Hàng điện tử Việt lấy lại lợi thế
Qua 5 tháng đầu năm 2020 kim ngạch xuất khẩu hàng điện tử liên tục giảm thấp do nhu cầu tiêu thụ hàng điện tử của thị trường (cả nội địa và xuất khẩu) giảm sau đợt mua sắm cho Tết Nguyên đán. Tiếp đến là dịch bệnh bùng phát, ảnh hưởng đến doanh số tiêu thụ và kim ngạch xuất khẩu. Với hy vọng vực dậy sản xuất, kinh doanh doanh nghiệp ngành điện tử đang vượt khó để bắt kịp nhu cầu thị trường, khôi phục lại trong 6 tháng cuối năm.
Theo ông Nguyễn Phước Hải, Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp Điện tử Việt Nam, lĩnh vực hàng điện tử Việt Nam xuất khẩu chỉ xuất hiện trên dưới 10 năm, nhưng đã nhanh chóng vượt qua nhiều ngành truyền thống như dệt may, giày dép, thủy sản… để vững vàng ở những vị trí xuất khẩu lớn nhất, mang về nhiều “tỷ đô” nhất và giữ khoảng cách với những ngành hàng kế tiếp đến vài chục tỷ USD. Sự vượt trội của hai nhóm hàng điện tử lớn (điện thoại và linh kiện, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện) cũng cho thấy ưu thế về giá trị gia tăng, năng suất lao động của lĩnh vực công nghệ cao. Bởi dù chưa có con số đầy đủ nhưng lao động trong các nhà máy sản xuất điện thoại, máy vi tính cũng chỉ dừng ở con số một vài trăm nghìn, trong khi các lĩnh vực khác lượng lao động có thể lên đến cả triệu, thậm chí vài triệu lao động như lĩnh vực dệt may. Điều không thể phủ nhận là nhờ sự xuất hiện của các nhóm hàng điện tử, đã giúp Việt Nam liên tiếp lập nhiều kỳ tích về xuất nhập khẩu (năm 2019 xuất khẩu mặt hàng điện thoại các loại và linh kiện đạt mốc kỷ lục 51,38 tỷ USD. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử ngoại thương có ngành hàng xuất khẩu đạt được con số ấn tượng này).
Thị trường nhập khẩu hàng điện tử Việt Nam tuy không đa dạng như nhiều ngành hàng xuất khẩu khác, nhưng lại là những thị trường lớn nhất thế giới. Cụ thể, như Liên minh Châu Âu (EU) có đến 28 quốc gia nhập khẩu điện thoại và linh kiện từ Việt Nam, là thị trường xuất khẩu lớn nhất Việt Nam, chiếm đến 24% kim ngạch của nhóm hàng này. Tiếp đến là thị trường Hoa Kỳ (Mỹ), Trung Quốc, Hàn Quốc… Mặc dù năm 2020 nhóm hàng điện tử xuất khẩu khởi đầu chậm, nhưng không quá bất thường. Bởi theo thông lệ hàng năm, kim ngạch xuất khẩu nói chung, trong đó có hàng điện tử thường chậm trong những tháng đầu năm. Do có kỳ nghỉ Tết Nguyên đán dài ngày ở Việt Nam và một số nước châu Á. Mặt khác, thời điểm đạt đỉnh về xuất khẩu thường trong những tháng cuối năm, nhất là thời điểm phục vụ mua sắm dịp Giáng sinh, Tết Dương lịch ở nhiều quốc gia trên thế giới. Năm 2020 này vừa qua dịp nghỉ Tết Canh Tý dài ngày, lại trùng với thời điểm có dịch bệnh Covid - 19 ảnh hưởng đến kim ngạch xuất khẩu hàng điện tử.
Ông Nguyễn Đức Thống, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Điện tử Tiến Đạt nhận định, từ tháng 6/2020 Chính phủ đã có hành động thiết thực hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp sản xuất nói chung và ngành điện tử nói riêng. Vì thế doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp Điện tử Việt Nam rất tự tin vào những tháng cuối năm sẽ vực dậy kim ngạch xuất khẩu. Tương tự tình huống năm 2019 vừa qua, các tháng đầu năm bị sụt giảm kim ngạch 16,4% (so với cùng kỳ năm trước đó), trong khi máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện cũng chỉ tăng trưởng 3,6%. Nhưng kết quả cả năm vẫn lạc quan, đạt trên 50 tỷ USD.