Chủ động phòng dịch cúm A trên gia cầm

Ông Phạm Văn Đông - Cục trưởng Cục Thú y cho biết, hiện nay, cả nước có 10 ổ dịch cúm gia cầm A/H5N6 chưa qua 21 ngày, buộc phải tiêu hủy 43.202 con gia cầm. “Hiện nay, bệnh cúm gia cầm ở địa phương đã được kiểm soát tốt, dịch bệnh không xảy ra ở diện rộng; các ổ dịch xuất hiện rải rác, mỗi tỉnh xuất hiện ở 1-2 hộ chăn nuôi nhỏ lẻ có gia cầm chưa tiêm phòng vắc xin”, ông Phạm Văn Đông chia sẻ.

Cần hạn chế và tiến tới xóa bỏ chăn nuôi nhỏ lẻ

Dự báo, thời gian tới, dịch cúm gia cầm có nguy cơ bùng phát bởi các nguyên nhân như tổng đàn gia cầm rất lớn (467 triệu con), mật độ chăn nuôi gia cầm cao, thời tiết thay đổi bất lợi; việc tổ chức tiêm vắc-xin cúm cho đàn gia cầm ở một số nơi đạt tỷ lệ thấp, nhất là đối với chăn nuôi nông hộ... Do vậy, khả năng vi-rút cúm A/H7N9 và một số chủng vi-rút khác như A/H5N2, A/H5N8 xâm nhiễm là rất cao, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19.

Trước tình hình này, Bộ NN&PTNT đã có Công điện khẩn số 735/CĐ-BNN-TY gửi chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng chống dịch cúm gia cầm.

Bộ NN&PTNT đề nghị chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các sở, ngành và chính quyền các cấp tập trung hướng dẫn chủ chăn nuôi gia cầm tăng cường áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, các biện pháp chủ động phòng dịch, tiêm phòng vắc xin cúm gia cầm cho đàn gia cầm; Chủ động giám sát, lấy mẫu xét nghiệm bệnh cúm gia cầm để kịp thời cảnh báo, áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh, sử dụng có hiệu quả các loại vắc xin phòng bệnh cúm gia cầm; Tổ chức tiêm vắc xin phòng bệnh cho đàn gia cầm, bảo đảm đạt tỷ lệ tối thiểu trên 80% tổng đàn có nguy cơ và thuộc đối tượng tiêm phòng...

Theo ông Nguyễn Huy Đăng, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội, tổng đàn gia súc, gia cầm của Hà Nội hiện đứng ở top đầu cả nước về số lượng và sản lượng, tỷ trọng chăn nuôi đạt trên 55% giá trị trong sản xuất nông nghiệp. Theo số liệu Cục Thống kê thành phố Hà Nội, tổng đàn gia súc, gia cầm của Hà Nội là gần 34 triệu con, tăng 17,2% so cùng kỳ; trong đó: đàn gà 26,6 triệu con tăng 17,1% (gà sinh sản gần 7 triệu con), đàn vịt, ngan trên 7 triệu con (tăng 9,2%) (vịt, ngan sinh sản gần 4 triệu con). Hiện trên địa bàn thành phố có 290 công ty, xí nghiệp, HTX, trung tâm, doanh nghiệp có chăn nuôi gia cầm với tổng đàn nuôi khoảng 2,1 triệu con, chiếm tỷ lệ 8% tổng đàn toàn thành phố, đàn chim cút nuôi 4,4 triệu con/504 hộ chăn nuôi.

Ông Đăng cũng cho biết, thời gian qua, Hà Nội đã tổ chức thực hiện tốt công tác tiêm phòng các loại vắc xin cho đàn gia súc, gia cầm, đạt tỷ lệ trên 80% tổng đàn và giám sát sau tiêm phòng đạt hiệu giá kháng thể bảo hộ cho đàn vật nuôi. Đồng thời, thành phố đã đẩy nhanh tiến độ hình thành các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung trên địa bàn thành phố sau khi có Quyết định phê duyệt đề án “Mạng lưới các cơ sở giết mổ, chế biến gia súc, gia cầm tập trung trên địa bàn thành phố Hà Nội”, quy hoạch khu chăn nuôi gia súc, gia cầm tập trung.

Bên cạnh đó, thành phố cũng tích cực tìm kiếm, thu hút, giới thiệu và tạo điều kiện cho các nhà đầu tư vào đầu tư xây dựng các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung theo quy hoạch; hướng dẫn nhà đầu tư về quy trình, thủ tục, hồ sơ và thẩm định dự án đầu tư, lựa chọn dây chuyền công nghệ giết mổ tiên tiến, hiện đại, thân thiện môi trường, phù hợp với tình hình thực tế của thành phố và khả năng đầu tư của doanh nghiệp, ông Nguyễn Huy Đăng chia sẻ.

Hà Nội đang đề xuất phương án hạn chế tiến tới xóa bỏ chăn nuôi nhỏ lẻ, quy hoạch đưa chăn nuôi tập trung ra xa khu dân cư. Có cơ chế chính sách phát triển chăn nuôi gắn với phòng chống dịch bệnh; ban hành hệ thống các tiêu chuẩn, quy trình kỹ thuật trong lĩnh vực chăn nuôi.

