Quét sạch hàng giả từ hộ kinh doanh

	Xử lý hàng giả hàng nhái: Ngắt ngọn mà chưa dọn gốc
	Suy yếu vì gian lận thương mại

Lần đầu tiên một nhóm các DN sản xuất hàng tiêu dùng Nhật Bản đã xuống từng hộ kinh doanh tại chợ Đồng Xuân để thực hiện công tác phối hợp tuyên truyền chống hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (SHTT). Đây cũng là lần đầu tiên công tác chống hàng giả được tổ chức dưới sự phối hợp của 3 bên là Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương), đơn vị quản lý chợ Đồng Xuân và các DN chủ thể quyền Nhật Bản, với kỳ vọng hàng giả sẽ được “quét sạch tận gốc”.

Hàng giả tràn lan khiến DN lo ngại khi cân nhắc đầu tư vào thị trường Việt Nam

Đó cũng là điều được các bên cùng nhấn mạnh và cam kết thực thi tại “Hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật về chống hàng giả, thực thi quyền sở hữu trí tuệ”, do Cục Quản lý thị trường và Tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO) phối hợp tổ chức mới đây.

Tiểu thương cũng muốn bán hàng thật

Ông Atsusuke Kawada, Trưởng đại diện JETRO tại Hà Nội cho hay, cơ quan này muốn đẩy mạnh công tác chống hàng giả trong thời gian tới bởi DN Nhật Bản hết sức quan tâm đến việc bảo vệ thích đáng quyền SHTT như bản quyền, ý tưởng công nghiệp, thương hiệu… Đây là những tài sản được coi là sinh mệnh của DN.

“Hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng xuất hiện ngoài thị trường sẽ làm ảnh hưởng xấu đến sản phẩm thật và hình ảnh của DN, dẫn đến những lo ngại khi cân nhắc đầu tư vào Việt Nam của các DN Nhật Bản”, ông Kawada nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Thanh Lam, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường khẳng định, các cơ quan chức năng từ bộ, ngành tới địa phương đã triển khai nhiều giải pháp đấu tranh chống hàng giả. Mỗi năm cơ quan quản lý tiến hành kiểm tra, xử lý hơn 12.000 vụ vi phạm về hàng giả, xâm phạm quyền SHTT.

Tuy nhiên phương thức sản xuất và lưu hành trên thị trường của các sản phẩm này cũng ngày càng biến hoá tinh vi, liên tục thay đổi, mặt hàng rất đa dạng từ những sản phẩm có giá trị thấp đến cao đều làm giả được, đặc biệt là hàng càng có thương hiệu, giá trị càng lớn, thì càng bị làm giả nhiều hơn.

Lý giải việc hàng giả còn tràn lan và khó quét sạch, ông Đỗ Xuân Thuỷ, TGĐ CTCP Đồng Xuân cho biết, trước hết là ý thức chấp hành của một bộ phận hộ kinh doanh còn kém, chưa nhận thức được tác hại của việc kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đối với đời sống xã hội và nền kinh tế của đất nước.

Trong khi đó, công tác kiểm tra xử lý chưa được thường xuyên, chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe, chủ yếu vẫn là xử lý vi phạm hành chính. Mặt khác, DN không có chức năng kiểm tra xử lý người kinh doanh vi phạm, nên công tác này còn có nhiều hạn chế.

Tuy nhiên, nguyên nhân cũng quan trọng không kém là điều kiện hoạt động của bà con tiểu thương tại chợ còn nhiều khó khăn, phải chủ động tìm kiếm nguồn hàng để kinh doanh.

Do vậy, vô hình trung đã phụ thuộc vào các đối tượng buôn lậu, trốn thuế, đưa hàng hoá không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, hàng giả nhãn mác của các hãng có thương hiệu vào chợ kinh doanh. Ông Thuỷ khẳng định, bà con cũng muốn phân phối hàng thật nhưng không biết phân biệt, và cũng không biết tìm nguồn hàng ở đâu.

