Thống đốc Lê Minh Hưng: NHNN luôn đảm bảo an toàn cho hệ thống tiền tệ

	Điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, ổn định kinh tế vĩ mô
	'Trước nhiều biến động chúng ta vẫn ổn định được giá trị đồng tiền'
	Chính sách tiền tệ góp phần tạo vị thế mới của Việt Nam

Lãi suất được điều hành linh hoạt

Trả lời chất vấn của đại biểu về tình hình triển khai Đề án phát triển TTKDTM giai đoạn 2016-2020, Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, trên cơ sở Đề án của Chính phủ, thời gian vừa qua NHNN đã tập trung hoàn thiện về cơ sở pháp lý để khuyến khích việc TTKDTM. Trong đó, NHNN đã ban hành 10 Thông tư để chỉ đạo việc tăng cường ứng dụng TTKDTM cũng như đảm bảo an ninh an toàn trong hoạt động thanh toán. Đặc biệt, gần đây NHNN đã ban hành bộ tiêu chuẩn về thẻ chip nội địa cho thẻ ATM và tiêu chuẩn về cơ sở đặc tả kỹ thuật của QRCode trong lĩnh vực thanh toán tại Việt Nam nhằm đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh TTKDTM cũng như tăng cường các biện pháp đảm bảo an ninh an toàn trong hoạt động TTKDTM.

​Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội

Bên cạnh đó, NHNN tiếp tục tập trung đầu tư và nâng cao cơ sở hạ tầng và công nghệ phục vụ TTKDTM. Đến cuối tháng 8 năm nay, số máy POS đã tăng hơn 23% so với cuối năm 2016. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng được đảm bảo an toàn; số lượng và giá trị giao dịch 8 tháng đầu năm đã tăng tương ứng 28% và 30% so với cùng kỳ 2017. Các giao dịch thực hiện qua các phương thức thanh toán mới đã tăng trưởng mạnh. Cụ thể 8 tháng đầu năm thanh toán qua Internet tăng 48% về số lượng và 27,7% về giá trị so với 2017; thanh toán qua điện thoại di động cũng tăng mạnh.

Việc TTKDTM trong khu vực công cũng không được mở rộng và đẩy mạnh. Đến cuối tháng 8/2018, hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng đã kết nối với hệ thống nộp thuế tại 63 kho bạc tỉnh, thành phố. Chúng tôi cũng đẩy mạnh truyền thông, vừa qua đã kết hợp với VTV thực hiện chương trình “Tiền khéo tiền khôn” và chương trình “Những đứa trẻ thông thái” để nâng cao nhận thức cộng đồng về lĩnh vực tài chính, ngân hàng. “Chúng tôi cho rằng đây là những vấn đề NHNN tập trung và tiếp tục thực hiện tiếp trong thời gian tới” – Thống đốc nhấn mạnh.

Liên quan đến việc áp dụng trần lãi suất, Thống đốc NHNN cho biết, mặc dù quan điểm của NHNN là hạn chế dùng biện pháp hành chính can thiệp vào thị trường, đặc biệt là xác lập lãi suất thị trường. Tuy nhiên, thực tế từ năm 2011 thị trường biến động không thuận lợi, ảnh hưởng mạnh đến kinh tế vĩ mô và hoạt động của hệ thống ngân hàng, do đó NHNN đã áp dụng trần lãi suất tiền gửi với đồng Việt Nam. Gần đây, NHNN đã dỡ bỏ trần lãi suất huy động các kỳ hạn dài và chỉ áp dụng trần lãi suất tiền gửi đồng Việt Nam với thời hạn dưới 6 tháng.

Theo Thống đốc, việc áp dụng trần lãi suất có cơ sở thực tiễn do cấu trúc thị trường tài chính chưa hoàn hảo, thị trường vốn chưa đáp ứng đủ nhu cầu của nền kinh tế nên hệ thống ngân hàng vẫn là kênh chủ lực cung ứng vốn cho nền kinh tế. Trong khi hiện số lượng TCTD tương đối nhiều, nhưng chất lượng không đồng đều. Vì vậy việc sử dụng một cách có chọn lọc với liều lượng và thời điểm phù hợp những biện pháp hành chính vẫn còn cần thiết để đảm bảo an toàn thị trường tiền tệ. Trần lãi suất huy động dưới 6 tháng được duy trì hợp lý sẽ giúp giữ ổn định thị trường tiền tệ, neo tâm lý về lạm phát. Mặt khác, hiện hệ thống các TCTD đang tiếp tục tái cơ cấu nên việc giữ trần lãi suất cũng giúp hỗ trợ giữ ổn định thị trường tiền tệ. “Khi hệ thống tín dụng hoạt động tốt hơn, an toàn hơn thì NHNN sẽ tiếp tục xem xét để dỡ trần lãi suất không cần thiết”, Thống đốc nói.

