Lan tỏa chuyển đổi số trong và ngoài ngành Ngân hàng

	Vì sao 11/5 được chọn là Ngày Chuyển đổi số ngành Ngân hàng?
	Chuyển đổi số: “Mệnh lệnh” chiến lược
	Chuyển đổi số: Phải lấy người dân làm trung tâm

Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán; bà Hoàng Thanh Nhàn, Tổng Biên tập Thời báo Ngân hàng; ông Đoàn Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin chủ trì Họp báo sự kiện Ngày chuyển đổi ngành Ngân hàng năm 2023

Phát biểu tại buổi họp báo, bà Hoàng Thanh Nhàn, Tổng Biên tập Thời báo Ngân hàng cho biết, tiếp nối thành công Sự kiện Ngày chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2022, năm 2023, NHNN tổ chức Sự kiện Ngày chuyển đổi ngành Ngân hàng năm 2023, với Chủ đề “Ứng dụng dữ liệu dân cư trong hoạt động ngân hàng - động lực thúc đẩy chuyển đổi số”.

Chủ đề năm nay nhấn mạnh và khẳng định sự quyết tâm của ngành Ngân hàng trong việc tiếp tục triển khai hiệu quả các nhiệm vụ tại Đề án 06 của Thủ tướng Chính phủ (Quyết định 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030) cũng như Kế hoạch phối hợp 01/KHPH-BCA-NHNN giữa Bộ Công an và NHNN. Trong đó, tập trung vào các nhiệm vụ kết nối, khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQGvDC) để làm sạch dữ liệu khách hàng và phục vụ các hoạt động nghiệp vụ của ngành ngân hàng (như chấm điểm tín dụng, xác thực khách hàng trực tuyến, xác thực thông tin đa chiều,...

Bên cạnh đó, sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm nay được tổ chức nhằm đánh giá những kết quả ngành Ngân hàng đạt được sau 2 năm triển khai Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đồng thời hưởng ứng thông điệp của Thủ tướng Chính phủ “Năm 2023 - năm Dữ liệu số, tạo lập và khai thác dữ liệu để tạo ra giá trị mới”.

“Sự kiện năm nay tiếp tục góp phần đẩy mạnh việc triển khai các nhiệm vụ Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng, góp phần thực hiện chương trình chuyển đổi số quốc gia, thúc đẩy tài chính toàn diện, đồng thời lan tỏa tinh thần, chuyển đổi nhận thức của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài ngành Ngân hàng về vai trò, ý nghĩa và lợi ích của chuyển đổi số trong hoạt động Ngân hàng", bà Hoàng Thanh Nhàn - Tổng Biên tập Thời báo Ngân hàng nhấn mạnh.

Bà Hoàng Thanh Nhàn, Tổng Biên tập Thời báo Ngân hàng chia sẻ về sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2023

Cung cấp tiện ích, thuận tiện cho người dùng là thước đo hiệu quả chuyển đổi số

Tại buổi họp báo, ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán cho biết, xác định đẩy mạnh chuyển đổi số là một chủ trương lớn của Đảng, Chính phủ, NHNN đã ban hành Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Quyết định 810/QĐ-NHNN) với quan điểm lấy người dân làm trung tâm và cung cấp tiện ích, thuận tiện cho người dùng là thước đo hiệu quả chuyển đổi số.

Sau 2 năm triển khai Quyết định 810, hoạt động chuyển số ngành Ngân hàng đã đạt được những thành quả đáng khích lệ trong công cuộc chuyển đổi số trên các mặt: kiến tạo thể chế, nâng cấp hạ tầng công nghệ, ứng dụng dữ liệu, phát triển sản phẩm dịch vụ, tiện ích và đảm bảo an ninh an toàn.

Năm 2020 - 2021, NHNN liên tục xếp thứ hạng cao (xếp thứ nhất, thứ hai) trong các bộ, ngành về chỉ số kiến tạo thể chế chuyển đổi số. Bên cạnh đó, từ năm 2019 đến nay, NHNN liên tiếp được xếp hạng A, xếp thứ nhất về công tác bảo đảm an toàn thông tin.

Hạ tầng và dữ liệu, các hạ tầng công nghệ phục vụ chuyển đổi số ngành Ngân hàng luôn được chú trọng đầu tư, nâng cấp, phát triển:

(i) Hệ thống thanh toán quan trọng được vận hành ổn định, thông suốt và an toàn; hệ thống thanh toán bán lẻ Việt Nam cũng đã đạt bước tiến mới vào cuối năm qua khi đã kết nối thanh toán song phương với Thái Lan, năm nay sẽ tiếp tục mở rộng với thị trường Campuchia;

(ii) Hạ tầng thông tin tín dụng (TTTD) quốc gia nâng cấp để gia tăng khả năng xử lý, cập nhật dữ liệu tự động, đồng thời mở rộng thu thập và cập nhật dữ liệu trong và ngoài ngành với độ phủ độ phủ thông tin tín dụng đạt 72,15% trên tổng dân số trưởng thành….

