Thị trường tiền tệ Ngân hàng số Hoạt động của các TCTD Dòng chảy tín dụng Phòng chống rửa tiền

Thu phí là chuyện nhỏ, phát triển TTKDTM mới là chuyện lớn

- 11:13 | 04/01/2013

Những chi phí mà các NHTM bỏ ra để phát triển dịch vụ ATM không hề nhỏ. Mức phí mà họ sắp được thu chắc chắn chưa thể bù đắp cho những chi phí đã đầu tư nhiều năm nay. Thế nhưng, nếu chỉ vì lợi ích cục bộ của ai đó mà không phát triển các phương thức TTKDTM thì đến khi nào những phương thức thanh toán văn minh, hiện đại mới thực sự phát triển ở Việt Nam?

Cân bằng lợi ích

Đó là điểm quan trọng, đã được NHNN cân nhắc kỹ lưỡng khi ban hành Thông tư số 35/2012/TT-NHNN (Thông tư 35) quy định về phí dịch vụ thẻ ghi nợ nội địa. Thông tư có những điều khoản ràng buộc trách nhiệm của các ngân hàng khi cung ứng dịch vụ ATM như phải tuân thủ quy định của NHNN về trang bị, vận hành và đảm bảo an toàn hoạt động ATM; hoàn trả số tiền giao dịch nếu giao dịch lỗi và bồi hoàn thiệt hại nếu do lỗi của ngân hàng phát hành thẻ; phổ biến, hướng dẫn cho chủ thẻ quy trình thao tác sử dụng thẻ…

Đặc biệt đồng thời với Thông tư 35, NHNN đã ban hành Thông tư 36/2012/TT-NHNN (Thông tư 36) quy định về trang bị quản lý, vận hành và đảm bảo an toàn hoạt động của ATM. Đây thực sự là những yêu cầu tạo sức ép không nhỏ cho các NHTM cung cấp dịch vụ ATM. Chuyên gia về thẻ ATM của một NHTMCP cho rằng, Thông tư 35 đã hỗ trợ cho cả bên cung cấp dịch vụ và người sử dụng dịch vụ thẻ.

Khách hàng có thể thanh toán bằng thẻ ngay cả ở những nhà hàng nhỏ

Với những quy định như vậy Thông tư 35 cũng đã cân bằng lợi ích giữa các bên tham gia thị trường: Về phía Chính phủ thì có chức năng định hướng, khuyến cáo, giám sát và dẫn dắt thị trường. Với người sử dụng thẻ, khi đã trả phí, sẽ có quyền đòi hỏi chất lượng dịch vụ tương xứng. Ngân hàng nào không đáp ứng được yêu cầu đó, sẽ mất thị phần. Và việc NHNN đưa ra quy định mức phí trần cũng đã nhằm bảo vệ người tiêu dùng.

Về phía các đơn vị cung cấp dịch vụ, cùng với mức phí được phép thu (và có thể không thu) họ phải đáp ứng các yêu cầu về đảm bảo chất lượng dịch vụ. Như vậy là quyền lợi có kèm với trách nhiệm. Đồng thời bản thân các NHTM cũng phải cạnh tranh nhau, nên cùng với việc đưa ra mức phí hợp lý, họ cũng phải đáp ứng yêu cầu đảm bảo công nghệ thanh toán phù hợp với sự phát triển của công nghệ, xu hướng tiêu dùng của khu vực và thế giới.

Ngoài ra, việc thu phí được quy định trong nhiều văn bản pháp luật. Cụ thể: Theo quy định về quyền của bên cung ứng dịch vụ theo Bộ luật Dân sự (Khoản 3 Điều 523) thì bên cung ứng dịch vụ có quyền yêu cầu bên thuê dịch vụ trả tiền dịch vụ.

Về hình thức, nguyên tắc trả lương cho người lao động được quy định tại Bộ Luật Lao động (Điều 94, 96) như sau: Lương được trả bằng tiền mặt hoặc trả qua tài khoản cá nhân của người lao động được mở tại ngân hàng. Trường hợp trả qua tài khoản ngân hàng, thì người sử dụng lao động phải thỏa thuận với người lao động về các loại phí liên quan đến việc mở, duy trì tài khoản...

Nguyên tắc chung nêu tại Pháp lệnh Phí và lệ phí có ghi: Mức thu phí đối với các dịch vụ do tổ chức, cá nhân đầu tư vốn phải đảm bảo thu hồi vốn trong thời gian hợp lý; Luật Các TCTD (Điều 91) có quy định về quyền của TCTD trong việc ấn định và niêm yết công khai mức phí cung ứng dịch vụ thanh toán...