Các ngân hàng tích cực triển khai các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt

Không vi phạm Hiến pháp

Liên quan đến Thông tư 19/2018/TT-NHNN hướng dẫn người dân được lưu hành tiền đồng (VND) và Nhân dân tệ (NDT) tại các tỉnh biên giới giáp với Trung Quốc, Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, sau khi ban hành Thông tư 19 về thanh toán ở khu vực biên mậu đã có một số ý kiến và NHNN đã có báo cáo đầy đủ. Theo đó, Thông tư 19 được ban hành tuân thủ đầy đủ các quy định của Hiến pháp, Luật NHNN và Pháp lệnh ngoại hối.

Hiến pháp quy định đồng tiền Việt Nam và Pháp lệnh ngoại hối cụ thể hóa quy định trên lãnh thổ Việt Nam sử dụng đồng tiền Việt Nam, nhưng Pháp lệnh ngoại hối cũng có những quy định cho phép sử dụng ngoại tệ trong một số giao dịch. Trên thực tế, các nước đều có mối quan hệ kinh tế với nhau, trong các hoạt động kinh tế thì việc thanh toán, chuyển tiền giao dịch vãng lai, đầu tư phải có các quy định về đồng tiền thanh toán. Điều 26 Pháp lệnh ngoại hối cho phép sử dụng đồng tiền của nước có chung đường biên giới thực hiện theo điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia ký kết.

“Chúng ta đã ký kết hiệp định thương mại biên giới với 3 nước: Trung Quốc, Lào và Campuchia. Chúng ta cũng có Luật Quản lý ngoại thương. Trên cơ sở các quy định này, NHNN đã ban hành những quy định về cho phép đồng tiền thanh toán trong giao dịch thương mại đầu tư như vậy là hoàn toàn tuân thủ các quy định của pháp luật”, Thống đốc trả lời.

Nguồn lực ngoại tệ đang chuyển hóa sang tiền đồng

Trả lời đại biểu về việc thực hiện những giải pháp quản lý thị trường vàng, thị trường ngoại tệ phù hợp nhằm chuyển hóa các nguồn vốn vào hoạt động sản xuất kinh doanh, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho rằng, quan điểm nhất quán trong chỉ đạo của Chính phủ và NHNN trước hết là phải tạo lập được môi trường vĩ mô ổn định, kiểm soát lạm phát ở mức thấp và duy trì những chính sách về cải thiện môi trường kinh doanh để người dân và doanh nghiệp yên tâm đầu tư vào sản xuất kinh doanh hoặc gửi tiết kiệm bằng đồng Việt Nam thay vì nắm giữ các tài sản như vàng hay ngoại tệ.

“Trong 3 năm qua, kể từ đầu nhiệm kỳ NHNN đã báo cáo và Chính phủ luôn kiên định theo định hướng này”, Thống đốc cho biết và nhấn mạnh đến giải pháp tập trung cho nền tảng vĩ mô, giữ lạm phát 3 năm ở mức thấp và cải thiện mạnh mẽ môi trường kinh doanh. Báo cáo kết quả thực hiện các giải pháp thời gian qua của Chính phủ thấy rõ hơn khi số lượng doanh nghiệp tăng, lượng vốn đưa vào sản xuất kinh doanh, lượng tiền gửi bằng đồng Việt Nam tăng…

Theo Thống đốc Lê Minh Hưng, những kết quả trên cho thấy, các biện pháp chính sách mà Chính phủ và NHNN đang theo đuổi là rất kiên định nhất quán và đúng hướng. “Chúng ta đã thấy lượng tiền gửi bằng đồng Việt Nam của dân cư tăng rất mạnh trong 3 năm, trong khi tiền gửi ngoại tệ thì giảm. Thứ nữa là một nguồn lực ngoại tệ rất quan trọng mà người dân nắm giữ đã được chuyển hóa sang thành đồng Việt Nam. Minh chứng là nguồn dự trữ ngoại hối Nhà nước tăng rất mạnh trong thời gian qua có một phần quan trọng được chuyển hóa từ ngoại tệ của người dân”, Thống đốc nhấn mạnh.

Đối với thị trường vàng, Thống đốc cho rằng, nhiều năm trở lại đây chúng ta không phải tốn kém ngoại tệ để nhập khẩu vàng nhưng thị trường vàng hoạt động rất ổn định, vẫn đáp ứng nhu cầu nắm giữ của người dân nhưng không gây bất ổn vĩ mô, không tốn kém nguồn lực.

Từ những phân tích trên, người đứng đầu ngành Ngân hàng khẳng định: Những kết quả trên cho thấy, những bước đi của NHNN theo chỉ đạo của Chính phủ cũng như theo Nghị quyết của Quốc hội là rất đúng hướng. “Thời gian tới chúng tôi sẽ kiên định thực hiện các biện pháp như vậy để củng cố lòng tin vào chính sách vĩ mô của Chính phủ và NHNN”, Thống đốc nhấn mạnh.