Cá tra - kỳ vọng tăng trưởng mạnh
3 đối tượng thủy sản nuôi chủ lực |
Mới đây, CTCP Nam Việt (Navico) đã triển khai dự án nuôi trồng thủy sản công nghệ cao Nam Việt Bình Phú (huyện Châu Phú, tỉnh An Giang), được coi là một trong những dự án nuôi cá tra lớn nhất cả nước từ trước đến nay. Dự án được phát triển trên diện tích 600 ha, và có tổng vốn đầu tư 4 nghìn tỷ đồng (171,9 triệu USD).
Trong năm nay, cá tra là một trong những ngành được hưởng lợi nhiều nhất |
Trong đó, một phần diện tích của dự án sẽ được dành cho cá tra giống chất lượng cao, với công suất hàng năm là 360 triệu con cho thị trường. Ngoài ra, một diện tích khác sẽ sử dụng các ứng dụng công nghệ cao để nuôi cá tra thương mại và công suất hàng năm đạt 200.000 tấn cho chế biến xuất khẩu.
Đại diện Navico cho biết, một trong những mục tiêu của dự án là nhằm hoàn thành chuỗi giá trị bền vững. Công ty sẽ có nguồn cung riêng để đáp ứng nhu cầu chế biến xuất khẩu và cải thiện việc sản xuất cá giống. Thực tế, thời gian qua ngành cá tra trong nước đã bị thiếu hụt cá giống, dẫn đến thiếu nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu.
Trong 3 năm qua, việc thiếu nguyên liệu đầu vào đã làm tăng giá cá tra lên 66%. Trong năm 2019, tổng giá trị xuất khẩu của công ty dự kiến sẽ tăng gấp đôi từ 150 triệu đến 300 triệu USD, bao gồm 150 triệu USD do dự án Bình Phú đóng góp khi đi vào hoạt động.
Navico hy vọng dự án mới này sẽ cho phép họ giảm chi phí sản xuất và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường. Navico cũng chú trọng đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu, tập trung vào phân khúc sản phẩm chất lượng cao. Công ty tự tin vào khả năng cung cấp nhiều sản phẩm hơn sang nền kinh tế lớn thứ hai thế giới nhờ vào sự hoạt động trở lại của Nhà máy Thái Bình Dương.
Không riêng gì Navico, thời gian qua, nhiều “ông lớn” trong ngành cá tra cũng đã mạnh tay đầu tư nâng cao năng lực nuôi trồng và chế biến cá tra. Cụ thể, dự kiến trong năm nay, Công ty Vĩnh Hoàn sẽ phát triển thêm vùng nuôi mới tại Tân Hưng (Long An) với diện tích 220 ha, lượng cá nguyên liệu tự sản xuất ước tính tăng 40%. Bên cạnh đó, nhà máy Thanh Bình cũng đã vận hành với công suất 140 - 160 tấn nguyên liệu/ngày, tăng 30 tấn nguyên liệu/ngày so với cuối tháng 6/2018 và có kế hoạch nâng công suất thêm 100 tấn nguyên liệu/ngày trong năm 2019.
Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu cá tra lớn nhất thế giới, tập trung chủ yếu tại thị trường Mỹ và Trung Quốc. Trong năm 2018, kim ngạch xuất khẩu đạt con số ấn tượng 2,1 tỷ USD, tăng 22% so với năm trước.
Ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký VASEP cho rằng, đạt được mức tăng trưởng cao như vậy là nhờ giá cá tra tăng và đẩy mạnh các sản phẩm giá trị gia tăng cao. Tuy nhiên, năm 2018, sản lượng cá tra không đủ để đáp ứng nhu cầu thị trường dẫn đến giá nguyên liệu leo dốc, kéo theo giá xuất khẩu tăng.
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư vào sản phẩm cá tra chế biến sâu, đẩy giá và giá trị xuất khẩu cá tra tăng lên. Tại thị trường Trung Quốc, lượng sản phẩm cá tra chế biến sâu thâm nhập vào các siêu thị, nhà hàng, chuỗi thức ăn nhanh đang tăng mạnh. Dự báo, kim ngạch xuất khẩu cá tra có thể đạt 2,2 tỷ USD trong năm 2019.
Một số chuyên gia cho rằng, trong năm nay, cá tra là một trong những ngành được hưởng lợi nhiều nhất nhờ nhu cầu gia tăng tại Trung Quốc và các rào cản thương mại tại Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam được nới lỏng. Thêm vào đó, với việc căng thẳng thương mại Mỹ - Trung còn kéo dài, Việt Nam hoàn toàn có thể tăng thị phần xuất khẩu cá tra vào Mỹ, thay thế cho cá rô phi Trung Quốc hiện đang chiếm 40% tổng sản lượng cá nhập khẩu của Mỹ.
Ngoài ra, khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - châu Âu (EVFTA) được ký kết, thuế nhập khẩu cá tra vào Liên minh châu Âu (EU) sẽ giảm từ mức 5,5% hiện tại về 0% trong 3 năm với cá tra thô (mã HS 03) và từ mức 7% về 0% trong 7 năm với cá tra chế biến.... Tất cả sẽ tạo nên lợi thế cho ngành cá tra đạt kỳ vọng trong năm 2019.
Tuy nhiên,VASEP cũng đưa ra cảnh báo về tình trạng giá cá tra cao, dẫn đến nhiều e ngại về “làn sóng” đầu tư vào sản phẩm này một cách ồ ạt, phá vỡ quy hoạch, dẫn tới thừa lượng cung trong năm 2019. Song có thể tình trạng dư thừa sẽ không kéo dài như những năm trước, bởi thị trường có nhu cầu ổn định và khó tái diễn việc vay vốn để đầu tư, mở rộng nuôi trồng cá tra tràn lan.