Còn hiện tại, Quảng Nam là một trong những địa phương có đàn gia cầm lớn, ước khoảng hơn 7 triệu con. Đây cũng là địa phương từng xuất hiện các ổ dịch cúm A/H5N6 tại huyện Tiên Phước trong năm 2019. Để kịp thời phòng chống dịch, chính quyền tỉnh Quảng Nam quyết liệt vào cuộc ngăn chặn thiệt hại cho bà con nông dân.

Chủ động phòng dịch là biện pháp tốt nhất để giảm thiểu thiệt hại

Theo phòng Kinh tế thị xã Điện Bàn, đến thời điểm này tại 20 xã, phường của thị xã Điện Bàn có khoảng 1,1 triệu con gia cầm các loại, có 17 trang trại chăn nuôi gia cầm với quy mô từ 2 - 10 nghìn con/lứa/trang trại và khoảng 250 gia trại thả nuôi, với số lượng từ 100 con trở lên. Năm 2019, hầu hết hộ chăn nuôi gia cầm đều tổ chức tiêm phòng vắc xin ngừa dịch cúm A/H5N1, cúm A/H5N6. Còn đối với các nông hộ thả nuôi nhỏ lẻ, có khoảng 75% tổng đàn thực hiện việc tiêm phòng vắc xin.

Thời điểm này, ngành nông nghiệp thị xã Điện Bàn đang tích cực phối hợp với chính quyền các xã, phường tiến hành rà soát, thống kê số lượng gia cầm nằm trong diện tiêm phòng bắt buộc và tuyên truyền, vận động người chăn nuôi khẩn trương mua vắc xin chích ngừa đợt 1/2020 cho đàn gia cầm. Từ trước Tết Nguyên đán Canh Tý đến nay, UBND thị xã Điện Bàn xuất cấp 600 lít hóa chất cho 20 xã, phường để duy trì thường xuyên khâu vệ sinh môi trường, phun tiêu độc khử trùng nhằm hạn chế nguy cơ dịch cúm gia cầm và các loại bệnh nguy hiểm trên vật nuôi bùng phát.

Để kịp thời phát hiện dịch bệnh, Chi cục Chăn nuôi và thú y tỉnh Quảng Nam đã phân công đội ngũ cán bộ kỹ thuật đến các chợ buôn bán gia cầm sống, cơ sở giết mổ gia cầm tập trung kiểm tra triệu chứng lâm sàng, lấy mẫu huyết thanh gửi đi xét nghiệm để giám sát sự lưu hành của vi rút cúm A/H5N1, cúm A/H5N6.

Đồng thời, Chi cục Chăn nuôi và thú y tỉnh Quảng Nam tham mưu UBND tỉnh Quảng Nam củng cố, kiện toàn lại 2 chốt kiểm dịch động vật tại 2 đầu Nam – Bắc cửa ngõ vào Quảng Nam trên tuyến quốc lộ 1. Các chốt kiểm dịch này được bố trí lực lượng liên ngành trực 24/24 giờ, kiểm tra chặt chẽ việc vận chuyển gia súc, gia cầm ra vào địa bàn.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành chỉ thị triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống dịch bệnh cúm gia cầm và các loại mầm bệnh nguy hiểm khác ở gia súc. Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam yêu cầu Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố tập trung chỉ đạo các đơn vị liên quan tổ chức thực hiện kế hoạch phòng chống dịch bệnh động vật trên địa bàn theo chỉ đạo của UBND tỉnh; Xây dựng phương án sẵn sàng ứng phó với dịch bệnh động vật, gồm cả các loại dịch bệnh mới nổi. Đồng thời, chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam về công tác phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm và bệnh truyền lây từ động vật sang người gây tử vong trên địa bàn cấp huyện.

Cùng đó, khẩn trương tổ chức tiêm vắc xin phòng bệnh bắt buộc cho đàn gia súc, gia cầm đợt 1/2020 đảm bảo đạt tỷ lệ hơn 80% so với tổng đàn. Trong đó, chú ý tiêm phòng đối với các bệnh lở mồm long móng, cúm gia cầm, dịch tả lợn cổ điển, dại. Tổ chức thực hiện Tháng vệ sinh, tiêu độc khử trùng phòng chống dịch bệnh.

Đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, buôn bán gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm không đúng quy định. Kiểm tra hoạt động giết mổ tại các cơ sở/điểm giết mổ trên địa bàn; kiểm tra hoạt động của các nhân viên thú y làm công tác kiểm soát giết mổ. Thực hiện nghiêm việc kiểm tra, kiểm soát vận chuyển gia súc, gia cầm tại các cửa khẩu, không để vận chuyển, buôn bán gia súc, gia cầm qua các cửa khẩu và nhập lậu qua đường biên giới…

Để chủ động phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm kịp thời và có hiệu quả, trong thời gian tới các địa phương cần tập trung chỉ đạo triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm theo quy định của Luật Thú y. Lực lượng chức năng tổ chức các đoàn công tác đến các địa phương để kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc tổ chức phòng, chống dịch bệnh; hướng dẫn thực hiện các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, vệ sinh phòng dịch. Cùng với đó, các lực lượng chức năng bố trí các nguồn lực, kinh phí để tổ chức giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh và sự lưu hành vi rút cúm gia cầm, phát hiện sớm và xử lý triệt để ổ dịch, không để dịch bệnh lây lan diện rộng.