Nhìn xa hơn, trông rộng hơn

Xét về mặt lý luận, logic thì khi khách hàng sử dụng dịch vụ phải trả phí. Chính vì vậy, cần phải có cái nhìn công bằng hơn với hệ thống các nhà cung cấp dịch vụ thẻ, trong đó có các NHTM - đang nỗ lực thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về hạn chế thanh toán bằng tiền mặt.

Ông Trần Vũ Long - Giám đốc Trung tâm thẻ SaigonBank cho rằng, khi phân tích, đánh giá về hệ thống ATM hiện nay cần phải phân tích cả mặt được và chưa được. Trong bối cảnh Chính phủ đang khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) mà cứ phân tích theo kiểu “giật gân”, chỉ từ vài sự việc trục trặc đã quy chụp chất lượng dịch vụ ATM chưa tốt là không thấu đáo. Bởi trong thực tế, không có cái gì bảo đảm hoàn hảo, ngay cả các thao tác do con người thực hiện chứ nói gì tới máy móc.

Tổng giám đốc một NHTM lớn thừa nhận: Dù đầu tư rất nhiều cho dịch vụ ATM, nhưng chúng tôi không dám chắc 100% giao dịch của khách hàng không bị trục trặc. Mặc dù tỷ lệ giao dịch bị sự cố/tổng giao dịch khách hàng thực hiện liên quan đến dịch vụ ATM nhỏ hơn cả tỷ lệ này tại các ngân hàng ở các nước phát triển.

Đồng tình quan điểm này, nhiều chuyên gia cũng cho rằng, sau nhiều lần cân nhắc, nghiên cứu kỹ lưỡng NHNN mới quyết định đưa ra quy định về thu phí ATM. Thế nhưng, thay vì nhìn vào những điểm tích cực, dư luận lại có những “góc nhìn” thiếu thiện cảm đối với các đơn vị cung cấp dịch vụ ATM. Trước khi nhìn vào mức thu, cách thức thu phí, tại sao chúng ta không nhìn vào những mặt được của thẻ ATM trong thời gian qua, và những gì ngành Ngân hàng đã thực hiện, đặc biệt từ năm 2006 khi bắt đầu thực hiện Đề án Phát triển TTKDTM của Thủ tướng Chính phủ.

Với những người sử dụng thẻ ATM hiện nay, số lượng người biết đến thanh toán đã nhiều hơn so với trước đây. Hiện nay tại các siêu thị, cửa hàng, đơn vị cung cấp dịch vụ, hàng hóa cũng muốn khách hàng thanh toán qua thẻ, qua tài khoản thanh toán để thuận tiện, giảm thiểu rủi ro cho cả bên thu tiền lẫn bên trả tiền. Bản thân các NHTM cũng đang bị “đẩy” vào cuộc cạnh tranh khốc liệt trên thị trường thẻ. Hàng loạt chương trình liên kết giảm giá, hoàn tiền cho chủ thẻ khi thanh toán bằng thẻ tại các siêu thị, trung tâm thương mại... được triển khai rầm rộ. Để khách hàng có thể quẹt thẻ thanh toán, đơn vị cung cấp dịch vụ thẻ sẽ phải đầu tư từ 100 USD đến 200 USD/máy POS.

Một số NHTM lớn như Vietcombank, VietinBank còn đầu tư POS cho một số hãng taxi, mỗi ngân hàng từ 1.000 – 2.000 máy POS. Mức đầu tư lớn như vậy, nhưng có bao nhiêu hành khách thanh toán bằng cách quẹt thẻ qua POS?

Quy định của Thông tư 35 đảm bảo 3 yếu tố: giúp cho việc quản lý của Nhà nước được dễ hơn; đảm bảo yếu tố thị trường, sự cạnh tranh; phù hợp với định hướng của Chính phủ, NHNN là tiếp tục phát triển TTKDTM.

Song vấn đề hiện nay là phải cải thiện hạ tầng để hỗ trợ TTKDTM phát triển. Để làm được việc này cần phải có sự vào cuộc, phối hợp của nhiều bộ ngành. Ví dụ, Bộ Công Thương cũng nên đưa ra quy định buộc các trung tâm mua sắm, siêu thị, nhà hàng, khu vui chơi giải trí phải có các hệ thống TTKDTM; Bộ Giao thông - Vận tải phải có những thiết bị lắp đặt trên các phương tiện công cộng để hành khách có thể dễ dàng dùng thẻ thanh toán vé tàu xe hay trả phí giao thông…

Ông Bùi Quang Tiên – Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN)

Đức Nghiêm

thoibaonganhang.vn

Tin khác

NHNN điều chỉnh lãi suất OMO phù hợp diễn biến thị trường cuối năm

Phiên giao dịch ngày 4/12 ghi nhận diễn biến đáng chú ý trên thị trường tiền tệ khi NHNN điều chỉnh tăng lãi suất cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO) từ mức 4% lên mức 4,5%/năm.