Ngày 24/4 vừa qua, NHNN và Bộ Công an đã ký kết Kế hoạch phối hợp triển khai Đề án 06/QĐ-TTg bao gồm 11 nhóm nhiệm vụ lớn, 35 nhiệm vụ cụ thể để phục vụ cho việc làm sạch dữ liệu, xác thực khách hàng và ứng dụng, triển khai các hoạt động nghiệp vụ của ngành Ngân hàng.

Thời gian qua, nhiều sản phẩm, dịch vụ ngân giàu tiện ích, đem lại giá trị thiết thực đáp ứng tốt nhu cầu đa dạng của khách hàng, cụ thể: Năm 2022, tăng trưởng thanh toán qua kênh Mobile tăng 139,3% về số lượng và 106,5% về giá trị; qua phương thức QR code tăng 225,4% về số lượng và 243,9% về giá trị; 74,63% người Việt Nam trưởng thành có tài khoản thanh toán tại ngân hàng trong đó 18,6 triệu thẻ ngân hàng và 11,9 triệu tài khoản thanh toán được mở bằng phương tiện điện tử (eKYC) đang hoạt động; nhiều ngân hàng Việt Nam có tỷ lệ trên 90% giao dịch thực hiện trên kênh số, tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) của nhiều ngân hàng cải thiện ở mức tối ưu khoảng 30%, phản ánh kết quả của nỗ lực chuyển đổi số….

Sau gần 2 năm triển khai Quyết định 810, hoạt động chuyển số ngành Ngân hàng đã ghi nhận những thành tựu rõ nét.

Khuôn khổ pháp lý, cơ chế, chính sách cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM), chuyển đổi số ngành ngân hàng tiếp tục được rà soát, bổ sung, hoàn thiện, tạo sự đồng bộ và điều kiện thuận lợi cho phát triển TTKDTM, ứng dụng công nghệ mới và đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán, thúc đẩy chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng. NHNN đã trình Chính phủ bộ hồ sơ Nghị định thay thế Nghị định số 101/2012/NĐ-CP về TTKDTM, đồng thời nghiên cứu xây dựng các văn bản hướng dẫn nhằm tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thống nhất các quy định, cơ chế, chính sách mới.

NHNN làm đầu mối nghiên cứu, xây dựng, trình Chính phủ dự thảo Nghị định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động công nghệ tài chính (Fintech) trong lĩnh vực ngân hàng nhằm thúc đẩy và tạo điều kiện cho các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới, ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0. NHNN tiếp tục tổ chức triển khai các Đề án, Chương trình, Kế hoạch nhằm thúc đẩy TTKDTM và chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng, như: Kế hoạch triển khai Đề án phát triển TTKDTM giai đoạn 2021 - 2025; Kế hoạch Chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Kế hoạch của ngành Ngân hàng triển khai Đề án 06.

Về hạ tầng, hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng, hoạt động an toàn, hiệu quả, thông suốt, đáp ứng nhu cầu thanh toán liên ngân hàng trong toàn quốc. NHNN chỉ đạo xây dựng đưa vào vận hành hệ thống bù trừ điện tử phục vụ các giao dịch bán lẻ (ACH) với khả năng thanh toán thời gian thực, hoạt động liên tục 24/7, xử lý giao dịch đa kênh có khả năng tích hợp, kết nối với các ngành, lĩnh vực khác để cung ứng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng trên nền tảng số.

Hoạt động chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng đã đạt được kết quả tích cực. Theo công bố của Bộ Thông tin truyền thông, năm 2021 NHNN được xếp hạng nhất về an toàn thông tin mạng, thứ 2 về kiến tạo thể chế và thứ 4 về hoạt động chuyển đổi số. 95% TCTD đã và đang xây dựng, triển khai Chiến lược chuyển đổi số tại đơn vị mình. Nhiều TCTD chuyển đổi số ở tốp đầu hiện đã đạt 90% giao dịch khách hàng thực hiện trên kênh số; nhiều TCTD có hiệu quả hoạt động tốt nhờ tích cực chuyển đổi số, giảm tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) xuống ngưỡng 30%, tiệm cận tỷ lệ mà nhiều ngân hàng khu vực, quốc tế đang nỗ lực hướng tới. Công tác đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống công nghệ thông tin được chú trọng.

