Loại bỏ thuốc, thực phẩm chức năng giả: Cần sự vào cuộc của cộng đồng

Hiện nay, vấn nạn thuốc giả, thực phẩm và thực phẩm sức khỏe... hiện diện khắp nơi trên thế giới nhưng đặc biệt nghiêm trọng ở các nước đang phát triển như nước ta.

Thực trạng đáng lo là người tiêu dùng nhiều khi cũng không nhận thức được và không quan tâm đến hậu quả nghiêm trọng khi mua trực tuyến và sử dụng thuốc và các sản phẩm bảo vệ sức khỏe giả hoặc kém chất lượng. Việc giả danh bác sĩ, dược sĩ để tư vấn bán hàng qua điện thoại, sử dụng hình ảnh các nhân vật nổi tiếng (chuyên gia y dược, nghệ sĩ…) quảng cáo không đúng sự thật về sản phẩm cũng bùng nổ theo sự phát triển công nghệ nghe, nhìn và phương tiện truyền thông đại chúng.

Ảnh minh họa.

Theo bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng ban Quản lý an toàn thực phẩm TP.HCM, hiện nay, việc xử phạt các hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng trong lĩnh vực dược phẩm, thực phẩm chức năng, hiện chỉ mới xử lý được phần ngọn. Số lượng bị xử phạt chỉ là một phần nhỏ trong “tảng băng chìm” vì số lượng hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn đang lưu thông trên thị trường rất lớn.

“Một trường hợp hàng gian, hàng giả được các cơ quan quản lý bắt được, xử phạt; thực tế con số sản phẩm hàng giả, hàng gian lưu hành trên thị trường có thể gấp 9, 10 lần như thế; và người dân đã tiêu thụ rồi”, bà Lan khuyến cáo.

Theo đại diện Ban Quản lý an toàn thực phẩm TP.HCM, đối với mặt hàng thực phẩm chức năng, Ban Quản lý an toàn thực phẩm thành phố là đầu mối kiểm tra, giám sát và phối hợp với đơn vị quản lý thị trường để phòng chống vấn nạn hàng giả.

Tuy nhiên, chỉ với hoạt động xử phạt vi phạm của cơ quan nhà nước không là chưa đủ mà đòi hỏi sự phản hồi, hợp tác tích cực từ cộng đồng bằng cách ủng hộ hàng thật, không mua hàng giả; đồng thời còn là trách nhiệm của cá nhân, doanh nghiệp trong sản xuất, kinh doanh hàng hóa, thực phẩm chức năng. Những trường hợp hàng hóa làm giả sẽ đi kèm theo hàng kém chất lượng vì đơn vị sản xuất không có trách nhiệm bảo vệ thương hiệu, chủ yếu chạy theo lợi nhuận trước mắt.

Hàng giả không chỉ ảnh hưởng tới uy tín, thương hiệu và lợi nhuận của doanh nghiệp chân chính mà còn ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng. Chúng ta chưa thể khẳng định các thực phẩm, đồ chính hãng của nơi sản xuất liệu có bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng hay không bởi còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố.

Các chuyên gia đầu ngành khuyến cáo các nhà sản xuất chân chính cần đầu tư các giải pháp khoa học công nghệ để giúp người tiêu dùng và nhà quản lý nhận diện thương hiệu, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, bảo vệ hình ảnh nhà sản xuất và sản phẩm, chống giả mạo...

Các chuyên gia nhấn mạnh, tội phạm buôn lậu và hàng giả ngày càng sử dụng công nghệ cao trong sản xuất và buôn bán hàng giả. Do đó, các nhà quản lý và sản xuất cũng cần sử dụng các công nghệ tiên tiến khác nhau để tự bảo vệ.

Theo một số chuyên gia, cần áp dụng các công nghệ tiên tiến như công nghệ chuỗi khối truyền tải dữ liệu an toàn trên hệ thống mã hóa (blockchain), internet vạn vật (IoT), nhận dạng qua tần số vô tuyến, xử lý ảnh kỹ thuật số…

“Những sai phạm xảy ra ngày càng tinh vi và nhanh. Vì vậy, để chống hàng gian, hàng giả một cách hiệu quả, toàn xã hội cần vào cuộc từ cộng đồng doanh nghiệp, cộng đồng đơn vị sản xuất, kinh doanh thực phẩm - thực phẩm chức năng và người dân. Hy vọng các doanh nghiệp sản xuất thuốc sớm đưa các giải pháp công nghệ vào quản lý, truy vết sản phẩm”, bà Lan nói.