Động lực tăng trưởng mới tại Hưng Yên - Bắc Ninh

Trong bối cảnh năm 2025 được xác định là năm “bản lề” của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025 và cũng là năm đầu triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Hưng Yên và Bắc Ninh tiếp tục ghi dấu ấn đậm nét về sức bật kinh tế. Cùng với sự điều hành của chính quyền địa phương, hệ thống ngân hàng đã trở thành lực đỡ quan trọng, duy trì dòng vốn thông suốt, tạo môi trường tài chính ổn định để các doanh nghiệp phục hồi và mở rộng sản xuất.

Điều hành chính sách tiền tệ nhằm ổn định thị trường tiền tệ, ngoại tệ

Từ đầu năm 2025 đến nay, thị trường ngoại tệ và tỷ giá trong nước chịu sức ép lớn từ biến động quốc tế, song với điều hành linh hoạt và phối hợp đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ, NHNN đã giữ ổn định thị trường, góp phần kiểm soát lạm phát và hỗ trợ kinh tế vĩ mô. Trao đổi với phóng viên, ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ đã chia sẻ đánh giá về diễn biến tỷ giá, định hướng điều hành trong thời gian tới và các giải pháp nhằm ổn định thị trường tiền tệ, ngoại tệ.

Citi bổ nhiệm bà Ngô Thị Hồng Minh làm Tổng Giám đốc tại thị trường Việt Nam

TP. Hồ Chí Minh – Citi công bố quyết định bổ nhiệm bà Ngô Thị Hồng Minh vào vị trí Tổng Giám đốc Citibank N.A., Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh và phụ trách chung hoạt động của Citi tại Việt Nam. Bà Minh trở thành người Việt Nam đầu tiên đảm nhiệm cương vị Tổng Giám đốc kể từ khi ngân hàng bắt đầu hoạt động tại Việt Nam hơn ba thập kỷ trước.

Ngành Ngân hàng chủ động hội nhập, nâng tầm vị thế trong giai đoạn mới

Trong hơn một thập kỷ qua, tiến trình hội nhập quốc tế của ngành Ngân hàng Việt Nam đã diễn ra mạnh mẽ, liên tục và đạt được nhiều kết quả quan trọng, tạo nền tảng để hệ thống ngân hàng khẳng định vị thế trên bản đồ tài chính - tiền tệ quốc tế. Trước thời điểm Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 59-NQ/TW về “Hội nhập quốc tế trong tình hình mới” (Nghị quyết 59), ngành Ngân hàng đã thể hiện rõ vai trò chủ động, tích cực trong việc tham gia các cơ chế hợp tác khu vực và toàn cầu; đồng thời thu hút hiệu quả nguồn lực quốc tế phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Đây chính là điểm tựa quan trọng để bước vào giai đoạn hội nhập mới, nơi Nghị quyết 59 đóng vai trò là cú hích thể chế nhằm tiếp tục nâng tầm vị thế quốc gia.

Eximbank có Chủ tịch Hội đồng quản trị mới

Ngày 4/12/2025 – Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) công bố kiện toàn nhân sự cấp cao tại vị trí Chủ tịch Hội đồng Quản trị (HĐQT).

Agribank ký kết hợp tác với Cục An ninh mạng tăng cường bảo mật, bảo vệ an toàn giao dịch cho khách hàng

Ngày 4/12/2025, Agribank và Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) đã ký kết Chương trình phối hợp nhằm tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn trong hoạt động ngân hàng. Chương trình phối hợp tạo nền tảng quan trọng để hai bên đẩy mạnh trao đổi thông tin, nâng cao năng lực phòng ngừa, phát hiện, xử lý rủi ro, đồng thời bảo vệ tối đa quyền lợi và an toàn giao dịch của khách hàng.

Ngân hàng tạo lập quy chế phối hợp hỗ trợ doanh nghiệp

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh Khu vực 13 mới đây phối hợp với Sở Tài chính, Sở Công Thương và Hiệp hội Doanh nghiệp hai tỉnh Đồng Tháp, Tây Ninh tổ chức Hội nghị ký kết Quy chế phối hợp hỗ trợ và thúc đẩy doanh nghiệp phát triển giai đoạn 2025-2027. Sự kiện thu hút hơn 100 tổ chức tín dụng và nhiều doanh nghiệp các ngành, lĩnh vực chủ lực trong khu vực.

Sáng 5/12: Tỷ giá trung tâm giảm 1 đồng

Theo khảo sát của thoibaonganhang.vn, tính đến 9h sáng nay (5/12), tỷ giá trung tâm giảm 1 đồng với phiên trước. Giá mua - bán USD tại tất cả các ngân hàng thương mại được điều chỉnh tăng-giảm với biên độ phổ biến từ 3-5 đồng so với phiên trước.

Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh tháp tùng Thủ tướng tham dự Kỳ họp lần thứ 48 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Lào

Sáng 3/12/2025, tại Thủ đô Vientiane, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone, đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ 48 Uỷ ban liên Chính phủ về hợp tác song phương Việt Nam – Lào. Kỳ họp 48 có ý nghĩa đặc biệt khi được tổ chức ngay sau Cuộc gặp cấp cao giữa hai Đảng, đồng thời vào thời điểm hai nước đang tổng kết nhiệm kỳ hợp tác 2021-2025 và định hướng giai đoạn mới. Về phía NHNN có Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Ngọc Cảnh tham dự.

Cà phê với CEO

Những biến số nào đang ảnh hưởng tới mục tiêu tăng trưởng và thị trường chứng khoán?

Với triển vọng tăng trưởng tích cực, định giá cổ phiếu Việt Nam vẫn đang ở vùng hấp dẫn.

Tạo dư địa cho ví điện tử phát triển an toàn, lành mạnh

Sandbox tạo một “vùng an toàn pháp lý có thời hạn” để thử nghiệm sản phẩm, công nghệ và mô hình kinh doanh mới.

Kinh tế xanh – hướng đi chiến lược để tăng sức cạnh tranh

Nhìn một cách tổng thể, kinh tế xanh đang hội tụ cả lợi ích kinh tế và lợi ích khí hậu.

ĐỌC NHIỀU

Fed được dự báo sẽ cắt giảm lãi suất thêm 2 lần trong năm 2026

Với việc Fed gần như chắc chắn sẽ cắt giảm lãi suất trong tháng 12, hiện các nhà đầu tư đã bắt đầu tìm kiếm manh mối về động thái chính sách của Fed trong năm 2026. Trong khi nhiều công ty môi giới lớn dự báo Fed có thể cắt giảm lãi suất thêm hai lần nữa

USD chìm trong đáy 5 tuần, hướng tới tuần giảm giá thứ hai liên tiếp

Đồng USD chỉ biến động trong biên độ hẹp gần sát mức đáy 5 tuần trong sáng thứ Sáu (5/12) khi các nhà đầu tư thận trọng đón đợi quyết định lãi suất của Fed vào tuần tới, trong khi một dữ liệu kinh tế quan trọng là chỉ số giá chi tiêu tiêu dung cá nhân (PC

Giá bạc tăng mạnh và câu chuyện “Vật chất là vua”

Đà tăng kỷ lục của bạc trong thời gian gần đây không phải do các quỹ đầu cơ thúc đẩy, mà là do nhu cầu bạc vật chất trong khi ngành khai thác không thể đáp ứng, Phil Baker - một giám đốc điều hành lâu năm trong ngành khai thác bạc tại Mỹ cho biết trong mộ

Phố Wall đi ngang trước thềm cuộc họp Fed

Phiên giao dịch ngày 4/12 (rạng sáng 5/12 theo giờ Việt Nam) trên Phố Wall khép lại với trạng thái lình xình nhưng đầy tính thăm dò, khi các chỉ số chính biến động nhẹ trong bối cảnh nhà đầu tư chờ đợi loạt dữ liệu kinh tế quan trọng và quyết định chính sách lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào tuần tới. Sự thận trọng bao trùm khiến thị trường đi ngang, song vẫn duy trì gần mức cao nhất mọi thời đại, phản ánh kỳ vọng tương đối tích cực về chu kỳ tiền tệ sắp tới.

Điểm lại thông tin kinh tế ngày 4/12

Tỷ giá trung tâm giảm 1 đồng, chỉ số VN-Index tăng 5,47 điểm hay giá xăng tăng, giá dầu giảm... là một số thông tin kinh tế đáng chú ý trong ngày 4/12.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tháp tùng Tổng Bí thư Tô Lâm thăm cấp nhà nước CHDCND Lào

Từ ngày 01-03/12/2025, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam Nguyễn Thị Hồng đã có chuyến công tác quan trọng tham gia Đoàn đại biểu cấp cao tháp tùng Tổng Bí thư Tô Lâm thăm chính thức nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân (CHDCND) Lào và đồng chủ trì Hội đàm song phương cấp Thống đốc giữa NHNN Việt Nam và Ngân hàng CHDCND Lào. Chuyến công tác đã kết thúc tốt đẹp, đạt nhiều kết quả thiết thực, góp phần củng cố quan hệ hợp tác Việt – Lào, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng.

Kinh tế bật nhịp mới, chứng khoán đón sóng kỳ vọng

Những tháng cuối năm 2025 đang chứng kiến một sự chuyển mình rõ rệt của nền kinh tế Việt Nam. Từ bối cảnh thương mại toàn cầu nhiều biến động đến các sức ép thuế quan từng phủ bóng lên hoạt động xuất nhập khẩu, thị trường nay đang dịch chuyển sang một trạng thái tích cực hơn.