Các chỉ số TTKDTM tăng cao về số lượng và giá trị giao dịch. Trong 3 tháng đầu năm 2023 so với cùng kỳ năm 2022: Giao dịch TTKDTM tăng 53,51% về số lượng; qua kênh Internet tăng 88,11% về số lượng và 7,43% về giá trị; qua kênh điện thoại di động tăng tương ứng 65,55% và 13,31%; qua phương thức QR code tăng tương ứng 160,71% và 43,84%; qua POS tăng tương ứng 37,57% và 32,09%; giao dịch qua ATM giảm 2,37% về số lượng và 4,02% về giá trị, phản ánh xu hướng dịch chuyển sang thanh toán điện tử, TTKDTM. Tổng số lượng giao dịch qua Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng (TTĐTLNH)tăng 8,55% về giá trị; qua Hệ thống chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử tăng 70,77% về số lượng và 18,55% về giá trị.

Công tác đảm bảo an ninh, an toàn luôn được ngành Ngân hàng chú trọng

Ông Đoàn Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, NHNN cho biết, cùng với hoạt động chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ trong toàn hệ thống, công tác đảm bảo an ninh, an toàn luôn được NHNN và ngành Ngân hàng chú trọng.

Theo ông Hải, NHNN là một trong số các bộ, ngành đã được Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao và biểu dương về tinh thần tích cực vào cuộc quyết liệt trong triển khai thực hiện Đề án 06. Thống đốc NHNN đã thành lập Tổ Công tác của ngành Ngân hàng triển khai Đề án 06 và ban hành Kế hoạch của ngành Ngân hàng triển khai Đề án 06 giai đoạn 2022-2025 và Kế hoạch nhiệm vụ chi tiết từng năm. Ngày 24/4/2023, Thống đốc NHNN và lãnh đạo Bộ Công an đã ký Kế hoạch phối hợp thực hiện các nhiệm vụ tại Đề án 06. Trong đó nêu cụ thể các nhiệm vụ, giao đơn vị đầu mối với sản phẩm đầu ra và thời hạn hoàn thành cụ thể. Đây là căn cứ quan trọng để các đơn vị thống nhất triển khai thực hiện.

Nhờ chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp nên việc ngành Ngân hàng đã gặt hái một số kết quả tích cực trong triển khai Đề án 06. Đó là Dịch vụ công của NHNN (cấp chứng thư số cá nhân) đã hoàn thành kết nối, khai thác CSDLQGvDC chính thức từ tháng 12/2022. NHNN đã phối hợp với C06 – Bộ Công an đối soát, làm sạch 25 triệu hồ sơ khách hàng trong cơ sở dữ liệu thông tin tín dụng quốc gia. Hiện đang tiếp tục rà soát làm sạch 26 triệu hồ sơ khách hàng…

Ông Hải cho biết thêm, năm 2022 một số đơn vị như Vietcombank, BIDV, VietinBank… đã phối hợp với C06 - Bộ Công an hoàn thành triển khai thử nghiệm giải pháp ứng dụng xác thực qua thẻ CCCD gắn chíp trong một số nghiệp vụ như xác thực, định danh khách hàng tại quầy giao dịch; Xác thực, định danh khách hàng giao dịch tại ATM và đã bước đầu cung cấp dịch vụ thử nghiệm tại một số chi nhánh trên địa bàn Hà Nội, Quảng Ninh từ tháng 5/2022, hiện đang triển khai mở rộng cho các tỉnh, thành phố.

Năm 2023, một số ngân hàng như Vietcombank đã lập kế hoạch triển khai chính thức giải pháp sử dụng thiết bị di động (do ngân hàng mua sắm cho nhân viên) cài đặt ứng dụng xác thực khách hàng qua thẻ CCCD gắn chíp (giải pháp Match on Card – MoC) và cập nhật thông tin giấy tờ tùy thân, bước đầu mở rộng cho toàn bộ chi nhánh trên địa bàn Hà Nội trong tháng 5/2023; BIDV cũng đã hoàn thành 2 gói thầu mua sắm trang thiết bị để triển khai giải pháp xác thực khách hàng bằng CCCD gắn chip khi cung cấp dịch vụ rút tiền tại máy giao dịch tự động, xác thực khách hàng tại quầy…

Một số TCTD như Vietcombank, MB, PVComBank... đã phối hợp với C06 thử nghiệm hệ thống chấm điểm tín dụng công dân trên nền tảng dữ liệu dân cư. Ngoài ra, tại VietinBank, thực hiện chiến lược tài chính toàn diện của Chính phủ và góp phần hạn chế tình trạng tín dụng đen, VietinBank triển khai các hoạt động cho vay bằng phương thức điện tử và đặc biệt là cho vay tín chấp đối với các món nhỏ. Thông qua việc tiếp cận và khai thác CSDLQGvDC, VietinBank có thể đánh giá được khả năng trả nợ và đẩy nhanh quá trình phê duyệt khoản vay, góp phần hạn chế tình trạng tín dụng đen.