Doanh nghiệp sẽ phát hành trái phiếu quốc tế

	Phát hành trái phiếu doanh nghiệp: Lợi cả ngân hàng và doanh nghiệp
	Phát hành trái phiếu doanh nghiệp để tránh phụ thuộc ngân hàng
	Chính phủ sẽ cân nhắc kỹ, bảo đảm phát hành trái phiếu quốc tế có lợi nhất

Nhu cầu vốn đầu tư dài hạn của DN ngày càng tăng, gây sức ép lên hệ thống NH khi vốn tín dụng vẫn là nguồn đầu tư chính cho nền kinh tế. Mới đây Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã đề nghị Ủy ban Chứng khoán thực hiện tốt hơn nữa các giải pháp đồng bộ, nhằm thu hút sự tham gia sâu rộng của các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam; đồng thời cùng với các bộ, ngành xây dựng cơ chế hoạt động của các quỹ đầu tư mạo hiểm để hỗ trợ cho phong trào khởi nghiệp ở trong nước, quan tâm phát triển thị trường trái phiếu DN (TPDN), tích cực chuẩn bị để vận hành thị trường chứng khoán phái sinh… Vì thế TPDN được kỳ vọng sẽ có bước phát triển mạnh trong thời gian tới.

Ảnh minh họa

Trước năm 2008, các đợt phát hành trái phiếu tập trung vào các DN lớn phát hành trong nước. Hầu hết các trái phiếu có thời hạn trên 5 năm được các DN có tên tuổi phát hành như: EVN, Lilama, Vinaconex... Năm 2014, vốn hóa thị trường trái phiếu đạt 38 tỷ USD; năm 2015 dù chưa có con số thống kê chính thức nhưng các chuyên gia cho rằng sự thay đổi là không đáng kể. Và so với con số vốn hóa thị trường trái phiếu của Thái Lan là 282 tỷ USD, Philippine là 102 tỷ USD… thì lượng TPDN của chúng ta còn khá khiêm tốn.

Bà Nguyễn Thị Hoàng Lan - Phó Tổng Giám đốc phụ trách, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cho rằng nhu cầu huy động vốn của các DN theo hình thức phát hành trái phiếu là cấp thiết. Ở các nước có nền kinh tế càng phát triển, thì nhu cầu giao dịch TPDN càng mạnh mẽ. Nhà đầu tư luôn mong muốn tìm kênh đầu tư ổn định, có tính rủi ro thấp để đa dạng hóa danh mục đầu tư.

TPDN Việt Nam mới đạt quy mô 2,5% GDP, thấp hơn rất nhiều so với mức bình quân khu vực ASEAN+3 là 21,7% GDP. Do đó tiềm năng cho TPDN còn rất nhiều, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng hội nhập sâu rộng…

Phân tích của các chuyên gia gần đây cho rằng, các DN không chỉ phát hành trái phiếu trong nước mà còn có thể phát hành trái phiếu quốc tế. Trên thị trường phát hành TPDN quốc tế, tổ chức phát hành thực hiện chào bán ra công chúng và chào bán riêng lẻ dưới nhiều hình thức như: DN thuê một hoặc vài nhà đầu tư lớn làm dịch vụ bảo lãnh phát hành (underwriting).

Họ sẽ bao tiêu toàn bộ số TPDN phát hành với mức lợi suất tối thiểu nhất định, sau đó bán lại toàn bộ hoặc phần lớn trái phiếu cho các nhà đầu tư khác (là khách hàng của họ).

“Để giảm chi phí lãi suất, DN có thể tiến hành nghiệp vụ gia cố tín nhiệm bằng cách mua bảo hiểm cho trái phiếu của mình phát hành hoặc thuê một tổ chức tài chính uy tín đứng ra bảo đảm. Một phương pháp phổ biến khác là thế chấp dư thừa, nghĩa là thế chấp hoặc cầm cố một lượng tài sản có giá trị lớn hơn nhiều so với số trái phiếu được phát hành” - một chuyên gia tài chính gợi ý.

Với chủ trương hỗ trợ tích cực cho DN của Chính phủ, cộng sự mở cửa của nền kinh tế, cơ hội phát hành TPDN cho nhà đầu tư ngoại được nhiều DN Việt quan tâm. Song các chuyên gia cho rằng trước hết chúng ta phải có được một số yếu tố then chốt để ra TPDN phát hành ra thị trường quốc tế thành công.

Đó là, cần có thị trường trái phiếu Chính phủ với đầy đủ chức năng. Ở đó, trái phiếu Chính phủ được sử dụng như giá tham chiếu cơ bản cho tổ chức phát hành và đầu tư trong nước. Tiếp đến chúng ta cần có thị trường tài chính đa dạng, năng động, có thanh khoản cao, qua đó khuyến khích các nhà đầu tư tham gia vào quá trình phát hành trái phiếu.

Đồng thời, phải có cơ sở hạ tầng phát triển để có thể thực hiện công bố thông tin, đặt giá năng động, tạo thanh toán hiệu quả. Đa dạng hóa nhà đầu tư gồm NH, công ty quản lý quỹ, công ty bảo hiểm, nhà đầu tư tư nhân... Và quan trọng nhất, cơ hội cho thị trường TPDN là hành lang pháp lý, môi trường đầu tư được “quốc tế hóa”.

Ví dụ, Việt Nam đã ký 8 FTA với các đối tác kinh tế lớn như EU, Hàn Quốc, Liên minh hải quan Nga - Belarus - Kazakhstan, Việt Nam… Hay việc thành lập Cộng đồng kinh tế ASEAN 2015-AEC (một thị trường duy nhất...). Và từ năm 2014, Moodys đã nâng xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam từ B2 lên B1 đã tạo sức hấp dẫn, giảm chi phí phát hành trái phiếu quốc tế. Bên cạnh đó, những năm gần đây tăng trưởng kinh tế ổn định hơn, lạm phát được kiểm soát cũng hỗ trợ cho các DN phát hành trái phiếu thành công…