Cơ hội rộng mở với ngành thủy sản
Cá tra - kỳ vọng tăng trưởng mạnh | |
Vươn ra biển | |
Cơ hội mới của DN thủy sản |
Theo Bộ Công thương, ngay từ đầu năm 2019, Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã chính thức có hiệu lực với Việt Nam. Như vậy, Việt Nam đã trở quốc gia thứ 7 thực thi hiệp định này. Ngoài 2 hiệp định thương mại tự do (FTA) đa phương thế hệ mới là CPTPP và EVFTA thì các hiệp định FTA khác cũng được dự báo sẽ mang lại nhiều cơ hội về thuế quan cho các DN Việt Nam nói chung và ngành thủy sản nói riêng.
Ảnh minh họa |
Các chuyên gia kinh tế phân tích, CPTPP cam kết xóa bỏ hoàn toàn từ 97% đến 100% số dòng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa có xuất xứ từ Việt Nam, tùy theo cam kết của từng nước. Như vậy, gần như toàn bộ hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, trong đó có thủy sản vào các nước tham gia CPTPP khác sẽ được xóa bỏ thuế nhập khẩu hoàn toàn ngay khi hiệp định có hiệu lực hoặc theo lộ trình.
Có thể đơn cử đối với một số thị trường xuất khẩu thủy sản chủ lực của Việt Nam như Australia, thuế suất sẽ giảm về 0% ngay khi hiệp định có hiệu lực đối với tất cả sản phẩm thủy sản (hiện mức thuế cơ bản là 0% trừ cá ngừ sọc dưa chế biến HS160414 giảm từ 5% xuống 0%). Tương tự, tại thị trường Canada, thuế tất cả các mặt hàng thủy sản sẽ giảm về 0%. Trong đó, các sản phẩm thủy sản hun khói của DN Việt Nam sản xuất có lợi thế do thuế giảm từ 4% về 0%...
Một DN xuất khẩu thủy sản có trụ sở tại TP. Hồ Chí Minh cho biết, riêng tại thị trường tiềm năng như Nhật Bản, trước đó trong nhiều năm, hầu hết sản phẩm chế biến xuất khẩu của DN Việt đều đang chịu thuế cơ bản 4,8 – 10,5%. Nhưng với CPTPP, thuế suất sẽ được giảm về 0%, nên dự kiến thời gian tới thị trường này sẽ tiếp tục mở ra nhiều cơ hội cho DN chế biến thủy sản trong nước.
Tuy nhiên, đối với các sản phẩm từ cá trích, cá thu để đạt được mức thuế kỳ vọng này phải có lộ trình chờ đợi thêm 6 năm. Riêng sản phẩm HS03 bao gồm cá ngừ vây xanh, cá ngừ mắt to, cá ngừ albacore, cá hồi, cá trích, cá thu, cá cơm, cá kiếm, cá tuyết, cá minh thái, lộ trình giảm thuế sẽ từ 6 – 11 năm.
Đại diện Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep) cũng cho biết thêm, cuối năm qua Ủy ban châu Âu (EC) đã thống nhất thông qua việc trình lên Hội đồng châu Âu để chấp thuận ký chính thức Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và trình Nghị viện châu Âu phê chuẩn đầu năm 2019.
Với tin vui này, rõ ràng ngành thủy sản sẽ hưởng lợi ngay khi EVFTA có hiệu lực khi 90% dòng thuế đánh vào các mặt hàng thủy sản xuất khẩu qua EU sẽ giảm về 0% trong 3 – 4 năm. Đây sẽ là lợi thế rất lớn cho các DN xuất khẩu thủy sản bởi mức thuế nhập khẩu vào EU hiện tại đang ở mức khá cao, khoảng 14%.
Bên cạnh đó, khoảng 840 dòng thuế suất cơ sở, chiếm 50% số dòng thuế đối với sản phẩm thủy sản hiện đang mức từ chủ yếu 6%-22% sẽ giảm về 0% khi Hiệp định có hiệu lực; 50% số dòng thuế cơ sở còn lại từ 5,5-26% sẽ về 0% sau từ 3-7 năm. Riêng sản phẩm cá ngừ đóng hộp và surimi, EU dành cho Việt Nam hạn ngạch thuế quan lần lượt là 11.500 tấn và 500 tấn.
Còn đối với VJEPA sẽ có 64/330 dòng thuế về ngay 0%. Còn 8 dòng thuế có lộ trình 3 năm từ mức thuế MFN 3,5% - 7,2% (chiếm 8% xuất khẩu thủy sản bao gồm động vật thân mềm, cá đông lạnh); 96 dòng thuỷ sản giảm theo các lộ trình khác nhau từ 5 -10 năm; 59 dòng thuế thủy sản áp dụng hạn ngạch nhập khẩu.
TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện nghiên cứu Chiến lược và Cạnh tranh cho rằng, năm 2019 sau khi hoàn thành lộ trình cắt giảm thuế, cơ hội sẽ rộng mở cho DN tận dụng tốt hơn ưu đãi thuế 0% đối với tất cả các dòng sản phẩm thủy sản. Để tận dụng được các cơ hội mà các FTA sẽ mang lại, các DN thủy sản cần nắm vững cam kết của Việt Nam, không chỉ lĩnh vực trực tiếp liên quan đến DN mình.
Đồng thời, cần tăng cường hợp tác giữa các DN trong và ngoài nước, chú trọng liên kết chuỗi để nâng cao năng suất, chất lượng, kiểm soát tốt ATVSTP; Nâng cao sức cạnh tranh của DN và sản phẩm xuất khẩu, đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng, kỹ thuật, nắm bắt thông tin quy định và rào cản thị trường để kịp thời ứng phó và đáp ứng.
“Hiểu, áp dụng linh hoạt và trung thực quy tắc xuất xứ của các hiệp định FTA, chú ý hàng hóa phải đáp ứng quy tắc xuất xứ được quy định riêng cho mỗi FTA”. Tìm kiếm và phát triển nguồn nguyên liệu trong nước, tại các đối tác FTA để tận dụng tối đa ưu đãi về thuế quan. Đặc biệt chú trọng thực hiện và đáp ứng các quy định, tiêu chuẩn về lao động và môi trường, các vấn đề liên quan đến phát triển bền vững... thì DN sẽ nắm chắc phần thắng trong tay” – TS. Thành nhấn mạnh.