Bắt tay với các nền tảng số để tăng trưởng hệ sinh thái

Theo chuyên gia kinh tế, sở hữu hệ sinh thái rộng là cách các ví hòa vào dòng chuyển dịch số của người dùng, nhất là giới trẻ có xu hướng yêu thích công nghệ. Bởi bản chất của ví điện tử là sự tiện lợi, nhanh chóng, an toàn trong thanh toán đối với các hoạt động thường ngày, giảm bớt đi rủi ro liên quan đến chi tiêu và quản lý tiền mặt.

Chuyên gia kinh tế, TS.Cấn Văn Lực

Dẫn chứng một nghiên cứu gần đây của Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV, ông Lực đánh giá ví điện tử là dịch vụ tương đối mới tại Việt Nam, tuy nhiên có nhiều tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong tương lai xét về cả phía cung và cầu.

Về phía cung, Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ người dùng Internet cao (70,3%) tương ứng 68,5 triệu người dùng Internet năm 2019. Với 43,7 triệu người dùng smartphone (chiếm 45% dân số năm 2019), Việt Nam đang ở mức trung bình khu vực, cao hơn so với Ấn Độ, Philippines, Indonesia và Thái Lan. Nhiều công nghệ tiên tiến đang được áp dụng như xác thực sinh trắc bằng vân tay, khuôn mặt; mã phản hồi nhanh (QR Code); mã hóa thông tin thẻ (Tokenization).

Về phía cầu, còn rất nhiều dư địa để phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam. Theo số liệu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tháng 11/2019, mới có khoảng 63% người trên 15 tuổi có tài khoản ngân hàng. Cùng với đó, tỷ trọng tiền mặt trên tổng phương tiện thanh toán của Việt Nam năm 2019 cũng còn khá cao.

Theo ông Lực, để tận dụng được bối cảnh cung - cầu này thì ví điện tử phải đặt phát triển hệ sinh thái vào nhóm những nhiệm vụ quan trọng và thực hiện song song với đẩy mạnh tiếp thị quảng bá và xây dựng hạ tầng thanh toán.

“Bắt tay với các nền tảng số, tổ chức tài chính, fintech, ngân hàng, viễn thông, dịch vụ di động… là cách để tăng trưởng hệ sinh thái”, ông Lực khẳng định.

Nhận định của chuyên gia không khác biệt so với thực tế. Hiện MoMo, Moca và ZaloPay - ba ví điện tử được sử dụng phổ biến nhất tại TP.HCM và Hà Nội chiếm đến 90% thị phần theo nghiên cứu gần đây của Cimigo đều có hệ sinh thái liên kết rộng lớn nhằm giải quyết nhiều nhu cầu thanh toán của khách hàng.

Báo cáo của Cimigo chỉ ra, MoMo và ZaloPay được dùng nhiều để nạp tiền điện thoại, chuyển tiền và thanh toán hóa đơn. Còn Moca được dùng chủ yếu cho nhu cầu thanh toán xe công nghệ, nạp tiền điện thoại, chuyển tiền và giao đồ ăn.

Điều này đến từ cách tiếp cận và phát triển hệ sinh thái của mỗi ví là khác nhau. Trong khi MoMo, ZaloPay tạo hệ sinh thái tự thân thì Moca giải quyết bài toán này bằng hợp tác chiến lược với Grab - nền tảng cung cấp các dịch vụ thiết yếu cho hàng triệu người dùng mỗi ngày. Chiến lược “đứng trên vai người khổng lồ” của Moca giúp ví này dẫn đầu về tần suất người dùng sử dụng, mỗi ngày trung bình 2,2 giao dịch so với 2 giao dịch của MoMo và 1,6 giao dịch của ZaloPay. Ví này cũng chỉ mất một năm kể từ công bố hợp tác với Grab để vào nhóm dẫn đầu về thị phần.

Tuy nhiên, TS.Cấn Văn Lực cho rằng, chỉ những đơn vị cung ứng có quy mô lớn, có tiềm lực về con người và năng lực công nghệ thì mới triển khai tốt tầm nhìn này.

Trong số các ví điện tử phổ biến trên thị trường, Moca cũng là ví dụ cho thấy ví điện tử có thể bứt tốc nếu tổng hoà được các yếu tố này. Mô hình hợp tác với Grab cho phép ứng dụng tạo lập mối quan hệ với khách hàng cả về chiều rộng lẫn chiều sâu.

Ở chiều rộng, ví Moca hiện là giải pháp thanh toán không tiền mặt cho hàng loạt dịch vụ được tích hợp trên nền tảng Grab, từ đặt xe, giao thức ăn, giao hàng, hay mới đây nhất là đi siêu thị hộ và mua hộ hàng hóa… Đây là các dịch vụ gắn liền với những nhu cầu thường nhật, tần suất diễn ra cao mỗi ngày, khác với xem phim, thanh toán điện nước… diễn ra số ít lần trong tuần hoặc trong tháng. Trong đó, nhiều lĩnh vực Grab thuộc top nắm giữ thị phần cao như đặt xe, giao thức ăn.

Người dùng có thể sử dụng Moca thanh toán cho các hoạt động thường ngày như di chuyển, gọi món trên ứng dụng Grab

Còn ở chiều sâu, Moca cũng đang tăng độ gắn bó với khách hàng nhờ vào những ưu đãi, khuyến mãi đánh vào nhu cầu thực tế, thay vì chỉ “đốt tiền” hút khách. Mặt khác, ngay khi không có khuyến mãi thì Moca vẫn đang chiếm ưu thế khi theo nghiên cứu của Cimigo, 95% khách hàng sử dụng Moca nói rằng họ vẫn tiếp tục sử dụng ví này cho dù không có khuyến mãi.

Bà Lê Xuân Phương - Phó giám đốc nghiên cứu Cimigo nhận định: “Khi người dùng đã lựa chọn một thương hiệu ví điện tử và nói rằng vẫn sẽ tiếp tục sử dụng dù không còn khuyến mãi, thì đó là một tín hiệu tốt, cho thấy thương hiệu được sử dụng vì có khả năng đáp ứng một hoặc nhiều nhu cầu thực sự về dài hạn”.