lợi nhuận doanh nghiệp - đặc biệt là ngành ngân hàng và các công ty tiêu dùng.

Định giá thị trường đang ở mức rất hấp dẫn. VN-Index đang giao dịch ở mức 10x, dưới gần 2 lần độ lệch chuẩn so với P/E trung bình 5 năm và thấp hơn định giá của các thị trường mới nổi cùng khu vực 25%.

Thêm vào đó, sự phục hồi của ngành bất động sản tại Việt Nam sẽ cần nhiều thời gian hơn vì các biện pháp để giải quyết các vấn đề của thị trường vẫn đang được triển khai. Do đó, thị trường chứng khoán hiện là kênh hấp dẫn nhất để người dân có thể rót tiền trong giai đoạn tới đây.

Theo ông Michael Kokalari, không phải cổ phiếu nào cũng sẽ gặt hái thành công và một vài công ty cũng không có triển vọng tích cực. Các nhà quản lý quỹ và chuyên viên phân tích của VinaCapital đang tập trung tìm ra những công ty có triển vọng tăng trưởng lợi nhuận hơn 20% trong năm nay và lưu ý rằng rất nhiều công ty này hiện đang giao dịch ở mức định giá rất thấp.