Phụ nữ tham gia vay vốn cần được đào tạo về tài chính vi mô
Chi nhánh tổ chức tài chính vi mô không được “quản” quá 3 phòng giao dịch | |
Tài chính vi mô khởi sắc | |
Quy định về trình tự, thủ tục chấp thuận những thay đổi của tổ chức tài chính vi mô |
Hội thảo là cơ hội để trao đổi kiến thức, kinh nghiệm dành cho các nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học và người làm thực tế trong lĩnh vực tài chính vi mô.
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Kim Anh cho biết, theo số liệu thống kê trong những năm gần đây, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo mới đã giảm từ mức 9,88% năm 2015 xuống còn 6,7% năm 2017, đi cùng với sự gia tăng thu nhập mạnh mẽ đối với các hộ gia đình ở mọi mức thu nhập.
Đóng góp vào thành tựu chung của đất nước là những nỗ lực của toàn ngành Ngân hàng, trong đó có hoạt động tài chính vi mô. Hoạt động tài chính vi mô tại Việt Nam được biết đến là một bộ phận cấu thành quan trọng của hệ thống tài chính và là một trong những công cụ xóa đói, giảm nghèo hữu hiệu. Khách hàng chủ yếu của tài chính vi mô là nhóm dân số có thu nhập thấp, nhóm người yếu thế, dễ bị tổn thương trong xã hội, đặc biệt là phụ nữ.
“Thực tiễn cho thấy với điều kiện vay vốn đơn giản, không cần tài sản thế chấp, cấp và nhận vốn ngay tại nơi người dân sinh sống, tài chính vi mô được xem như một ‘đòn bẩy’ hữu hiệu nhằm tăng cường sự tự tin của phụ nữ, thúc đẩy họ tham gia vào các hoạt động sản xuất kinh doanh, tăng thu nhập và thoát nghèo, từ đó khẳng định vai trò và vị thế của họ trong gia đình và xã hội”, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Phó Thống đốc cũng chỉ ra một số hạn chế còn tồn tại trong hoạt động tài chính vi mô tại Việt Nam như hoạt động khá manh mún, sản phẩm, dịch vụ chưa đa dạng, các chỉ số bền vững hoạt động và tài chính của các tổ chức tài chính vi mô chưa cao, đặc biệt khuôn khổ pháp lý vẫn còn chưa toàn diện, thống nhất...
Bên cạnh đó, công tác tư vấn, hỗ trợ, giáo dục về quản lý tài chính cho khách hàng tài chính vi mô nói chung và cho phụ nữ trong hộ gia đình nói riêng vẫn còn khiêm tốn. Những hạn chế này sẽ tác động không tốt tới cơ hội phát triển kinh tế lâu dài của hộ gia đình; trong đó có những người phụ nữ.
Trao đổi về quan điểm của cơ quan quản lý đối với vấn đề phát triển hoạt động tài chính cho người nghèo trong bối cảnh phát triển tài chính toàn diện, ThS. Phạm Xuân Hòe – Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước) khẳng định, cho vay vốn không chỉ là cung cấp nguồn vốn cho người nghèo mà còn cần đưa ra định hướng, tư vấn phương án sản xuất, kinh doanh cho họ. “Chúng ta không những đưa cho người nghèo cần câu, dạy họ câu mà câu được cá rồi còn cần dạy họ bán được cá”, ông Hòe nói.
Nhận định về vai trò của giáo dục tài chính trong tài chính vi mô, ThS. Trần Thanh Long – Giám đốc Trung tâm Đào tạo Bồi dưỡng Phân viện Phú Yên (Học viện Ngân hàng) cho hay, giáo dục tài chính sẽ giúp các cá nhân, hộ gia đình biết cách tự bảo vệ mình, biết phát hiện và thông báo cho cơ quan quản lý những sai phạm của các tổ chức trung gian tài chính. Điều này sẽ hỗ trợ hoạt động giám sát được dễ dàng hơn, giảm nhẹ nguồn lực của Nhà nước vào việc giám sát, kiểm tra và xử lý sai phạm.
Lý giải tại sao tài chính vi mô nên hướng đến đối tượng là phụ nữ, ông Long phân tích vì thực tế cho thấy phần đông phụ nữ vẫn kiếm ít tiền hơn nam giới, thậm chí mất tự do hoặc phụ thuộc về tài chính. Hiện nay phần lớn khách hàng của tài chính vi mô tại Việt Nam cũng đều là phụ nữ. Vì vậy, những kiến thức về giáo dục tài chính không chỉ giúp phụ nữ biết cách tạo ra tiền, tích lũy tiền mà còn là kiến thức tạo ra sự tự tin và độc lập về tài chính.
Tại Việt Nam hiện nay, các chương trình giáo dục tài chính đã được triển khai, tuy nhiên ông Long đánh giá, nhiều chương trình chưa hướng đúng đến nhu cầu của đối tượng khách hàng cần vay vốn mà mới chỉ dừng lại ở việc cung cấp các kiến thức cơ bản và giới thiệu sản phẩm của tổ chức, ngân hàng... Về nội dung, đa phần vẫn tập trung ở những kiến thức rất cơ bản về tài chính cá nhân, chưa đào tạo sâu về các kiến thức kỹ năng lập kế hoạch kinh doanh. Một số chương trình đào tạo được thiết kế chưa thật sự phù hợp với đối tượng (đặc biệt là phụ nữ nông thôn), khó tiếp thu và ứng dụng trong thực tế.
Ông Long đề xuất, để sử dụng các khoản vay hiệu quả, đối tượng phụ nữ tham gia vay vốn cần được đào tạo về tài chính vi mô trước khi vay. Mặt khác, cần xây dựng một đội ngũ giảng viên nguồn và các tuyến đào tạo phù hợp về tài chính vi mô cũng như những tài liệu đào tạo phù hợp với từng đối tượng khách hàng vay vốn. Hơn nữa, một chiến lược đào tạo giáo dục tài chính cá nhân dài hạn là điều rất cần thiết.