Không biết bao nhiêu xe là đủ

	Mai Linh trên con đường trở lại vị trí dẫn đầu về kinh doanh vận tải Taxi
	SHB: 1.000 tỷ đồng cho DNNVV mua xe ô tô kinh doanh vận tải
	Tổ chức kiểm định xe cơ giới không được kinh doanh vận tải ô tô

Dự thảo nghị định về điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô đang hạn chế thị trường và hạn chế quyền sở hữu, quyền định đoạt tài sản của chủ xe.

Góp ý dự thảo nghị định thay thế nghị định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, nếu quy định “Phương tiện phải bảo đảm số lượng, chất lượng phù hợp với hình thức kinh doanh, theo phương án kinh doanh của đơn vị” là chưa hợp lý.

Bởi “đủ số lượng phương tiện theo phương án kinh doanh của đơn vị” là yêu cầu rất mơ hồ, có nguy cơ cao tạo ra cơ hội nhũng nhiễu từ các cơ quan, cán bộ thực thi. Không rõ thế nào được cho là “đủ số lượng phương tiện theo phương án kinh doanh”? Phương án kinh doanh được tính tại thời điểm nào (tại thời điểm cấp phép hay trong quá trình hoạt động)? Thế nào được xem là “đủ”?

Theo dự thảo nghị định: “phương tiện phải thuộc quyền sở hữu của đơn vị kinh doanh vận tải hoặc quyền sử dụng hợp pháp theo hợp đồng thuê phương tiện của đơn vị kinh doanh vận tải với tổ chức cho thuê tài chính hoặc tổ chức, cá nhân có chức năng cho thuê tài sản theo quy định của pháp luật”.

Ảnh minh họa

VCCI phân tích rằng: Quy định này đồng nghĩa với việc đơn vị kinh doanh vận tải không được quyền thuê phương tiện của các tổ chức, cá nhân không phải là tổ chức cho thuê tài chính hoặc không có chức năng cho thuê tài sản? Theo quy định hiện hành, ngoại trừ trường hợp tổ chức cho thuê tài chính phải được cấp phép theo quy định của pháp luật để thực hiện hoạt động này, các chủ thể khác thực hiện cho thuê phương tiện vận tải kể cả có đăng ký kinh doanh cũng không có ghi nhận nào cụ thể về “chức năng cho thuê tài sản” trong đăng ký kinh doanh (phù hợp với quy định của Luật DN 2014, theo đó giấy đăng ký kinh doanh không ghi nhận ngành nghề kinh doanh của chủ thể kinh doanh).

Như vậy, quy định giới hạn các chủ thể được phép cho đơn vị kinh doanh vận tải thuê phương tiện ngoài hệ quả hạn chế thị trường thuê xe của đơn vị kinh doanh vận tải còn dẫn tới việc hạn chế quyền hợp pháp của chủ sở hữu tài sản (chủ sở hữu phương tiện vận tải bất kỳ) trong việc cho các đơn vị kinh doanh vận tải thuê tài sản; và do đó mâu thuẫn với quy định của pháp luật dân sự là giao dịch cho thuê phương tiện giữa chủ sở hữu phương tiện với DN vận tải là giao dịch hợp pháp được pháp luật dân sự ghi nhận.

Cả hai hệ quả này là vấn đề rất lớn về mặt thị trường cạnh tranh và quyền sở hữu. Việc hạn chế thị trường và hạn chế quyền sở hữu cần hết sức thận trọng, đòi hỏi những giải trình rõ ràng và có căn cứ về mục tiêu chính sách của quy định. Nếu chỉ là mục tiêu bảo đảm quyền sử dụng hợp pháp phương tiện vận tải của đơn vị kinh doanh vận tải thì không đủ để giải thích cho một quy định can thiệp vào quyền tài sản, quyền thị trường cơ bản như thế này.

Luật Giao thông đường bộ 2008 cũng không đặt ra điều kiện về sở hữu của DN kinh doanh vận tải đối với các phương tiện.

Dự thảo quy định người điều hành vận tải phải có thời gian công tác liên tục tại đơn vị vận tải từ 1 năm trở lên là không phù hợp, là cản trở những người có năng lực nhưng chưa đủ thời gian làm việc tại đơn vị tham gia vào hoạt động điều hành vận tải ô tô, theo VCCI.

Vì quan trọng là năng lực thực hiện công việc, không phải là thời gian công tác tại đơn vị liên quan. Để quy định thế này là can thiệp bất hợp lý vào quyền tự quyết của DN (khi DN thấy rằng người đó có đủ năng lực làm việc và muốn được sử dụng dù người đó có kinh nghiệm ở những đơn vị khác, hoặc ở chính đơn vị này dù thời gian làm việc chưa đủ 1 năm liên tục hoặc chưa có kinh nghiệm gì liên quan).

Theo dự thảo: không được sử dụng xe có phù hiệu “XE NỘI BỘ” để kinh doanh vận tải hoặc cho thuê để vận chuyển người hoặc hàng hóa. Quy định trên có thể hiểu là nhằm kiểm soát hoạt động kinh doanh vận tải trá hình, tuy nhiên cách thức quản lý lại chưa phù hợp. Cần phải kiểm soát đối với chủ thể sử dụng xe ô tô (có thể có được thông qua mua bán/thuê của chủ thể khác), nếu sử dụng ô tô để kinh doanh vận tải - sẽ phải đáp ứng các điều kiện kinh doanh về vận tải ô tô, sử dụng ô tô để vận tải nội bộ sẽ phải tuân thủ các quy định đối với hình thức vận tải này.