5 kỹ năng để phòng tránh lừa đảo trực tuyến

9 tháng đầu năm ghi nhận 22.000 phản ánh lừa đảo

Việt Nam hiện có hơn 100 triệu dân, với hơn 70 triệu người sử dụng Internet. Trong giai đoạn đẩy mạnh và tăng tốc chuyển đổi số như hiện nay, các đối tượng xấu đã lợi dụng sự bùng nổ về công nghệ thông tin, những tiện ích mà công nghệ thông tin mang lại để thực hiện nhiều vụ lừa đảo trực tuyến, chiếm đoạt tài sản có giá trị cao.

Các hình thức lừa đảo trên mạng liên tục gia tăng không ngừng, từ lừa đảo đánh cắp thông tin cá nhân, lừa đảo tình cảm, lừa đảo đầu tư… Và mục tiêu cuối cùng của các đối tượng nhằm đến là “tài chính”.

9 tháng đầu năm 2024, Cục An toàn thông tin đã ghi nhận hơn 22.200 phản ánh về trường hợp lừa đảo trực tuyến do người dùng Internet gửi về Cổng cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam.

Ngoài những biện pháp kỹ thuật, việc nâng cao nhận thức, cùng với các kỹ năng từ cơ bản tới nâng cao cho người dân được xem là một trong những biện pháp hàng đầu giúp ngăn chặn tác động tiêu cực của lừa đảo trực tuyến. Khi người dân, những người yếu thế nắm vững được các kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến sẽ cảnh giác hơn, từ đó giảm thiểu vấn nạn lừa đảo trực tuyến đang xảy ra hàng ngày.

Phòng chống lừa đảo trực tuyến là trách nhiệm chung của toàn xã hội

Để tăng cường nâng cao nhận thức cho người dân giảm thiểu các nguy cơ bị lừa đảo trên không gian mạng, Bộ Thông tin và Truyền thông chính thức phát động Chiến dịch “Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến bảo vệ người dân trên không gian mạng” dưới sự chủ trì của Cục An toàn thông tin. Chiến dịch được triển khai trên diện rộng từ ngày 10/10/2024 đến ngày 20/11/2024, phối hợp với các Bộ ban ngành từ trung ương tới địa phương, các doanh nghiệp ATTT, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trực tuyến, nền tảng mạng xã hội và các cơ quan báo chí, truyền thông trên cả nước.

Cục An toàn thông tin cũng nhấn mạnh, phòng chống lừa đảo trên không gian mạng không chỉ là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước mà còn là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Việc tự bảo vệ bản thân trên không gian mạng là một hành trình không ngừng nghỉ, đòi hỏi sự cảnh giác và nỗ lực liên tục. Mỗi người cần nắm được những kiến thức và kỹ năng cần thiết để trở thành một người dùng an toàn và thông minh trên không gian mạng.

Kỹ năng phòng tránh lừa đảo trực tuyến

Tại chiến dịch lần này, Cục An toàn thông tin cũng đưa ra bộ Cẩm nang Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến với 5 kỹ năng mà người dùng Internet cần biết để cảnh giác hơn, qua đó giảm thiểu vấn nạn lừa đảo trực tuyến đang xảy ra hàng ngày. Theo đó, 5 kỹ năng gồm:

Kỹ năng nhận biết giúp người dùng nắm được những kiến thức cơ bản để kịp thời nhận biết và phòng tránh nguy cơ bị lừa đảo trực tuyến. Kịch bản chung của các đối tượng thường là giả mạo danh tính hoặc sử dụng tài khoản mạng xã hội giả mạo để liên hệ với nạn nhân, dẫn dụ khai báo thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng hoặc nhấp vào đường liên kết, tải về ứng dụng độc hại nhằm chiếm đoạt tài chính của nạn nhân.

Cẩm nang Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến

Kỹ năng phát hiện giúp người dùng kịp thời phát hiện các thủ đoạn của đối tượng lừa đảo, bảo vệ người dùng khỏi những mất mát tài chính và các hậu quả tiêu cực khác có thể xảy ra khi rơi vào các chiêu trò lừa đảo trên mạng. Cẩm nang đưa ra một số đặc điểm cảnh báo về website, email, tin nhắn, hay cuộc gọi có dấu hiệu đáng ngờ, người dân cần chú ý để tránh bị lừa đảo trực tuyến.

Kỹ năng xử lý là những kiến thức cơ bản và cần thiết giúp mọi đối tượng trên không gian mạng bình tĩnh xử lý tình huống khi gặp phải trường hợp lừa đảo trực tuyến. Khi người dùng phát hiện bản thân đã trở thành nạn nhân của chiêu trò lừa đảo trực tuyến, bị chiếm đoạt thông tin cá nhân hoặc tài sản, việc áp dụng những kỹ năng xử lý nhanh gọn và chính xác là rất quan trọng. Việc phản ứng nhanh chóng và đúng cách cả trước, trong và sau khi bị lừa đảo có thể giúp giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ người dùng khỏi những rủi ro tiếp theo.

Kỹ năng phòng tránh lừa đảo trực tuyến cung cấp các kiến thức cần thiết để bảo vệ bản thân khỏi những rủi ro trên internet. Cẩm nang sẽ đưa ra các kỹ năng cơ bản và nâng cao giúp người dân phòng tránh các hình thức lừa đảo trực tuyến hiệu quả.

Kỹ năng bảo vệ là việc xây dựng nền tảng kiến thức kiên cố với những “nguyên tắc vàng” để bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi lừa đảo trực tuyến. Bằng cách ghi nhớ và chia sẻ những nguyên tắc dưới đây, người dùng internet có thể xây dựng một hàng rào bảo vệ vững chắc cho bản thân, gia đình, bạn bè và cộng đồng trước các mối đe dọa lừa đảo trực tuyến.