Điêu đứng với cát xây dựng

	Gạch không nung: Người sử dụng vẫn thiếu tự tin
	Doanh nghiệp gạch ốp lát: Đang có sự phân hoá mạnh

“Cháy” cát xây dựng

Mấy ngày nay, ông Nguyễn Viết Phúc trú quận Ngũ Hành Sơn (TP. Đà Nẵng) như đang ngồi trên lửa. Bởi, ông Phúc đang xây ngôi nhà 2 tầng, nhưng giá cát xây dựng liên tục leo thang. Ông Phúc cho biết, cách đây khoảng 1 tháng giá cát xây dựng chỉ khoảng 150 - 170 nghìn đồng/m3. Thế nhưng, đến nay đã nhảy vọt lên đến 250 nghìn đồng/m3, thậm chí đối với loại cát dùng để trát tường lên đến 270 nghìn đồng/m3.

Giá cát trên thị trường đang tăng cao

Điều đáng nói, mặc dù giá tăng cao như vậy nhưng trên thị trường loại vật liệu này rất khan hiếm. Phải báo trước cho chủ đại lý, rồi chờ đợi cả mấy ngày mới lấy được mấy m3 cát. Với đà này thì chắc chắn chi phí xây nhà của ông sẽ vượt dự kiến. Tuy đắt đỏ, khan hiếm nhưng ông Phúc cũng như nhiều người đang xây nhà khác đều phải chấp nhận bỏ tiền ra mua.

Tương tự, ông Lê Văn Tuyến, Giám đốc một công ty xây dựng tư nhân ở Đà Nẵng cho biết, các công trình do công ty thi công đang gặp phải khó khăn do thiếu cát. Nhiều công trình đứng trước nguy cơ bị chậm tiến độ. Do đã hợp đồng tiến độ với khách hàng, nên dù giá cát tăng cao nhưng cũng phải mua.

Tiếp tục tìm hiểu về thị trường cát, chúng tôi đã đến khu vực phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ-nơi có nhiều đại lý vật liệu xây dựng để tìm hiểu. Khi hỏi mua cát xây dựng nhiều chủ đại lý đã lắc đầu thông báo hết hàng. Bà Nguyễn Thị Sang, chủ một đại lý vật liệu xây dựng ở đây cho biết, thời gian gần đây giá cát xây dựng trên thị trường liên tục tăng cao. Rất nhiều khách hàng gọi điện đặt hàng, nhưng đều không đáp ứng được.

Bà Sang cho biết thêm, lâu nay thường lấy cát từ Quảng Nam về rồi bán lại, nhưng gần đây nguồn cung trong đó đang rất khan hiếm. Để giữ mối làm ăn, đại lý này đang phải bán cầm chừng số cát dự trữ. Tương tự, như tại TP. Đà Nẵng nhiều nơi trên địa bàn tỉnh Quảng Nam cũng đang rơi vào tình trạng “cháy” cát xây dựng. Giá cát xây dựng trong vài tuần gần đây đã tăng lên gấp đôi. Mặc dù, ở địa phương có rất nhiều mỏ cát phục vụ cho xây dựng...

Liệu có tình trạng găm hàng?

Việc thiếu cát xây dựng, để rồi giá tăng cao chóng mặt trên thị trường như hiện nay là điều ít khi xảy ra trên địa bàn TP. Đà Nẵng hay Quảng Nam. Bởi, đây là những địa phương có nguồn tài nguyên vật liệu xây dựng cát, sỏi khá dồi dào. Nhiều người đặt câu hỏi, liệu có hay không tình trạng một số đối tượng đã lợi dụng chủ trương “siết” việc khai thác cát của các cơ quan chức năng, rồi găm hàng đầu cơ trục lợi, đẩy giá lên cao chót vót.

Trên thực tế, thời gian gần đây thực hiện chủ trương tăng cường công tác quản lý về khai thác cát, ngăn chặn vấn nạn khai thác cát trái phép các cơ quan chức năng ở TP. Đà Nẵng, đặc biệt là Quảng Nam đã thực hiện nhiều biện pháp “mạnh tay”. Tại Quảng Nam, những thuyền chở cát có gắn thiết bị bơm hút sẽ không được phép hoạt động tại Quảng Nam.

Theo đại diện UBND thị xã Điện Bàn, lực lượng chức năng ở địa phương đang tích cực tháo dỡ dụng cụ, thiết bị máy móc hút cát gắn trên ghe thuyền. Chỉ đạo UBND các xã, phường thu hồi hợp đồng thuê đất không đúng quy định; đình chỉ hoạt động của các bến bãi không phù hợp quy hoạch, xung đột giao thông, gây ô nhiêm môi trường.

Trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam cũng đã có văn bản số 886/STNMT-KS, yêu cầu các doanh nghiệp khai thác cát thực hiện nghiêm chỉ đạo của chủ tịch UBND tỉnh về việc lắp đặt hệ thống, thiết bị khai thác cát, sỏi theo đúng phạm vi được cấp phép để khai thác và chuyển lên các phương tiện vận chuyển.

Ông Đinh Văn Thu, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, chỉ đạo của tỉnh đưa ra nhằm lập lại trật tự, đưa hoạt động khai thác cát trên sông và buôn bán cát vào khuôn khổ để quản lý.

Có thể khẳng định, nguồn cung cát xây dựng ở Đà Nẵng hay Quảng Nam đang giảm sút do vấn nạn “cát tặc” và hiện đang được cơ quan chức năng xử lý nghiêm. Tuy nhiên, dư luận đặt câu hỏi liệu đây có phải là nguyên nhân chính khiến giá cát tăng chóng mặt như trong thời gian qua. Có hay không việc một số đối tượng trục lợi, găm hàng để đẩy giá lên cao?

Khi đem những thắc mắc này, hỏi một lái xe chuyên chở vật liệu xây dựng ở quận Sơn Trà (TP. Đà Nẵng, tôi nhận được câu trả lời: “Họ đang găm hàng đấy anh ạ!”. Thời điểm này, khi biết nhu cầu trên thị trường tăng cao, trong khi nguồn cung đang giảm sút, nên một số chủ bãi chưa vội vàng đưa cát ra thị trường nhiều. Bởi, theo dự báo giá cát có thể sẽ còn tăng cao trong thời gian tới.

Theo thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tổng tài nguyên cát trên cả nước ước tính chỉ còn khoảng hơn 2 tỷ m3. Năm 2016, nhu cầu cát cho xây dựng khoảng 131 - 140 triệu m3, nhu cầu cát xây dựng trong những năm tiếp theo sẽ còn tăng cao... Bởi vậy, trước việc giới đầu nậu tung “chiêu” ghim hàng, đẩy giá lên cao, người tiêu dùng đang rất mong các cơ quan chức năng sớm có biện pháp can thiệp.

Trước mắt, cần ngăn chặn xử lý nghiêm tình trạng đầu cơ, tích trữ, ép giá và nâng giá trái quy định, đồng thời có giải pháp tăng nguồn cung, đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Về lâu dài, có kế hoạch sử dụng các loại vật liệu khác để thay thế cát tự nhiên, theo quyết định số 452/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về đề án đẩy mạnh xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện hóa chất, phân bón làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng, sử dụng trong công trình xây dựng.