Đầu tư công góp phần phục hồi tăng trưởng
Ưu tiên dự án giao thông động lực
Theo nhiều chuyên gia kinh tế, trong bối cảnh nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 như hiện nay, việc đẩy mạnh đầu tư công là một trong những giải pháp thúc đẩy kinh tế phát triển, tạo đà phục hồi tăng trưởng ở các địa phương trong cả nước.
Tại TP. Đà Nẵng, để đẩy mạnh đầu tư công UBND thành phố đã có công văn chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ giải ngân, hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch vốn đầu tư công đã được giao năm 2020; xem đây là một trong những giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, phục hồi tăng trưởng, trước những tác động tiêu cực của dịch bệnh Covid-19. Tính đến ngày 31/3/2020, tổng giá trị giải ngân vốn đầu tư công quý I/2020 của thành phố gần 1.100 tỷ đồng, đạt 9% kế hoạch, cao hơn nhiều so với cùng kỳ các năm trước. Cụ thể, tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2019, gấp 3,7 lần so với cùng kỳ năm 2018...
Dự án nút giao thông phía tây cầu Trần Thị Lý, đang được Đà Nẵng tập trung triển khai |
Trên thực tế từ đầu năm 2020 đến nay, các cơ quan chức năng ở TP. Đà Nẵng đã nỗ lực đẩy nhanh tiến độ đầu tư công, sớm hoàn thành các dự án trọng điểm, trong đó tập trung ưu tiên cho nhóm các dự án giao thông động lực. Một số dự án lớn đã được tổ chức khởi công, góp phần nâng cao tỷ lệ giải ngân vốn như, dự án đường và cầu qua sông Cổ Cò và đường vành đai phía tây 2 thuộc dự án Cải thiện hạ tầng giao thông Đà Nẵng, dự án cải tạo cụm nút giao thông phía tây cầu Trần Thị Lý... Trong đó, dự án cải tạo cụm nút giao thông phía tây cầu Trần Thị Lý, đang được nhiều người dân địa phương quan tâm. Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 723 tỷ đồng, nằm trên nút giao đường 2/9 với cầu Nguyễn Văn Trỗi và Trần Thị Lý. Dự án được tổ chức giao thông khác mức 3 tầng gồm: tầng mặt đất bố trí đảo xuyến, tầng ngầm bố trí hầm và tầng trên cùng bố trí cầu vượt. Cầu vượt gồm 5 nhịp. Phần hầm có bố trí đầy đủ hệ thống phòng cháy chữa cháy, thông gió và trang thiết bị khác...
Bên cạnh đó, TP. Đà Nẵng tiếp tục xúc tiến, triển khai các dự án giao thông động lực, trọng điểm khác như, dự án cảng Liên Chiểu, di dời ga đường sắt, điều chỉnh quy hoạch chung thành phố, xây dựng Nhà ga T3 cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng, dự án đường vành đai phía tây 2, trục đường phía Tây Bắc, đường gom dọc hai bên đường tránh Nam Hải Vân, nâng cấp tuyến đường ĐT601... Ngoài ra, các cơ quan chức năng ở địa phương cũng sẽ nghiên cứu xúc tiến, triển khai tuyến đường sắt đô thị kết nối Đà Nẵng với Hội An (Quảng Nam); đồng thời đầu tư phát triển các hình thức vận tải công cộng, tương thích giữa các loại hình vận tải trong đô thị…
Vướng giải phóng mặt bằng
Được biết, năm 2020 TP. Đà Nẵng dành khoảng 14.000 tỷ đồng cho các dự án đầu tư công. Như vậy, với kết quả đạt được 1.100 tỷ đồng trong quý I/2020 như đã nói ở trên, địa phương vẫn còn đến 12.900 tỷ đồng vốn đầu tư công cho 3 quý còn lại trong năm 2020. Bởi vậy, để hoàn thành được tiến độ giải ngân vốn đầu tư công như đã đề ra, đòi hỏi có những nỗ lực của địa phương, đặt trong bối cảnh phải chịu những tác động tiêu cực do ảnh hưởng Covid-19 sẽ còn nhiều khó khăn. Trên thực tế cho thấy, không chỉ trong năm 2019 mà những năm trước đó, tiến độ triển khai xây dựng các dự án đầu tư công trên ở Đà Nẵng cũng như nhiều địa phương khác trong cả nước vẫn còn chậm trễ, chưa đạt yêu cầu. Giải ngân vốn đầu tư công chậm là “căn bệnh”, đã được Chính phủ chỉ ra, đồng thời yêu cầu các địa phương cũng như các bộ, ngành đẩy nhanh tiến độ, ngay trong năm 2020 cũng như các năm tiếp theo.
Một trong những nguyên nhân khiến đầu tư công ở TP. Đà Nẵng cũng như ở một số địa phương khác chưa thực hiện đúng tiến độ, do “vướng” giải phóng mặt bằng. Thực tế cho thấy, vướng mắc lớn nhất khiến đầu tư công chậm là do thiếu mặt bằng thi công. Người dân chưa chịu di dời vì chưa thống nhất mức đền bù; chưa có nơi tái định cư, một phần là các chủ đầu tư chưa nỗ lực, chưa bài bản trong triển khai nhiệm vụ được giao. Bên cạnh đó, giá đất thị trường nhiều thời điểm tăng đột biến làm ảnh hưởng đến công tác vận động giải tỏa... Lãnh đạo của thành phố từng thừa nhận, mặc dù đã triển khai và ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, song tỷ lệ giải ngân của Đà Nẵng vẫn còn thấp, chủ yếu do công tác giải phóng mặt bằng chậm, bên cạnh không lường hết các vấn đề phát triển ở các công trình quy mô lớn.
Để khắc phục “điểm nghẽn” này, UBND TP. Đà Nẵng giao Hội đồng giải phóng mặt bằng các quận, huyện tập trung đẩy nhanh tiến độ đền bù giải tỏa bảo đảm tiến độ theo Quyết định số 345/QĐ-UBND; phối hợp chặt chẽ với các chủ đầu tư, đơn vị quản lý để có kế hoạch đền bù giải tỏa bàn giao mặt bằng phù hợp với tiến độ thi công của nhà thầu. Thực tế, UBND các quận, huyện cần tập trung xử lý các vướng mắc trong công tác giải tỏa đền bù, chủ động rà soát, tổng hợp, đề xuất UBND thành phố xử lý đối với những vấn đề vượt thẩm quyền trên cơ sở hồ sơ pháp lý. Các ban quản lý dự án xây dựng kế hoạch tiến độ giải ngân song hành với tiến độ thi công, bảo đảm hồ sơ thanh quyết toán ngay khi nghiệm thu hoàn thành; bám sát dự án, đôn đốc nhà thầu tập trung đẩy nhanh thực hiện dự án theo hướng có mặt bằng tới đâu thì thi công đến đó, bảo đảm tiến độ hoàn thành từng hạng mục.
Ông Trần Phước Sơn - Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Đà Nẵng cho rằng, thủ tục đầu tư là nút thắt đầu tiên cần gỡ vướng cho các dự án trọng điểm để đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công; bên cạnh đó là công tác giải phóng mặt bằng. Bởi vậy các quận, huyện có dự án phải chủ động rà soát, chuẩn bị quỹ đất tái định cư đã có hạ tầng sẵn sàng phục vụ người dân. Trong quá trình thực hiện cần chủ động phát hiện khó khăn, vướng mắc, kịp thời tháo gỡ, nhất là các công trình trọng điểm, dự án động lực, bảo đảm tiến độ giải ngân vốn đầu tư công đã được bố trí.