Dự án treo - tiến thoái lưỡng nan

Hàng loạt dự án treo tại TP. Đà Nẵng và Quảng Nam đã và đang gây bức xúc trong dư luận. Trong bối cảnh quỹ đất tại các địa phương ngày càng thu hẹp, nhưng việc thu hồi các dự án treo lại đang gặp rất nhiều khó khăn. Mặc dù, theo quy định Luật Đất đai mới, dự án chậm tiến độ 24 tháng thì thực hiện các biện pháp thu hồi.

Trước vấn nạn dự án treo, chính quyền hai địa phương đã có nhiều văn bản gửi các chủ đầu tư “đánh trống bỏ dùi”, triển khai dự án hoặc trả lại đất cho địa phương.

Việc thu hồi dự án không dễ thực hiện

Tại TP. Đà Nẵng, trong những năm qua thành phố đã cấp phép cho 52 dự án đầu tư ven biển với tổng vốn đăng ký 58 nghìn tỷ đồng. Trong đó có 14 dự án thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) với tổng vốn đầu tư đăng ký 22 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện chỉ có 20 dự án đi vào hoạt động, số còn lại vì nhiều lý do khác nhau vẫn chưa triển khai thực hiện.

Rất nhiều dự án treo được “chỉ mặt gọi tên”, nhưng đến nay chính quyền cũng mới có công văn yêu cầu thu hồi 3 dự án gồm: Dự án Trường dạy nghề lướt ván; dự án Đầu tư Giải trí Đệ Nhất - International Food & Franchise Ltd. và dự án Công viên dịch vụ, giải trí thể thao Huy Khánh. Hiện tại, mới chỉ thu hồi được một dự án Trường dạy nghề lướt ván.

Ngoài ra, đối với nhiều dự án ở khu vực trung tâm như, Viễn Đông Meridian, cao ốc Vũ Châu Long… đều được xem là “điểm nóng” thu hồi với nhiều tối hậu thư của UBND TP. Đà Nẵng cho chủ đầu tư. Ngoài ra, còn có thể kể đến dự án Khu Công nghệ thông tin tập trung (thung lũng Silicon) sau nhiều lần được gia hạn cũng như chỉ đạo “phải thu hồi”, nhưng vẫn không có chuyển biến.

Mới đây, tại kỳ họp lần thứ 15 HĐND TP. Đà Nẵng, ông Mai Đức Lộc, Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP. Đà Nẵng cho rằng, danh sách dự án treo và dự án chậm triển khai chưa được thành phố rà soát và công bố kịp thời cho cử tri.

Trong khi, Đà Nẵng đang ì ạch với việc thu hồi những dự án “xí phần”, ở địa phương lân cận là Quảng Nam cũng đang loay hoay thu hồi các dự án treo.

Thực tế, trong số rất nhiều dự án treo ở địa phương, đặc biệt ở khu vực ven biển từ Điện Bàn vào đến Hội An đang có rất nhiều dự án đang “dậm chân”. Thế nhưng, đến nay Quảng Nam cũng mới chỉ thu hồi được rất ít dự án. Trong đó, có dự án của chủ đầu tư là CTCP First Quality Management, CTCP Hạ tầng - dịch vụ truyền thông Logi 3 và Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng viễn thông T.I.D.I…

Thậm chí, để ngăn chặn những nhà đầu tư “đánh trống bỏ dùi”, Quảng Nam đã thực hiện giải pháp ký quỹ đầu tư, theo đó mỗi dự án đăng ký nghiên cứu đầu tư phải ký quỹ 500 triệu đồng. Tuy nhiên, hiệu quả của giải pháp này mang lại cũng không cao. Bởi, so với con số hàng chục tỷ, thậm chí hàng trăm tỷ đồng khi đầu tư vào các dự án, số tiền được xem là “đặt cọc” này không thấm vào đâu, nhiều chủ đầu tư sẵn sàng chấp nhận mất, hoặc cố tình dây dưa.

Có thể nói, dự án treo là hệ lụy của tình trạng cấp phép ồ ạt, không thẩm định kỹ dẫn đến không khả thi, khi triển khai thực hiện. Trong khi, chính quyền nóng lòng thu hồi lại đất, nhưng các nhà đầu tư lại cứ đủng đỉnh. Bởi, họ biết có nhiều ràng buộc cả trên mặt pháp lý, lẫn những khó khăn trong thực tế khi chính quyền muốn thu hồi lại diện tích đất đã lỡ cấp.

Thực tế, khi chủ đầu tư đã chuyển tiền sử dụng đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, xây dựng một vài hạng mục của dự án… chính quyền khó có thể thu hồi được trong ngày một ngày hai. Chưa kể đến chuyện nếu lấy được dự án treo, việc xử lý hậu quả cũng không phải là vấn đề dễ dàng. Bởi, nếu thu hồi giao lại cho nhà đầu tư mới, việc định giá, chuyển giao cơ sở vật chất gặp không ít khó khăn, khi chủ đầu tư mới không muốn thừa kế khối tài sản đã bị bỏ hoang trong một thời gian…

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành và 7 tỉnh, thành, trong đó có Quảng Nam và TP. Đà Nẵng, những nơi để xảy ra tình trạng dự án ven biển nổi cộm, địa phương nào đã cấp phải thu hồi giấy phép. Đối với các dự án không, hoặc chậm triển khai, giao cho các địa phương kiểm tra, rà soát, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư, thu hồi đất theo đúng quy định… Hy vọng với sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, TP. Đà Nẵng lẫn Quảng Nam sẽ quyết liệt hơn, trong việc thu hồi dự án không triển khai, bàn giao đất cho chủ đầu thật sự có năng lực, tâm huyết.