Quan ngại lớn của DN

Từ phía DN sản xuất, bà Nguyễn Thị Quyên, đại diện công ty Panasonic lo ngại, hàng giả gây thiệt hại rất lớn cho người tiêu dùng và cả nhà sản xuất. Theo bà Quyên, các sản phẩm được sản xuất ở môi trường kém chất lượng khiến hàng hoá không đảm bảo tiêu chuẩn, không tuân thủ bất cứ một quy chuẩn nào của Nhà nước, bởi vậy sản phẩm gây nguy hại đến sức khoẻ, thậm chí là tính mạng người sử dụng. Đối với DN, thì hàng giả đương nhiên cũng làm tổn hại uy tín và hình ảnh DN, vì người tiêu dùng sẽ lầm tưởng chất lượng sản phẩm của DN kém.

Bà Quyên đánh giá, các hình thức xử lý hiện nay là khá “mạnh tay”, như huỷ giấy phép, đóng cửa hàng, thậm chí xử lý hình sự các đối tượng vi phạm, song hàng giả hiện nay vẫn tràn lan. Panasonic trong 3 năm qua đã thực hiện phối hợp với cơ quan thực thi tổ chức nhiều hoạt động kiểm tra hành chính, khuyến cáo các đơn vị sản xuất hàng giả...

Năm 2014, DN đã thực thi hơn 200 vụ khuyến cáo, xử lý hơn 70 vụ việc. Tới nay DN này vẫn tiếp tục thực hiện nhiều hoạt động tương tự. Nhờ sự hợp tác hỗ trợ của cơ quan thực thi và cơ sở kinh doanh nên từ năm 2014 tới nay, số vụ việc vi phạm cũng đã giảm dần.

Tuy nhiên hiện tượng hàng nhái, hàng giả vẫn tồn tại rất nhiều. “Chúng tôi rất mong rằng, chính các hộ kinh doanh nhỏ sẽ nói không với hàng nhái, hàng xâm phạm SHTT”, bà Quyên tha thiết đề nghị.

Ông Mai Ngọc Thạch, Phó TGĐ Công ty Anh Khuê Sài Gòn, đơn vị chuyên nhập khẩu và phân phối đồng hồ Casio chính hãng cũng đánh giá, hàng giả tràn lan trên thị trường dưới rất nhiều kênh khác nhau và đều tồn tại rất ngang nhiên. “Như sản phẩm đồng hồ Casio được bán trên hầu hết các website đều là hàng giả, chỉ có số rất ít bán hàng thật”, ông Thạch nhận định.

Đơn vị này cũng thừa nhận, người tiêu dùng rất khó phân biệt hàng giả, bởi mức độ tinh vi của sản phẩm giả ngày càng tăng lên. “2 đồng hồ chưa dán tem đặt cạnh nhau thì rất khó phân biệt thật-giả, chỉ những người kinh doanh hoặc có kinh nghiệm buôn bán đồng hồ mới có thể phân biệt được, còn người tiêu dùng bình thường thì rất khó!”, ông Thạch dẫn chứng.

Ông cũng cho biết hàng giả phần lớn xuất xứ từ Trung Quốc, tràn vào Việt Nam qua các cửa khẩu phía Bắc. Số điểm kinh doanh hàng giả nhiều nhất là ở thị trường Hà Nội.

Để phân biệt, đơn vị này khuyến cáo đồng hồ Casio thật có tem chống giả, còn đồng hồ giả thì không có tem, đến giờ loại tem này chưa phát hiện bị làm giả, vì vậy đồng hồ nào không có tem là hàng giả. Tuy nhiên vấn đề là, dù DN luôn truyền thông cho người tiêu dùng biết nhưng không phải ai cũng quan tâm tìm hiểu các thông tin này trước khi mua hàng.

Nói về thiệt hại của DN, ông Thạch cho biết, hiện không có thống kê cụ thể về thiệt hại của chính DN, nhưng hàng năm đơn vị này phối hợp với cơ quan chức năng phát hiện, bắt giữ khoảng vài nghìn chiếc đồng hồ giả, tuy nhiên cũng không thể ngăn chặn hết được hàng giả trên thị trường.

“Hiện chưa có cơ quan chức năng nào ở Việt Nam thống kê được hàng giả ảnh hưởng như thế nào với nền kinh tế, gây thất thu thuế bao nhiêu tiền thuế của Nhà nước, nhưng sự lan tỏa của hàng giả ngày càng gia tăng trên mọi miền là điều đáng buồn và gây ảnh hưởng lớn đến DN và uy tín thương hiệu”, ông Thạch lo ngại.